වසර 150කට පෙර පානදුරා වාදය ලබා දුන් ජයග්රහණ මල්කැකුළු අද පාර්ලිමේන්තුවේ දී මහජන නියෝජිතයන් අතර වේවා පාසල් විවාද කණ්ඩායම් අතර හෝ වේවා වාද විවාද පවත්වා ගෙන යාම ඉතා දුෂ්කර කාර්යයකි. අන් මතවලට සවන් දීම, අන් මත ඉවසීම, ස්ව මතය අනෙක් තැනැත්තාට පිළිගත හැකි ආකාරයට ඉදිරිපත් කිරීම, විශේෂ කුසලතාවක් ඇතිව කළ යුත්තකි. නො එසේ නම් සිදු වන්නේ ප්රතිවාදියා කුපිත කිරීමකි. එයින් කෙතරම් ප්රශස්ත අදහසක් වුවත් එය අපතේ යාම වැළැක්විය නො ...
චිරන් ජයතු! ශ්රී ලාංකික හඬ පෞරුෂයට වසර 80! මල්කැකුළු නන්දා මාලිනියට ශ්රී ලාංකික සංගීත ක්ෂේත්රය තුළ හිමි වන්නේ අද්විතීය ස්ථානයක්! ඇය පසුගිය 23 වැනිදා 80 වැනි උපන්දිනය සැමරුවා. ඇගේ කටහඬෙහි සුවිශේෂත්වය නිසා ශ්රී ලාංකික ප්රේක්ෂකයන් තුළ වෙනත් කිසිදු ගායක ගායිකාවකට වඩා ආකර්ෂණයක් ඇති කළා. ඒ නිසා ම ඇය හොඳම ගායිකාව මෙන් ම ජනප්රිය ගායිකාව ලෙසත් එකසේ සම්මානයට පාත්ර වුණා. මේ වන තෙක් ඇය සරසවිය සම්මාන 12 ක් හා ජනාධිපති ...
නවසීලන්තයේ විස්කම් පෑ ජිත්මන් දිවියට සමු දෙයි! මල්කැකුළු ජිත්මන් රාමචන්ද්ර මහත්තයා මට මුණ ගැහුණේ 1995දි. ඒ වසරෙදිම තමයි, අපිත් නවසීලන්තයෙ පදිංචියට ආවෙ, මමත් මගේ බිරිඳ සන්ධ්යාත් දරු දෙන්නත් සමඟ. ඒ වසරේ නත්තල් උත්සවය වෙනුවෙන් ඕක්ලන්ඩ් එක්සත් ශ්රී ලංකා සමිතිය මගින් සංවිධානය කළ විවිධ ප්රසංගයකට, මගේ බිරිඳ සන්ධ්යා, දැරියන් දෙදෙනකු පුහුණු කරලා ඔවුන් සමඟ ‘රූරැසේ අඳිනා ලෙසේ’ කියන ජනප්රිය ටගීයට රංගනයක් ඉදිරිපත් කළා. ඒක තමයි, ඕක්ලන්ඩ් නගරයේ එතෙක් ඉදිරිපත් ...
මාධ්යලෝකය දික් විජය කළ අනුලගේ පන්හිඳ නිහඬ වෙයි! මල්කැකුළු මා හැටේ දශකයේ මැද හරියේ අංකුර පත්රකලාවේදියකු ලෙස ලේක්හවුසියට බැඳෙන විට මෙරට පත්රකලාවට එක් වී සිටියේ කාන්තාවන් කීප දෙනකු පමණි. බාබරා සන්සෝනි, ඊවා රණවීර, සිබිල් කීට්, සිබිල් සිල්වා (පසුව වෙත්තසිංහ), විජිතා ප්රනාන්දු, සුමනා සපරමාදු, ශ්රියා (ලෙව්කේ බණ්ඩාර)රත්නකාර, රෝස්මරී මූණමලේ, හේමා ගුණවර්ධන(වික්රමාරච්චි) ආදීහු ඉංග්රීසි හා සිංහල බසින් පළ කළ විවිධ පුවත්පත්වල විසිර සිටියහ. අනුල ද සිල්වා ඊට එක්ව සිටි අලුත් ම ...
‘දිවයින’ට පණ දුන් රණසිංහ මහතාට 94යි! මල්කැකුළු ලංකාවේ ප්රථම විධිමත් පුවත්පත් ආයතනය බිහිකළ විශිෂ්ට පත්රකලාවේදීන් අතර තවමත් ජීවමානව ඉන්නා ජ්යෙෂ්ඨතමයා වූ එඩ්මන්ඩ් රණසිංහ මහතා ඊයේ 94 වසරට පා තැබුවා. මේ සටහන තබන්නේ එතුමාට දීර්ඝායු පතන්නටත්, පුවත්පත් කලාව වෙනුවෙන් එතුමා කළ මෙහෙය අගයන්නටත්, ඒ වෙනුවෙන් උපහාර පුදන්නටත්ය. ලංකාවේ පුවත්පත් අතර තවමත් ඉහළින් වැජඹෙන පුවත්පතක් වූ ‘දිවයින’ ජාතික පුවත්පතේ ආරම්භක ප්රධාන කර්තෘවරයා වශයෙන් එතුමාට හිමි වන්නේ අපේ පත්රකලාවේදීන් අතර ...
ලෝක අලි ඇතුන්ගේ දිනයට ලියූ මැණිකේගේ කතාව මල්කැකුළු ලෝක අලි ඇතුන්ගේ දිනය ඊයේට (අගෝ: 12) යෙදී තිබිණ. ඒ නිමිත්තෙන් ලිපි විශේෂාංග රැසක් අන්තර් ජාලය පුරා දැක ගන්නට ලැබිණ. ඒ අතරින් ඉතා අගනා ලිපියක් බීබීසී සිංහල සේවයේ වෙබ් පිටුවෙහි පළ විය. අලින් ඇතුන් ගැන අපේ රූපවාහිනී වැඩ සටහන් සම්පාදනය කළ සුනෙත් පෙරේරා ලියූ ලිපිය ‘මල් කැකුළු’ පරිශීලකයන්ගේ අවධානයට ලක්විය යුතු යැයි සිතූ නිසා මෙසේ යළි පළ කිරීමට අදහස් කෙළෙමි. ...
ලෝක අලි දිනය අදයි! ඉන්නේ 6000ක් පමණයි! දවසකට අලියෙක් බැගින් මිය යනවා! මල්කැකුළු දිනයක් වෙන්කර සැමරුණත් බොහෝ වන අලි මෙන්ම හීලෑ අලි ද මේ වනවිට දිවි ගෙවන්නේ ජීවිත තර්ජන ද සමඟිනි. ලෝකයේ වන අලින් සංරක්ෂණය කිරීමේ අරමුණ සහිතව සෑම වසරකම අගෝස්තු 12 වනදා ලෝක අලි දිනය ලෙස නම් කර ඇත. වන අලි රංචුවක් සීරුවෙන් පාර හරහා මාරු වන අයුරුසියවස් ගණනක් මුළුල්ලේ වන අලින්ගේ නිජ බිමක් වන ශ්රී ලංකාවට මෙය ඉතා වැදගත් දිනයක් වන්නේ, ...
කවි ලොව පෙරළියක් කළ ‘සුදෝසුදු’ට 80යි! මල්කැකුළු ගොඩ මඩ දෙකම සරුසාරය පලබරය කටුරොද සම්මාන තරමක පිටිසරය ඒ ගම මැදින් ගලනා ගඟ මනහරය කඩ මණ්ඩිය පිහිටියේ ගම කෙළවරය (1 කවිය) මේ කවියෙන් කියැවුණු කටරොද ගම්මානය සිතින් මවා නො ගත් දරුවකු අපේ කුඩා කාලයේ සිටියේ නැත. ඒ තරමටම මේ කවිය අප හැමෝටම සමීපය. දසක අටකට පමණ පෙර සංස්කෘත භාෂාවෙන් ණයට ගත් වදන් පමණක් නොව උපමා උපමේයයන් පවා යොදා ගනිමින්, ...
විද්යාඥයෝ වසර 46,000ක් පැරණි පණුවකුට ‘පණ’ දෙති! මල්කැකුළු කාලතරණය කළ හැකි විස්මිත පණු විශේෂයක් සොයාගෙන තියෙනවා. වයස අවුරුදු 46,000ක් වයසැති මේ පණු විශේෂය විද්යාඥයන්ට හමු වී ඇත්තේ රුසියාවේ සයිබීරියාවේ නිත්ය තුහින කලාපයේ, ඒ කියන්නේ සදාහිම බරිත සයිබීරියානු කලාපයේ සිසිරතරණයට පත්ව සිටියදීයි. නිදිගත් ස්වභාවයේ සිටියදී හමු වූ පණුවන්ට, විද්යාඥයන් විසින් ජලය හා ආහාර ලබා දුන් පසු ඔවුන් ඒ තත්වයෙන් මිදී පියවි තත්වයට පත්වෙලා තියෙනවා. මිමි එකක ප්රමාණයේ දිගින් යුත් ...
පණ්ඩිත් රවි ශංකර් පණ්ඩිත් අමරදේව හමු වූ දා මල්කැකුළු භාරතයේ කීර්තිමක් සංගීතඥයකු වූ පණ්ඩිත් රවි ශංකර් හා අපේ පණ්ඩිත් අමරදේව ජීවතුන් අතර සිටිය දී මුණු ගැසුණු විස්මිත අවස්ථාවක් පසුගියදා අපේ ප්රවීණ වේදිකා රංග ආලෝකකරණ ශිල්පියකු වූ උපාලි වීරසිංහයන් ගේ මතකාවර්ජනයක් අපට අසන්නට ලැබුණා. මේ සිද්ධියට ඔහු මුහුණ පෑවේ කලකට ඉහත බණ්ඩාරනායක සම්මන්ත්රණ ශාලාවේ පැවති සංගීත සංදර්ශනයක ආලෝකකරණය සඳහා ගොස් සිටියදීයි. සංගීත සංදර්ශනය රවි ශංකර්ගේයි. ඔහුගේ සංගීත සංදර්ශනයේ ආලෝකරණය පැවරී ...
මෙන්න! අවසන් ගමන් යන්න තියෙන ක්රම හතක් මල්කැකුළු අවසන් ගමන් යන්න දැන් අලුත් ක්රම හතක් තියෙනවා. ඔබට කැමති එක්ක තෝරා ගන්න පුළුවන්. අතීතයේ දී අවසාන කෘත්යය සඳහා අපට තිබුණේ ප්රධාන ක්රම තුනක් විතරයි. ඒ කැලේ ගැහීම (කැලේට ගිහින් දැමීම), වැළලීම, පිළිස්සීම යන ක්රම තුනයි. මුහුදේ මිය ගියොත් මුහුදට දෑමීමත් සිදු කෙරුණා. ඒ හැරෙන්න ලෝකයේ ඇතැම් ගෝත්ර අතර මියගිය පාර්ශ්වයෙන් බැහැර පිරිසකට ආහාරය පිණිස දීමත් සිදුවුණා. මමීකරණයත් අවසාන කෘත්යයට ...
විශ්වයේ විස්මිත ලග්රෑන්ජ් ලක්ෂ්යය කියන්නේ කුමකටද? මල්කැකුළු විශ්වය පුරා පවතින විස්මිත ශක්තියක් වන්නේ ගුරුත්වයයි. සෞරග්රහ මණ්ඩලයේ සෑම දෙයක්ම පවතින්නේ ගුරුත්වය නිසයි. මේ ගුරුත්වය ග්රහ වස්තූන්ගේ විශාලත්වය හා ස්කන්ධයෙහි ස්වභාවය අනුව විවිධ වෙයි; අඩු වැඩි වෙයි. විශ්වය තුළ ඇති ග්රහ වස්තු සියල්ල ම රඳා පවතින්නේ ගුරුත්වය මතයි. හැම දෙයක් ම බිමට වැටෙන්නේත්, ඔබට පොළොව මත පය ගසා සිටින්නට ඉඩ සලසා දෙන්නේත් ගුරුත්වාකර්ෂණයයි. ගුරුත්වාකර්ෂණය අඩු ම තැනක් ශ්රී ලංකාවෙහිත් ...
එදා ජනාධිපති ධජය නිර්මාණ කළ විස්කම්කරු දිවියෙන් සමු ගනියි. මල්කැකුළු පළමු විධායක ජනාධිපති ලෙස පත් වූ ජේ. ආර්. වරක් පැවසුවේ තමාට කළ නොහැක්කේ ගැහැනියක් පිරිමියෙක් කිරීමටත් පිරිමියෙක් ගැහැනියක් කිරීමටත් පමණක් බවය. එහෙත් ජේ. ආර්.ටත් කළ නොහැකි දේවල් කළ හැක්කෙක් ලෙස පසුගිය ජූලි 6 වැනිදා අභාවප්ප්රාප්ත වූ කලාසූරී පියරත්න හේවාබැට්ටගේ හැඳින්විය හැකිය. ඉන් එකක් වන්නේ චීන කොඩි ජේ. ආර්. කොඩි බවට පත් කිරීමය. කලාසූරී පියරත්න හේවාබැට්ටගේජනාධිපති ජේ. ආර්. එදා ප්රකටව සිටියේ ...
කෲඩියා සිලනිකා:ආන්දෝලනාත්මක ඉපැරණි ගස අතුරුදහන්! මල්කැකුළු ලෝකයෙන්ම තුරන්වී ගිය ශාකයක් ලෙස නම් කර තිබියදී ගම්පහ, දාරළුව ප්රදේශයෙන් හමුවු ශ්රී ලංකාවට ආවේණික වූ කෲඩියා සිලනිකා (Crudia zeylanica) හෙවත් පණු කරඳ ශාකය එම ස්ථානයෙන් උගුල්ලා ඉවත් කර තිබේ. ගම්පහ, දාරළුව දුම්රිය ස්ථානය ආසන්නයේ පිහිටි වන ලැහැබකින් 2019 වසරේ දී මෙම ශාකය හමුවු අතර මහනුවර අධිවේගී මාර්ගයේ කඩවත සිට මීරිගම දක්වා දිවෙන කොටස ඉදි කිරීම සඳහා අදාළ ශාකය පිහිටි ...
පෑන නිසා උපන් බිම අහිමි කර ගත් මිලාන් කුන්දේරා මල්කැකුළු මිලාන් කුන්දේරා, චෙකොස්ලොවැකියාවට එරෙහි සෝවියට් ආක්රමණයේ දැඩි විවේචකයෙකු වුණා. ඔහුගේ කෘති වසර ගණනාවක් එරට තුළ තහනම් කර තිබුණා. මෑත දශක කිහිපය තුළ යුරෝපීය සාහිත්යයේ දැවැන්ත චරිත අතරින් අයෙකු වූ 94 හැවිරිදි මිලාන් කුන්දේරා, 2023 ජූලි 11 වැනිදා පැරිස්හිදී අභාවප්රාප්ත වී තියෙනවා. ඔහුගේ විශිෂ්ටතම නිර්මාණය ලෙස සැලකෙන්නේ, 1984 වසරේදී ප්රකාශිත The Unbearable Lightness of Being නවකතාවයි. මිලාන් කුන්දේරාචෙක් ජනරජයේ ඔහුගේ උපන් ...
මහාවංසයේ ඓතිහාසික හා කාලීන වැදගත්කම මල්කැකුළු මහාවංසය යනු දැනුදු ලියැවෙමින් පවතින කෘතියකි. එහෙත් යුනෙස්කෝ ලෝක උරුමයක් ලෙස නම් කර ඇති ‘මහාවංසය’ට අයත් වන්නේ එහි මුල් කොටසයි. එනම් 1 වන පරිච්ඡේදයේ සිට 37 වන පරිච්ඡේදයේ 50 වන ගාථාව තෙක් වන කොටසයි. කාලාවකවානු අනුව දක්වනවා නම් එහි ආරම්භය සිදුවූ ක්රිස්තු පූර්ව 6 වන සියවස පමණ තෙක් සිට මහසෙන් රජු ගේ රාජ්ය කාලයේ අවසානය (ක්රි.ව. 274- 301) දක්වා වූ ...
දැනට ලොව තිදෙනකු පමණක් කතා කරන අභාවයට යන භාෂාවක් මල්කැකුළු මානවයාගේ විශිෂ්ටතම නිර්මාණය කුමක්දැයි ඔබ මගෙන් ඇසුවොත් මා එක්වරම දෙන පිළිතුර ‘භාෂාව’ යන්නයි. මානවයා අද සිටින තත්වයට පත් වූයේ ඔහුගේ මේ අපූරු මෙවලම නිසයි. මිනිසා ශිෂ්ට සම්පන්න කර, හික්මවා, සංස්කෘතික මිනිසෙක් කළේ භාෂාවයි. ඒ වාගේ ම මිනිසා ලොව දිනූ ජාත්යන්තරයෙක් කළේත් භාෂාවයි. ගණනින් දැක්විය නොහැකි භාෂා ප්රමාණයක් ලොව පුරා තිබුණා. ඒවා කතා කරන භාෂායි. ලියන්නට අකාරාදිය තිබුණේ ටිකයි. ඒ අකාරාදිය ...
මහාවංශය යුනෙස්කෝ ලෝක උරුමයක් වෙයි! මල්කැකුළු යුනෙස්කෝ සංවිධානය විසින් මහාවංශය ලෝක උරුමයක් ලෙස ප්රකාශයට පත්කර තියෙනවා. යුනෙස්කෝ සංවිධානය 2023 වසරේ ප්රකාශයට පත්කළ ලෝක වාර්තාමය ජාත්යන්තර ලේඛනයෙහි ඇති නව ලේඛන උරුම 64ට මහාවංශයත් ඇතුළත් කර තියෙනවා. ශ්රී ලංකාවේ වසර 2500කට අධික අඛණ්ඩ ඉතිහාසය පිළිබඳ තොරතුරු රැගත් මහාවංශයක්රිස්තු පූර්ව 6 වන සියවසේ සිට ක්රිස්තු වර්ෂ 1815 දක්වා කාලය ආවරණය වන පරිදි ශ්රී ලංකාවේ ඉතිහාසය කාලානුක්රමිකව ඉදිරිපත් කරන ලොව ...
වයසට නොයන අපේ පත්තර සිත්තරා - තලන්ගමට අදට 88යි! මල්කැකුළු මගේ ජීවිතයේ 78 වසරක කාලය තුළ මා පත්රකලාවේදීන් ලෙස කර්තෘවරුන්, වාර්තාකරුවන්, ලේඛකයන්, ඡායාරූප ශිල්පීන්, පත්තර සිත්තරුන් සිය ගණනක් ඇසුරු කර තියෙනවා. ඒත් සැබෑවටම පත්රකලාවට ආදරය කළ, ජනතාවට ඉටු කළ යුතු මෙහෙවර සත්යවාදීව, අවංකව ඉටු කළ අය ඇත්තේ දෑතේ ඇඟිලි ගණනටත් අඩු සංඛ්යාවකි. ඒ අය අතරත් කොන්ද කෙළින් තියා ගෙන වැඩ කළ අය ඇත්තේ ද ඊටත් අඩු ගණනකි. තලන්ගමට හිමි වන්නේ ...
හෙළ කවියට, ගීයට හද ගැස්ම එක්කළ මානවසිංහ මල්කැකුළු මීට වසර 110කට පෙර ආසියාවට නොබෙල් සම්මානය ලැබිණි. ඒ ඉන්දියාවේ මහා කවි රවීන්ද්රනාත් තාගෝර්තුමන්ගේ ‘ගීතාංජලිය’ට ය. ඒ වසරේදීම අපට ශ්රී චන්ද්රරත්න මානවසිංහ ලැබුණේ ය. ඒ දකුණු ලක ගිරුවාපත්තුවේ පුවක්දණ්ඩාවේදී ය. සමස්ත ලෝකයම සාමය ශාන්තිය සහ භක්ත්යාදරය ආදී මානුෂීය ගුණාංග පිළිබඳව සරල නිරවුල් වංග භාෂාවේ මහිමය පාමින් තාගෝර්තුමන් නිර්මාණය කළ නිර්මාණ සුගන්ධය ලොව දස දෙස පැතිර ගියේය. මානවසිංහයන්ගේ නිර්මාණ සුගන්ධයද අද ...