එක් ගුරු විද්‍යාලයක ගුරු පුහුණුව ලබන ගුරුවරයෙකුට ඉගැන්වීමේ ප්‍රායෝගික පුහුණුව (teaching practice) සඳහා සති කිහිපයකට, ඉගැන්වීම සඳහා යාබද මහා විදුහලකට යාමට සිදුවිය. ඔහුට එහිදී ඉගැන්වීමට ලැබුණේ සාධන මට්ටමින් අඩු සිසුන් සිටින පන්තියකි.එම පන්තියේ භෞතික විද්‍යා පාඩමකදී, සිසුන්ට තාපය ගලායාම (transfer of of heat) සිදුවන අකාරය කිහිප වරක්ම විස්තර කලත් ඔවුනට එම සිද්ධාන්ත තේරුම් ගැනීම අපහසු වි ඇත. ඔහුගේ ඉගැන්වීම ...

(I had a feeling that I am missing my English writing skills, as I have been confined to write in Sinhala during the last couple of years. So, I thought of writing this post in English, just to try out whether I have missed or forgotten some skills that have been accumulating during the past few decades.)This is a ...

එකළ අධ්‍යාපන නිලධාරින් වශයෙන් අපට, සෑම පාසල් නිවාඩුකදීම, විද්‍යා සහ ගණිත ආධුනික ගුරුවරු සඳහා, සේවාස්ථ පුහුණු නේවාසික කාර්ය සැසි පැවැත්වීමට සිදුවිය. අප සමග සිටි පළපුරුදු ජේෂ්ඨ නිලධාරියෙක්‌ පැරණි රසවත් කතා කීමට සමතෙක් විය. මෙය ඔහුගේ කථාවකි.අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්කයේ ඈත පිටිසර ගමක, බන්ඩියා සහ උක්කුවා නම් හේන් ගොවිතැන් කරන ගොවියෝ දෙදෙනෙක් සිටියහ. යාබද හේන් දෙකක වගා කරන මේ දෙදෙනා ගජ මිතුරන් ...

මෙය ලෝකයේ ජනාවාසයක්‌ ඇති ඉතාම කුඩා දිවයින් වලින් එකකි. සිල්වට් දූපත (Silhouette Island) යන නමින් හඳුන්වන මෙය දකුණු ඉන්දියන් සාගරයේ සීෂෙල්ස් දූපත් සමූහයට අයත්ය. ප්‍රධාන දූපතේ සිට කිලෝමීටර විස්සකට පමණ ඈතින් පිහිටා ඇති මෙම දිවයිනප්‍රමාණයෙන් වර්ග කිලෝමීටර විස්සක් (4km x 5km) පමණ වේ. දූපතෙහි පවුල් විසිපහක් පමණ ජීවත් වන අතර මුළු ජනගහණය 150ක්‌ පමණ වේ. මෙයින්ද විසි දෙනෙක් පමණ දූපත ...

මම කළුතර බෝධිඥාන පුස්තකාල සංවර්ධන කමිටුවේ ලේකම් ලෙස, වසර කිහිපයක් සේවය කළෙමි. පුස්තකාලය පාසල් සිසුන්ට ප්‍රියජනක ස්ථානයක් කිරීම සඳහා විවිධ ක්‍රියාකාරකම් සඳහා යොමු කිරීමට අපි උත්සාහ ගත්තෙමු. සෑම වර්ෂයකම සාහිත්‍ය මාසයේදී පුස්තකාලයේ පාඨක සිසුන්ගේ දක්ෂතා එළි දැක්වීම සඳහා සාහිත්‍ය උත්සවයක්ද පැවැත්විණ. විවිධ තරඟ පවත්වා දක්ෂතා පෙන්වන අයට තෑගී දීමද සිරිතක් විය.එක් වසරක සාහිත්‍ය උත්සවයේ අටවන ශ්‍රේණියේ සිසුන් සඳහා වූ ...

රජයේ සේවයෙන් විශ්‍රාම ගැනීමෙන් පසු, මට රාජ්‍ය නොවන පුණ්‍ය ආයතනයක්‌ වන, කළුතර බෝධි භාරකාර මණ්ඩලය මගින් යෝජිත, පුස්තකාලය සංවර්ධනය කිරීමේ ව්‍යාපෘතියක නියැලීමට අවස්ථාව ලැබිණ. විශේෂයෙන්ම පුස්තකාලය සම්බන්ධ අධ්‍යාපන වැඩ සටහන් මාලාවක් ක්‍රියාත්මක කිරිම මට අයත්වූ ප්‍රධාන වැඩ කොටසක් විය. ප්‍රදේශයේ දානපති පවුලක් විසින් බෝධි භාරකාර මණ්ඩලයට තිළිණයක් වශයෙන් පවරා දෙන ලද ‘තිලිණ’ නම් ගොඩනැගිල්ලෙහි ස්ථාපනය කරන ලද පුස්තකාලය ‘බෝධිඥාන ...

පරිසරය පිළිබඳව පොතක් ලියා පළකිරීම ගැන, කළක සිට මාගේ සිතේ තිබුණු අදහසක් සඵල කර ගැනීමට මට හැකිවිය. මගේ පොතෙහි පිවිසුම මගින් එම අදහස දැක්වුයේ මෙසේය:“ ‘පරිසරය නිවැරදිව දකිමු’ මාගේ මුල්ම විද්‍යා කෘතියයි. කුඩා කල සිටම පරිසරයට ඇලුම් කළ මා හට එයට පාදක වූයේ මා හැදුනු වැඩුනු ගම්බද පරිසරයයි. ගමෙහි වෙල් එළියේ, බඩ වැටි වල සහ ඇළ දොළෙහි ආශ්වාදය නොමඳව ...

මෙය මගේ මිතුරෙකු වන අබයදීර ගෙන් මෑතදී අසන්නට ලැබුණු තරමක් පැරණි සිද්ධියකි. අප ඉතා කිට්ටුවෙන් ආශ්‍රය කළ අය වුවත්, ඔහු මේ සිද්ධිය මා සමග ප්‍රකාශ කළේ කලකට පසු හමුවූ අවස්ථාවකදීය.‘ඉතින් අපේ දුව පළමු වරටම සම්මාන සහ අධි සම්මාන හත අටක්‌ එක්ක ඕ ලෙවල් පාස් උනානේ.’ කි ඔහු අසල සිටි ඔහුගේ බිරිඳ දෙස බැලුවේය.‘ඕ ලෙවල් හොඳට පාස් උනාට පස්සේ තමයි ...

රජයේ සේවයෙන් විශ්‍රාම ගැනීමෙන් පසුව තරමක් විවේක සුවයෙන් සිටින විට දිනක් මගේ පැරණි මිතුරෙක් මා හමුවීමට පැමිණ, මගෙන් ඉල්ලීමක් කළේය.‘අපි අලුතින් ආරම්භ කළ ගුරු පුහුණු ආයතනයේ විද්‍යාව ඉගැන්වීමේ ක්‍රම (Science methodology) ඉගැන්වීමේ කටයුත්ත බාර ගැනීම පිණිස ඔබට ආරාධනා කරන්නයි මම ආවේ’ඔහු මා හමුවීමට ආ කාරණය හෙළි කළේය.නිකරුනේ ගෙදරටම වී ගතකළ පසුගිය සති දෙක තුන, කම්මැලි කමින් කාලය නාස්ති කිරීමක්‌ ...

අප හතරේ පන්තියේ ඉගෙන ගන්නා කාලයේ, පන්ති භාර ගුරුවරයා වූයේ ප්‍රනාන්දු මහත්මයාය. ලා අලුපාටට හුරු ට්වීඩ් රෙද්දක් සහ සුදු කමිසයක් හැඳ, ඉනෙහි සුදු කැන්වස් පටියක්ද බඳින ඔහු උදේ පන්තියට එන විට කෝට් එකක්ද හැඳ සිටි. තරමක් දහවල් වන විට කෝට් එක දිග හැර ගුරු පුටුවේ පිටු පසට දමා එල්ලා තබයි. අපට ඉංග්‍රීසි පාඩම හැර සංඛ්‍යා (අංක ගණිතය), මවු බස, ...

විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනයෙන් පසුව මට, මා අධ්‍යාපනය ලැබූ දිවයිනේ හොඳම මධ්‍ය විද්‍යාලයයක් ලෙස නම දරා තිබුණු විදුහලටම විද්‍යා ගුරු පත්වීමක් ලැබිණ. මට එම විද්‍යාලයයේ උසස් පෙළ පන්තිවල විෂයය දෙකක් ඉගැන්වීමට සිදු විය. නවකයෙකු වූ මට උසස් පෙළට විෂයය දෙකක්ම ඉගැන්වීම තරමක අමාරු වුවත්, විශ්ව විද්‍යාලයයෙන් පිටවූ විගසම තිබුණු ජවයත්, ඉගැන්වීම සඳහා තිබුණු කැමැත්තත් නිසා, ඉගැන්වීමේ කටයුතු නොපිරිහෙලා ඉටු කළෙමි. ...

විශ්ව විද්‍යාලයයේ පළමු වසර ඉතා ඉක්මනින් ගෙවීයන බව දැනුනි. විෂයය තුනේම සටහන් පොත්, ප්‍රායෝගික සටහන් ආදිය ගොඩ ගැසෙන්නට විය. පාඩම් කළ යුත්තේ කෙසේද, වැදගත් වනුයේ කුමන කොටස්ද යන්න තෝරා බේරා ගැනීමට නොහැකි තරමේ අවුල් සහගත ගතියක් ඇතිවිය. මේ සමගම, අපේ සගයින් කිහිප දෙනෙකු පළමු වසරෙන් පසු විශේෂ උපාධි සඳහා අයදුම් කිරීම සහ ඒ සඳහා රහසින් මෙන් සුදානම් වනුද දකින්නට ...

ලෝකයේ බොහෝ රටවල් වලට වඩා, පරිසර සංරක්ෂණය හෝ ධරණිය සංවර්ධනය පිළිබඳව උනන්දුවක් දැක්විමේදී ශ්‍රී ලංකාව පෙරමුණෙන් සිටි. කෙසේ වෙතත් අප තවමත් සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක්‌ නිසා ධරණිය ක්‍රියාදාමයන් වල ඉතාමත් ප්‍රශස්ත මට්ටමට එළඹී නැත. මෙසේ වීමට බාධක රැසකි. ආර්ථික අපහසුතා, තාක්ෂණ නිපුණතා අතින් මන්දගාමී බව සහ ජනතාව අතර ස්ථිරසාර ආකල්පමය වෙනසක් තවමත් ඇතිනොවීම මෙයින් ප්‍රධානය. බොහෝ පරිසර ආපදාවන්ට මුලික ...

අලුත් නවාතැනේ සිට විශ්ව විද්‍යාලයට බසයේ යන එන ගමන දින කිහිපයකින්ම පුරුදු විය. ඒ කාලයේ කොළඹ නගරයේ බොහෝ පාරවල තට්ටු දෙකේ බස් රථ ධාවනය වුවත් මා ගමන් කළ 111 මාර්ගයේ ධාවනය වුයේ තනි හට්ටුවේ බස් රථ කිහිපයකි. අපට සතියේ දිනවල උදේ පැය දෙකක් දේශන පැවැත්වුනි. සෑම දිනකම උදේ 10.00 සිට, දේශන හෝ ප්‍රායෝගික වැඩ නොතිබුණි. සඳුදා, බදාදා සහ බ්‍රහස්පතින්දා ...

1960 දශකයේ මුල් වර්ෂ වලදී අත් විඳි, දශක හයකට පසු නැවත ආපසු හැරි බලන විට තරමක මිශ්‍ර හැඟීම සහිත සිතුවිලි ධාරාවකින් යුක්තව මෙනෙහි කළ හැකි සිද්ධීන් සමුහයක්‌ මෙසේ පෙළ ගස්වමි..මා පස්වන ශ්‍රේණියේ ශිෂ්‍යත්වයක් ලබා ප්‍රදේශයේ තිබුණු මධ්‍ය විද්‍යාලයට ඇතුළත්වූයේ 1950 වර්ෂයේදීය. ගමේ ප්‍රාථමික විද්‍යාලයේ සිට ශිෂ්‍යත්වයක් ලබා මධ්‍ය විද්‍යාලයට ඇතුලත් වීම ඒ කාලයේ විශාල ජයග්‍රහණයකි. ඊට පසු විශ්ව විද්‍යාලයයේ ...

මෙහිද කතා නායකයා මගේ හිතවත් ආරියරත්න සහෝදරයාමය. ස්ථානයද එම විදුහලම ය. වකවානුවද එයමය.මෙම මධ්‍ය විද්‍යාලයය පළාතේ තිබුණු ක්‍රීඩා විදුහලද වූ නිසා පාසල් වේලාවෙන් පසුව ක්‍රීඩා පිටිය නොයෙකුත් ක්‍රීඩා පුහුණුවීම් වල යෙදෙන ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන්ගෙන් පිරී යයි. ක්‍රීඩා කටයුතු භාර ගුරු මහත්මා මහත්මින් සහ ගුරු මණ්ඩලයේ සෑහෙන පිරිසක්ද සවසට පැමිණ බැඩ්මින්ටන්, ටේබල් ටෙනිස් වැනි ක්‍රීඩාවක නිරත වෙති.ශිෂ්‍ය නිවාසයේ නේවාසිකව සිටින අපි ...

මා SSC (අපොස සාපෙළ) විභාගය සමත් වූයේ 1956 වසරේදීය. විශිෂ්ට සම්මාන සහිතව සමත්වූ මට පියාගේ හිතවතෙකුගෙන් ලැබුණු තෑගි පාර්සලයක මැංගුස් ගෙඩි සතරක්ද විය. ප්‍රදේශයේ ආදර්ශ ගොවිපලේ කළමනාකරු වු ඔහු මැංගුස් ගෙඩි පිළිබඳව වැදගත් විස්තරයක් කළේය.‘1950 වර්ෂයේ අපගේ ආදර්ශ ගොවිපල ආරම්භ කළ දිනයේ, මැලේසියානු තානාපතිවරයාගෙන් තෑගී ලැබුණු මැංගුස් පැලයක්, එදින, අගමැතිතුමා විසින් රෝපණය කරනු ලැබුවා. අවුරුදු පහකට පස්සේ, ඒකේ මේ ...

විද්‍යා පුහුණු ගුරුවරියක වූ නන්දනී, පුහුණුවෙන් පසු ගුරු පත්වීම ලැබුවේ තම ගම් ප්‍රදේශයේ පිහිටි මධ්‍ය විද්‍යාලයටය. ඇය ඉතාමත් ප්‍රිය මනාප, කා සමගත් කුළුපග, හැඩකාර තරුණියක් වුවාය. ඇය පවුලේ එකම දියණියයි. පියා ලියනආරච්චි රාලහාමි ගම්පති වරයාය. (දැනට සිටින ග්‍රාම නිලධාරි තනතුර ඒ කාලයේ ගම්පති ලෙස හැඳින්විය). තරමක් දඟකාර සැහැල්ලු දිවියක් ගතකල නන්දනී ලියනආරච්චි තම නම අත්සන් කළේ ‘න.ලියන’ කියාය. ඇයගේ ...

ලාභ, අලාභ, යස, අයස, නින්දා, ප්‍රසංසා, සැප සහ දුක යන අටලෝ දහම සෑම මිනිසෙකුටම බලපාන්නාවූ පොදු ධර්මතාවන් වේ. බොහෝ අය මෙයින් ලාභ, යසස ප්‍රසංසාව සහ සැප යන ධර්මතා භුක්ති විදීමේදී ඉමහත් සතුටක් විඳ උද්දාමයට පත්වන අතර අලාභ, අයස, නින්දා සහ දුක ලබන අවස්ථාවලදී මහත් කම්පාවට පත්වෙති.අටලෝ දහමමහා මංගල සුත්‍රයෙහි ‘ඵුට්ඨස්ස ලෝක ධම්මේහි - චිත්තං යස්ස න කම්පති අසෝකං විරජං ...

මා දකුණු පළාතේ විදුහලක සේවය කරද්දී විදුහල් ශිෂ්‍ය නිවාසයේම කාමරයක නතරවී සිටියෙමි. ශිෂ්‍ය නිවාසය භාරව සිටි මගේ මිත්‍ර ආරියරත්න, විදුහලේ ඉංග්‍රීසි ගුරුවරයෙකු වූ අතර විදුහලේ ජේෂ්ඨ ශිෂ්‍ය භට කණ්ඩායම භාර ලුතිනන් වරයාද විය.ඒ කාලයේ ඉතාම ජනප්‍රිය BSA මෝටර් සයිකලයක්ද ඔහුට තිබිණ. සති අන්ත වලදී අප දෙදෙනා මෝටර් සයිකලයෙන් ගමන් යාමට පුරුදුවී සිටියෙමු. ශිෂ්‍ය නිවාසයට යාමට පඩි කිහිපයක් නැගීමට තිබෙන ...