ජේම්ස් වෙබ් දුටු තරු තොටිල්ල
මවිත2021 දෙසැම්බර් 25 වැනිදා අභ්යවකාශයට යැවුණු ‘ජේම්ස් වෙබ්’ දුරේක්ෂය, හරිහරියට විශ්වය අධ්යයනය කරමින්, රහස් අනාවරණය කර දීමට පටන් ගෙන තිබේ. ‘ජේම්ස් වෙබ්’ යනු ඇමෙරිකාවේ නාසා ආයතනයේ විද්යාඥයන් අභ්යවකාශයේ ඈතට යවා රඳවා ඇති ප්රබලතම දුරේක්ෂයයි.විස්මිත අනාවරණ සමඟ ‘ජේම්ස් වෙබ්’ පෘථිවියට එවූ ඡායාරූප රැසකි. මේ වනවිට, අප සෞරග්රහ මණ්ඩලයේ බෘහස්පති, සෙනසුරු, යුරේනස් සහ නෙප්චූන් යන ග්රහයන්ගේ මෙතෙක් නොදුටු ඡායාරූප පෘථිවියට එවීමට ‘ජේම්ස් ...
යළි සඳට යන්න ඉන්දියාව සූදානම්
මවිතඉන්දීය අභ්යවකාශ පර්යේෂණ ආයතනයේ, 'චන්ද්රයාන් 3' මෙහෙයුම අද (14) සවස 2.35 ට 'චන්ද්රයාන් 3' ආරම්භ වනු ඇත.'චන්ද්රයාන් 3' මෙහෙයුම යටතේ සඳට පතිත කිරීමට නියමිත රොබෝ ගවේෂණ යානය 'වික්රම්' ය. 'වික්රම්' යානය තුළ කුඩා රෝවර් යානය ඇත. සඳ මතුපිට ගමන් කළ හැකි මෙම රෝවරය නම් කර ඇත්තේ 'ප්රාග්යාන්' යන නමිනි.'වික්රම්' ගවේෂණ යානයත්, 'ප්රාග්යාන්' රෝවරයත් ඉන්දීය විද්යාඥයන්ගේ නිර්මාණයකි. සඳුගේ පස ගවේෂණය 'චන්ද්රයාන් ...
නදීෂාට රන් පදක්කමක්
මවිතතායිලන්තයේ පැවැත්වෙන 25 වැනි ආසියානු ශූරතා මලල ක්රීඩා තරගාවලියේ දී, ශ්රී ලංකා ක්රීඩිකා නදීෂා රාමනායක මීටර 400 (කාන්තා) ඉසව්වෙන් රන් පදක්කමක් දිනා ගැනීමට සමත් වූවාය. තත්පර 52.61 ක දක්ෂතාවක් දක්වමින් ඇය හා ඉසව්වේ තරග වැදුණු රටවල් පහක ක්රීඩිකාවන් හත් දෙනකු පරාජය කිරීමට සමත් වූ අතර, 29 හැවිරිදී නදීෂා, වසර 23 කට පසුව ආසියානු ශූරතා මලල ක්රීඩා තරගාවලියක දී ශ්රී ලංකාවට ...
මිෂන් ඉම්පොසිබල්: ඩෙඩ් රෙකනිං
මවිතහොලිවුඩ් සුපිරි නළු ටොම් කෲස්, ඊතන් හන්ට් ලෙස ප්රධාන චරිත නිරූපණය කරන ‘මිෂන් ඉම්පොසිබල්’ Mission Impossible චිත්රපට මාලාව ආරම්භ වූයේ මීට 30 වසරකට පමණ පෙර 1996 දීය. අදටත් ‘මිෂන් ඉම්පොසිබල්’ චිත්රපට අතිශය ජනප්රිය වීමට හේතුව, 61 හැවිරිදි ටොම් කෲස්ගේ රංගනයයි. ‘මිෂන් ඉම්පොසිබල්’ චිත්රපට යනු හොලිවුඩයේ දිග හැරෙන දැවැන්ත ක්රියාදාම චිත්රපට මාලාවකි. චිත්රපටවල ඇඟ කිළිපොලා යන ක්රියාදාම බොහොමයක් ටොම් කෲස් සිදු ...
දුලාන්ගේ 'ඩ්රාමා ක්වීන්'
මවිතඅලුත් ගීත නිර්මාණ කාලෙන් කාලෙට සංගීත ලොවේ රැව් දෙයි. පසුගිය කාලයේ දෙස් විදෙස් රැව් පිළිරැව් දුන් 'මැණිකේ මගේ හිතේ' ගීතය ද එවැන්නකි. එය කොතරම් ජනප්රියත්වයක් හිමිකරගත්තේදැයි අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. 'මැණිකේ මගේ හිතේ' රචනා කළ දුලාන් ARX තවත් හරි අපූරු ගීතයක් එළි දක්වා ඇත. ඒ 'ඩ්රාමා ක්වීන්' ය. 'ඩ්රාමා ක්වීන්' ගීතය මේ දිනවල යූටියුබ් හරහා බොහෝ දෙනාගේ ආදරය දිනාගෙන අවසන්ය. ...
කෘත්රිම බුද්ධියට නඩු
මවිතනව තාක්ෂණය ගැන කතා කරනවා නම්, OpenAI පර්යේෂණ තාක්ෂණික සමාගම හඳුන්වා දුන් ChatGPT කෘත්රිම බුද්ධි මෙවලම ගැන කතා කරන්නම සිදුවෙයි. අන්තර්ජාල පරිශීලකයන්ට මෙය එක්තරා ආකාරයක කෘත්රිම බුද්ධි සෙවුම් යන්ත්රයක් වැනිය. OpenAI යනු ඇමෙරිකන් කෘත්රිම බුද්ධි පර්යේෂණාගාරයකි. කෘත්රිම බුද්ධි මෙවලම් හඳුන්වාදීමේ දී දැනට ඉදිරියෙන් සිටින්නේ OpenAI යැයි කීවොත් එය නිවැරදිය. මිනිස් වර්ගයාගේ යහපත වෙනුවෙන් කෘත්රිම බුද්ධි මෙවලම් නිර්මාණය තම අරමුණ යැයි ...
නහේල් ප්රංශය ගිනිබත් කරයි
මවිතමාර්ග නීති උල්ලංඝනය කරමින් ධාවනය වෙමින් තිබූ මර්සිඩීස් මෝටර් රථයක් ගැන දැනගත් සැණින්, පැරිසියේ නොන්ත්රේ පළාතේ පොලිස් නිලධාරීහු වහා ක්රියාත්මක වූහ. වාහනය පදවන්න වූයේ පිරිමියකු බව පොලිස් පණිවුඩ හුවමාරු විය. වේගයෙන් ධාවනය වෙමිනි තිබුණු මෝටර් රථය හරස් කිරීමට පොලිස් නිලධාරීන් සමත් වූයේ පැරිස් අගනුවරට නුදුරින් රථ වාහන නැවැතුමකදීය. වාහනය නවත්වා එයින් බසින්නැයි තරුණයාට පොලිසියෙන් අණ ලැබුණි. ඒ සමඟම තරුණයා දෙසට ...
‘බතලේ ගල’ නගිමු
මවිතකඩුගන්නාව ප්රදේශය පසු කර, නුවර පාරේ ගමන් කරද්දී, ඈත නිම්නයේ පෙනෙන සුවිශේෂී හැඩැති පර්වතයකි. සුවිශේෂී හැඩැති මෙම පර්වතය බ්රිතාන්යයන් නම් කළේ ‘බයිබල් රොක්’ යනුවෙනි. සිංහලෙන් එය ‘බතලේ ගල’ නැතිනම් ‘බත්ලේ ගල’ ය. දුර සිට බලද්දී ‘බත්ලේ ගල’ තරණය අසීරු බව පෙනුනත්, ඇත්තෙන්ම ‘බත්ලේ ගල’ තරණය අසීරු නොවෙයි. ‘බත්ලේ ගල’ පර්වතයේ උස මීටර් 797.7ක් යැයි මැනුම් සිතියමේ දක්වා ඇත. පළල පාෂාණ ...
වැඩිපුරම ප්රතිචාර මගේ දිග කොණ්ඩෙට
මවිතලින්ඩිගේ චරිතයට පණ දෙමින් ‘ශක්ති’ (සිඳු 2) ටෙලි නාට්යය හරහා මුණගැහෙන අලූත්ම රුව හිරුණි මංජලී ද සිල්වා ය. මේ, ප්රේක්ෂක ආකර්ෂණය දිනූ මේ හුරුබුහුටි රුවැත්තිය සමඟ ‘සිරිකත’ පුවත්පත දොඩමලු වුණු අයුරුය. ඔයා ගැන විස්තර කීවොත්? මම හිරුණි මංජලී ද සිල්වා. ඉගෙන ගත්තේ කළුතර බාලිකා ජාතික පාසලේ. මගේ කලා ගමනට මූලික අඩිතාලම වැටෙන්නේ පාසලෙන්. මගේ පාසලේ මට නාට්ය හා රංගකලාව උගන්වපු ...
ටයිටන්ට මොකද වුණේ?
මවිතඅභ්යවකාශයේ කොතරම් ඈතට ගියත්, අඳුරු සීතල මුහුදු පතුලට යෑම පහසු නැත. ඒ, මුහුදු පතුලේ පීඩනය දරා ගැනීමට නොහැකි බැවිනි. ටයිටැනික් නැවේ සුන්බුන් නැරඹීමට සංචාරකයන් ද සමඟ මුහුදු පතුලට ගිය කුඩා සබ්මැරීනය අතුරුදන් බව අපට අසන්න ලැබුණේ පසුගිය ජූනි 19 වැනිදාය. අතුරුදන් වනවිට සබ්මැරීනයේ ඔක්සිජන් තිබුණේ පැය 96 ක කාලයකට පමණි. ඇමෙරිකාව, කැනඩාව පමණක් නොව, ප්රංශය ද එක් වී, සබ්මැරීනය සොයා ...
සොම්බි කුහුඹුවෝ
මවිත‘කොවිඩ් 19’ වයිරස වසංගතය අප කාගේත් ජීවිත උඩු යටිකුරු කළ අයුරු මතකයි නේද? ඒක අමතක වෙන්නේ කොහොමද? ලහිලහියේ එන්නත් නිපදවා ඒවා ලබා දීමට පටන් ගැනීමත්, ප්රතිශක්තිකරණය සමඟ ‘කොවිඩ් 19’ වයිරසයේ සැර බාල වීමත් සමඟ ‘කොවිඩ් 19’ වසංගතයෙන් එල්ල වුණු ඒ බිහිසුණු බලපෑම අඩු වීමට පටන් ගත්තේය. ඒත් තවමත් ‘කොවිඩ් 19’ අප අතරේය. කෙසේ නමුත් අද වනවිට ලොව පුරා ව්යාප්ත වන්නේ ...
වායු දූෂණය නිසා ලෙඩ
මවිතඔළුව අවුල් වී මතකය ගිලිහී යාම , සිහි කල්පනාවක් නොමැතිව වැඩ කිරීම බරපතල මානසික ආබාධ තත්ත්වයකි. වැඩිහිටි වියේ දී ඇති වන ආබාධ අතරින් ‘ඩිමෙන්ෂියාව’ හෙවත් විස්මෘතිය යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ මෙයයි. අතීතය අමතක වී යාම, යම් යම් කරුණු, එක්වරම මතකයට නොඒම මෙහිදී බොහෝ විට සිදුවෙයි. මෙය බොහෝ දෙනකුට වයස්ගත වීමේ එදිනෙදා කටයුතුවල දී මුහුණ දෙන්නට සිදුවන තත්ත්වයකි. මෙයට බොහෝ විට හේතුවන්නේ ‘ඇල්ෂයිමර්ගේ ...
අධිපුරුෂ් අවුල් ජාලයක්
මවිතතෙලිගු සිනමා තරුවක් වන ප්රභාෂ් ලොව පුරා ජනප්රිය වූයේ එස්.එස්. රාජ්මෝලිගේ බාහුබලි චිත්රපට හරහා යැයි අමුතුවෙන් කිවයුතු නැත. බාහුබලිගෙන් පසු සහෝ සහ රාදේ-සියම් චිත්රපට හරහා ද ප්රභාෂ් දකින්න ලැබුණි. දැන් රාමායනය ඇසුරින් නිර්මාණය වුණු අධිපුරුෂ් චිත්රපටයේ රාමගේ චරිතයට පණ පොවන්නේ ද ප්රභාෂ්ය. පැය තුනකට ආසන්න ධාවන කාලයකින් යුත් අධිපුරුෂ් චිත්රපටය මේ වනවිට දැඩි අර්බුදයකට ලක් වී ඇත. ඒ චිත්රපටයේ පරිගණක ...
යොහානිට ඩුබායි ‘ගෝල්ඩන් වීසා’
මවිතසංගීත ක්ෂේත්රයේ ඉතා කෙටි කාලයකින් ජනප්රිය වෙමින්, රසික ආදරය හිමිකරගත් යොවුන් ගායන ශිල්පිනියක වන්නේ යොහානි ද සිල්වාය. යොහානි අද විදේසවල පවා ආදරය දිනාගත් ගායන ශිල්පිනියකි.අද වනවිට ඇය ඇගේ දක්ෂතා නිසාම ඩුබායිහි නිලධාරීන් විසින් පිරිනමන ගෞරවණීය සම්මානයක් වූ ගෝල්ඩන් වීසා සම්මානය හිමිකරගෙන අවසන්ය. මෙම සම්මානය සංස්කෘතිය, කලා හා විනෝදාස්වාදය ආදී විවිධ ක්ෂේත්ර සදහා දායකත්වය ලබාදෙන දක්ෂයින් සඳහා ඩුබායි නිලධාරීන් විසින් පිරිනමන ...
බර වැඩිවෙලා ගිලෙන නගර
මවිතඇමෙරිකාවේ නිව්යෝක් යනු ඇමෙරිකාවේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරයයි. නිව්යෝක් නගරය ගැන කී සැණින්, සිහියට නැගෙන්නේ නගරයේ අහස සූරන මැඳුරුය. වර්ග කිලෝ මීටර් 778.2 පුරා පැතිර පවතී. නිව්යෝක් නගරයේ ජනගහනය 8,800,000 ඉක්මවයි. නිව්යෝක් නගරය ඇත්තේ, නිව්යෝක් ප්රාන්තයේ දකුණු කෙළවරය.නිව්යෝක් නගරය ඇමෙරිකාවේ ආර්ථික කේන්ද්රස්ථානයයි. විනෝදාස්වාදය, ආහාර, විලාසිතා කේන්ද්රස්ථානයයි. අධි තාක්ෂණික පුරවරයයි. කෙටියෙන් කීවොත්, ලොව ප්රධානතම නගර අතර කැපී පෙනෙන නගරයයි. පසුගිය දා නිව්යෝක් ...
අඟහරුගේ සජීවී දසුන්
මවිතමේ වනතුරු අඟහරු හෙවත් රතු ග්රහයාගේ දසුන් අපට දකින්න ලැබුණේ අඟහරුට යැවූ ගවේෂණ රොබෝ යානා, කක්ෂීය යානා Orbiters සහ පතිත කරවන යානා Landers ආධාරයෙන්, එම දසුන් ලබාගෙන දින කීපයක් යද්දීය. ඒත් පසුගිය ජූනි දෙවැනිදා පළමු වරට අඟහරුගේ සජීවී දසුන් අපට දකින්න සැලැස්වීමට ‘යුරෝපා අභ්යවකාශ ආයතනය’ European Space Agency කටයුතු කළේය.‘යුරෝපා අභ්යවකාශ ආයතනය’ ඔවුන්ට ලැබුණු අඟහරුගේ සජීවී දසුන් ඔවුන්ගේ යූටියුබ් නාළිකාවක් ...
පොසිල මත්ස්යයා
මවිත“ආචාර්ය ස්මිත්, ඊයේ මට හරිම අපූරු විධියේ මාළුවකු දකින්න ලැබුණා. ඒ මාළුවා අල්ලා ගැනීමට හැකි වී තිබුණේ කුල්මන් අවට මුහුදෙන්. මාළුවාගේ සිරුර පුරාම ඝන කොරපොතු තියෙනවා. හරියට සන්නාහයකින් සැරසිලා වගෙයි. වරල් ගාත්රා වගෙයි. වරල් වගේ නෙවෙයි” මේ ලිපිය ලියුවේ, 1938 වසරේ දෙසැම්බර් 23 වැනිදා, එවකට දකුණු අප්රිකාවේ ස්ථාපිත කර තිබුණු නැගෙනහිර ලන්ඩන් කෞතුකාගාරයට අයත් ශාඛාවේ, සේවය කළ එකම නිලධාරිනියයි. ඇය ...
අළු අතරින් අවදිවන ගිනි මල
මවිතදකුණු අප්රිකාවේ, කේප් තුඩුවේ, ෆේන්බොස් බිම් තීරුව, ගිම්හානයට සුන්දර මල් උයනක් බවට පත් වෙයි. මල් පදුරු සඑ කටු පදුරුවලින් පිරුණු මෙම බිම් තීරුවේ ලොව කිසිම තැනක නොමැති විදියේ විවිධාකාරයේ ශාක විශේෂ බොහොමයක් දකින්න ලැබේ. ගිම්හානයත් සමඟ මේ මල් ගස්වල පරාගණයට ඇති අවශ්යතාව වැඩිවෙයි. පාටපාට මල් ෆේන්බොස් බිම් තීරුව ශාක, පරාගණයට සතුන්ගේ සහාය ලබා ගන්නේ සෙසු ශාක සමඟ තරගයක නියැලෙමිනි. නොයෙක් ...
පෘථිවියට ජලය ආ හැටි
මවිතඅප සෞරග්රහ මණ්ඩලයේ පාෂාණීය ග්රහයන් Rocky Planets සිවුදෙනෙකි. බුද, සිකුරු, පෘථිවිය සහ අඟහරු යනු ඒවාය. මේ පාෂාණීය ග්රහයන් සියල්ල අතරින් අප පෘථිවිය මුළුමනින්ම වෙනස් එකකි. ඒ, පෘථිවියේ මතුපිට ද්රව ජලයෙන් පිරුණු මහා සාගර ඇති නිසාය. පෘථිවියේ ජීවය බිහිවූයේ ද මේ ද්රව ජලය නිසා බව අමුතුවෙන් කිවයුතු නැත. ඒත් පෘථිවියට මුලින්ම ජලය ලැබුණේ කෙසේද? පෘථිවියට ජලය ආවේ කෙසේද? මෙය විද්යාඥයන්ට ප්රහේලිකාවක් ...
ඇමෙරිකාවේ ඇත් සොහොන
මවිතලෝකයේ සෑම සත්ව උද්යානයකම පාහේ අලි ඇතුන් දකින්න ලැබුණත්, වන අලි ඇතුන් දකින්න ලැබෙන්නේ රටවල් කීපයක පමණි. අලි ඇතුන් වර්ග දෙකකි. ලොකු කන් සහ ලොකු සිරුරක් ඇත්තේ අප්රිකානු අලි ඇතුන්ටය. අප්රිකානු අලි ඇතුන් ජීවත් වන්නේ අප්රිකා මහද්වීපයට අයත් රටවල වනාන්තරවලය. ආසියානු අලි ඇතුන් ජීවත් වන්නේ ආසියානු රටවලය. සෙසු මහද්වීපවලට අයත් රටවල වනාන්තවල අලි ඇතුන් නැත. ඇමෙරිකාවේ ද සත්වෝද්යානවල හැර අලි ...