මේ අද අපේ හිතවත් “ඉබ්නු අසුමත්” කවියා විසින් සිංහල කවි දමිළ බසට පරිවර්තනය කරපු දෙමළ කවි පොත. මට මේ පොතේ නමවත් කියවගන්න බැරි තරමටම දමිළ බස නුහුරු වුන පසුබිමක පොතේ එළි දැක්වීම වෙනුවෙන් දේශණයක් කරන්න අවස්ථාවක් ලැබුන අසීමාන්තික අමාරු මොහොතක්. ඒක සරළ මොහොතක් කියල සාමාන්‍යය පාඨකයෙකුට හෝ මනුෂ්‍යයෙකුට හිතන්න පුලුවන්. නමුත් ඒක මාව රත් කරපු මොහොතක්. නමුත් ඒ බසෙහි අභියෝගය ...

නරසීහ ගාථා කියන්නෙ යශෝදරාව විසින්; රාහුල පුතාට තමන්ගෙ තාත්තව බලන්න ඕන කියද්දි. හැබැයි මට හිතෙන විදියට නරසීහ ගාථාවලදි යශෝදරාව පෙන්වන්නෙ රාහුල කුමාරයගෙ තාත්තව නෙමෙයි. යශෝදරාගෙ ස්වාමියාව. ඇයට තමන්ගේ ස්වාමියා ගැන කෑ ගහල කියන්න තරම් මහා හැඟීමක් ඇය තුළ තිබුන ඇති. ගැහැණියකගේ හිතේ තමන්ගෙ ස්වාමියා රූප කාය ගැන තියෙන හැඟීම! ඒක සමහරවිට පැරණි භාරතයේ පුරුෂ මූලික සමාජය තුළ දෙවැනි වූ කාන්තාවක් ...

මම අවුරුදු ගණනාවකින් කිසිඳු වන්දනා චාරිකාවක් ගිහිල්ල නැහැ. ගමන් යන්න තියෙන අකමැත්ත ඒකට හේතුව. ඉස්සර අපි පිරිවෙනෙන් හෝ පංසලෙන් වන්දනා චාරිකා යනව. ඒ ඉතින් යද්දි අනිවාර්යෙන්ම යන්නෙ අනුරාධපුර තමයි. අපි ඉස්සර අනුරාධපුර යද්දි පොඩිකමට කිසි දෙයක් නොතේරුණාට ඒ ගමං ගැන නැවත කල්පනා කරද්දි හිතෙන දෙයක් තමයි අනුරාධපුරය කියන්නෙ මනුස්සයෙක්ව එකපාරින්ම නිවිච්ච මනුස්සයෙක් බවට පත් කරන්න පුලුවන් තැනක්ය කියන එක. රුවන්මැලි ...

මට මන්ත්‍ර ගුරුකම් පිළිබඳව දැඩි විශ්වාසයක් නැහැ. නමුත් ඒ ශාස්ත්‍රය ගැන මම අවිශ්වාස කරන්නෙත් නැහැ. ඇත්තෙන්ම මම ඔය වැඩේ දන්නෙ නැහැ. ඒකට මගෙ හිත යොමු වෙන්නෙත් නැත්තෙ ලංකාවෙ ඒ සඳහා හැදුන දැනුම් මට්ටමක් නිර්මාණය වෙලා නැතිකම. ගුප්ත විද්‍යාව කියල දෙයක් අල්ලපු රට වුන ඉන්දියාවේ තිබුනත් මම දන්න තරමින් එහෙම එකක් ලංකාවෙ නැහැ. හැබැයි ගුප්ත විද්‍යා විශාරදල පඳුරකට ගැහුවොත් සීයක් දෙසීයක් ...

අර පොඩි හාමුදුරුවො කෙනෙක්ව සහ තරුණියක්ව අල්ලගෙන තරුණයො ටිකක් සද්දෙ දාන වීඩියෝ එකේ ඇත්ත සිද්ධිය ඒ පොඩි හාමුදුරුවන්ගෙ නංගිලු අර තරුණිය. ඒ දෙන්න අසනීපව ඉන්න අම්මව බලන්න යන ගමන්ලු ඉඳල තියෙන්නෙ. මේ කතාව ඇත්තද බොරුද කියන්න මමනම් දන්නෙ නැහැ. ඒ වුනත් ඕව ඔප්පු කරල කරන්න හදන එක මට තේරෙන්නෙ නැහැ. ඒ වගේම ඒක ඇත්තක්නම් අර දඩාර පිරිමින්ට දැන් සනීප ඇති. ...

මීට හරියටම මාස හතරයි දින දෙකකට පෙර මගේ සමීපතම මිතුරියක් මිය යනව. ඒ පිළිකා රෝගයකින් පීඩා විඳල. ඇය වයස අවුරුදු තිහක පමණ තරුණියක්. විනාහකයි. පුංචි දරුවො දෙදෙනෙකුගෙ මවක්. එයා අසනීප වෙලා හිටිය කාලයෙ මාත් එක්ක කිව්ව දෙයක් තමයි; “හාමුදුරුවනේ! මම නැති වුනාම මගෙ බබාල දෙන්නයි මහත්තයයි කොහොම ජීවත් වෙයිද කියල මට හිතාගන්න බැහැ” කියල. සහ මට එයාව දැනුන තේරුණ තරමින් ...

පසුගිය දිනවල අයෙක් සිද්ධ කරපු බුද්ධ පූජාවක් පිළිබඳව ෆේස්බුක් එකේ විවිධ තාලෙ සංවාද ඇති වෙලා තිබුන. කොයි දේටත් සාදු කියන උදවිය පුරුද්දක් විදියට ඒක දැකල සාදු කාර දීල තිබුන වගේම කොයි දේටත් හිනාවෙන උදවිය ඒකටත් හිනාවෙලා තිබුන. පිරිසක් මේ ගැන ශාස්ත‍්‍රීය සහ අධ්‍යාත්මික සංවාද ගොඩනගලත් තිබුන. මේ හැමදෙයක්ම අපේ සමාජයේ තිබෙන විවිධ ප්‍රවනතා. ඒ වගේ සමාජ ප්‍රවනතා එන්නෙ වෙන මුකුත් ...

මම පුරවැසියෙක් විදියට අරගලයට කීප වතාවක්ම ඉතා කැමැත්තෙන් සහභාගී වුනා. හැබැයි මම ඒකෙ සිද්ධ වුන ඔය සංස්කෘතික අරව මේවටනම් සම්බන්ධ වුනේ නැහැ. මම සම්බන්ධ වුනේම නිතරම උදය-දවල් වරුවල. මට අරගලය කියන්නෙ මම ජීවත් වෙලා තියෙන දශක දෙක හමාරෙ මුහුණ දෙන්න වුන හොඳම ජනතා නැගිටීම. ඒක මම තරුණයෙක් විදියට ඒ අද්දැකීම මට මහළු ජීවිතයක් තිබුනොත් මට විශාල පාඩමක් වේවි හැම දේකදිම. ...

යාපනෙත් පුස්තකාල ගිනි තිබ්බ. ගෝඨාගෝගමෙත් පුස්තකාලයක් ගිනි තිබ්බ. රනිල්ගෙ පෞද්ගලික පුස්තකාලයටත් ගිනි තිබ්බ. යාපනේ පුස්තකාලය ගිනි තියද්දි මම හිටියෙ නැහැ. දවසක් ධර්මසිරි බණ්ඩාරණායක විමල් කැටිපෙආරච්චි එක්ක කරපු ඉන්ටර්විව් එකකදි යාපනේ පුස්තකාලය ගිනි තිබ්බ එක ගැන කතා කරනව. ඒකෙදි කියනව; යාපනේ පුස්තකාලය ගිනි ගත්ත කියල අහල මැරුන එකම එක මිනිහයි හිටියෙ. ඒ “ෆාදර් ඩේවිඩ්” එයා තව ෆාදර් කෙනෙක්ට කෝල් එකක් අරන් ...

මේක මට නිකමට හිතුනෙ ඇමතිවරයෙකුගෙ පුතෙක් සහ ඒ පුතාගෙ බිරිඳ මුහුණ දුන්න ප්‍රශ්නයක් ගැන ටිකක් කල්පනා කරද්දි. නිකමට හිතන්න! තාත්තල අම්මල වැඩිහිටියො මොනා කිව්වත් කළත් සාමාන්‍යයෙන් පවුලක තරුණ දරුවෙක්ට එයාලගෙ මට්ටම තියන් ජීවත් වෙන්න හැකියාව තියෙන්න ඕන. තමන්ගෙ ආවේගයට කරන පහරදීම් වැනි ක්‍රියාවකින්, වාචසිකව කරන දරුණු බැණවැදීමකින් අනතුරුව තමන්ගෙ ආවේගය පහවුන වෙලාවක තමන්ට ඒ සිදුවීම් ගැන මොනවගේ කම්පාවක් දැනෙන්න පුලුවන්ද? ...

ඊයෙ කලින් යොදාගත්ත පුණ්‍යය කටයුත්තකට අපට කොළඹ යන්න වුනා. ඉතින් ඒ ගිහිල්ල එද්දි මගින් කෑම ගන්න නැවැත්තුව. නවත්තල එතෙන්ට වෙලා ටිකක් ඉද්දි වියපු වට්ටි වගයක් තියාගෙන කුඩා දැරිවියක් ඒ වට්ටි විකුණනව. මා එක්ක ගියපු හිතවත් අයියට කියල ඒ දැරිවියව ලඟට ගෙන්නල වට්ටි විස්තරේ අහන්න කලින් මම ඇහුවෙ ”මොකද මේ කරන්නෙ? ඉස්කෝල එහෙම යනවද?” කියල. මේ දැරිවි ආපිට උත්තර දුන්න ඔව්.. ...

“බොරු කීමේ විපාකයක් තමයි කියනව; ඔහු නිසා උපදින්නේ ගෑණු ලමයි පමණයි. පිරිමි දරුවො නැත. ඔහු නිසා උපදින්නෙ ඔහුට දාව ගෑණු දරුවො උපදිනව. පුතාල උපදින්නෑ. යම් නිවසක දුවෙක් ඉපදුනොත් ඒ තාත්ත, ඒ අම්ම මුසාවක් කියපු කර්මයක් මුල් වෙලා තමයි ඒ දුව උපදින්නෙ……..” - වැලිමඩ සද්ධාසීල හිමි -මේ දවස්වල සුපුරුදු පරිදි වැලිමඩ සද්ධාසීල හිමිගෙ වීඩියෝ එකක් වෛරල් වෙනව. දැනට මට තියෙන එකම ...

රනිල්ව ගේන්න සමහරු දරදිය අදිනව. සමහරු අවංක ප්‍රකාශ කරනව. මගේනම් අදහසරට ලේ විලක් කරපු පාස්කු වගේ සංවේදී ප්‍රශ්නයකට රනිල් ගාව උත්තර තියෙනවද? මටනම් කන්න බොන්න නැතත් යුක්තිය ඕන. යුක්තියෙන් බඩ පිරින්නෙ නැහැ. හැබැයි අයුක්තිය තමයි මිනිස්සුන්ගෙ මේ තරම් ප්‍රශ්න ගොඩක් රටතුළ නිර්මාණය කලේ. මිනිස්සුන්ගෙ කුසගින්න නිර්මාණය කලේ. රනිල් දූෂිත පාලකයන්ව රකිනව. රනිල් යහපාලනය කාලෙ රාපක්ෂලව රැක්ක. රාජපක්ෂලත් රනිල්ව රැක්ක. යුක්තිය ...

අද ආදරවන්තයින්ගෙ දවස. ආදරය කියන වචනෙ තරම් මේ ලෝකෙ කතා කරපු තවත් වචනයක් නෑ කියල මට හිතෙනව. මොනමආකාරයකින් හරි ආදරය කියන වචනය හැම ක්ෂේත්‍රයකම භාවිත වෙනව. සාහිත්‍යයෙදි, දේශපාලනයෙදි, සංස්කෘතියෙදි, මේවගේ හැම සමාජ ක්ෂේත්‍රයකම ප්‍රාණ වායුවක් වගේ ආදරය පවතිනව. ලෝකය පුරාම එහෙමයි. උපතේ සිට මරණය දක්වාම අපිආදරයේ විවිධ ස්වරූප අත්විඳිමින් ජීවත් වෙනව. ලෝකෙ පුරාම බොහෝ අය ආදරය ගැන විවිධ නිර්වචන ඉදිරිපත් ...

දැන් උපාධි, තනතුරු වගේ දේවල් මුදලට ගන්න පුලුවන් වෙලා තියෙනව. කාටහරි සල්ලි තියෙනවනම් සුදුසුකම් අරව මේව කිසි දෙයක් ඕන නැහැ. කුමක් හෝ උසස් අධ්‍යාපනය පිළිබඳ උපාධි ප්‍රදානය කළ හැකි ආයතනයකින් ආචාර්‍ය වගේ උපාධියක් ලේසියෙන්ම ගන්න පුළුවන් වගේම රජයේ ලියාපදිංචි වුන ජාතික සංවිධාන වගේ විකාර සහගත සංවිධානයකින් ගෞරව නම්බු නාම ලබා ගත හැකියි. මේ ක්‍රමවේදය ගැන මට එච්චර ලොකු පැහැදීමක් නැහැ. ...

අද 2021 අන්තිම දවස. හෙට ඉදන් 2022 පළවෙනි දවස හෙට ඉදන්වත්;කාලෙකින් කෝල් කරපු නැති, මුණ ගැහුනෙ නැති කෙනෙක්ට කතා කරපුවම. “අම්මෝ කාලෙකින් දැක්කෙ/කතා කලේ උඹලට දැන් හරි ගිහිල්ලනෙ” කියල කියන්න එපා. මොකද කෝල් එකක් ගන්න බැරිවුන, හම්බෙන්න බැරි වුන ඔයාගෙ හේතු වගේම තමයි එයාගෙ හේතුවත්. ඒක හරි යාමක් නෙමෙයි. වැඩ වැඩි වෙලා අපි හැමෝටම. ටිකක් බිසී වෙන එක අඩු කරල ...

හැම ව්‍යසනයකින්ම පස්සෙ සමාජයක් නැවත නැගිටිනව. ඒ සමාජය ගොඩක් වෙනස් වෙනව. විශේෂයෙන්ම ආපදා පිළිබඳව දැනුම සහ ඒ අයගෙ ජීවිත ඒ අද්දැකීම් තුළින් පොසිටිව් විදියට ගන්න උත්සාහ කරනව. අදට සුනාමි ව්‍යයසනය සිද්ධ වෙලා අවුරුදු 17 ක්. අපි ඉතා කුඩා කාලයෙ මේ ව්‍යසනය සිද්ධ වුනේ. නමුත් මේ ව්‍යයසනය අදටත් මිනිස්සු උත්කර්ෂවත් කරන්නෙ එයාලගෙ “පල්ලියට මුකුත් උනේ නෑ, බුදු පිළිමෙට මෙච්චරක්වත් හානි වුනේ ...

(පුණ්ණෝවාද සූත්‍රය ඇසුරෙන් ලියැවෙන ඉතා කෙටි සටහනකි.) මම මේ ලියන ටික පාකිස්තානයෙ සිදුවුන සිද්ධියට සෘජු සම්බන්ධයක් නැහැ. සිද්ධි එක්ක පටලවගන්නැතිව කියවන්න. මම මේක වෙලාවක් ලැබුන ගමන් ලියන්න හිත හිත හිටිය එකක් සහ පාකිස්තානයේ සිද්ධිය එක්ක ලිව්වොත් වටිනව කියල හිතුන අදහසක්.ජාතිවාදයෙ ඉතිහාසයට විශාල දුර අතීතයක් තියෙනව. ඇත්තෙන්ම ජාතිවාදය කියන්නෙ ගෝත්‍රික අදහසක් කියල හිතුවොත් ඒකෙ ආරම්භය ගෝත්‍රික යුගයට යනව. නමුත් නූතන යුගයෙත් ...

ත්‍රිපිටකයේ තිබෙන සූත්‍ර පාඨ එහෙම් පිටිම්ම අරගෙන අර්ථ විමසීම තුළින් බොහෝ වැරදි අවබෝධයන් සිද්ධ වෙන්න පුළුවන්. ත්‍රිපිටකය කියන්නෙ බුදුන් වහන්සේගේ දේශණා ඇතුළත් ප්‍රධාන මූලාශ්‍රය. (බුදුන් වහන්සේ සකස් කරපු දෙයක් නෙමෙයි.) නමුත් ත්‍රිපිටකය කියන්නෙ වෙනම දැනුමක්. ඒක රහතන් වහන්සේලාගේ පටන් අවිච්ඡින්න සංවර්ධනයකට ලක්වෙමින් ආව එකක්. ඒක නිර්මාණාත්මක, විද්‍යාත්මක, භාෂාත්මක ක්‍රමවේද ගණනාවකින් සිද්ධ වුන දෙයක්. ...

මේ ටිකේම අපට විවිධ ජනප්‍රිය මරණ ගැන අහන්න ලැබුනනෙ. ඉතින් අපි හැමෝම ඒ මිය ගිය අයගැන ලිව්ව. කොරෝනා නොතිබ්බ කාලෙකනම් ලොකූ අවමංගල සභාවල කෘතිම ගුණ කථන ගොඩාක් අහල අවසන් ගමන් යන්න සිද්ධ වෙන ඛේදවාචකය වෙනුවට මේ කොරෝනා පීරියඩ් එකේ මේ පුද්ගලයන් ගැන ඇත්ත දැනෙන දේවල් බොහෝ දෙනෙක්ගෙ ලිවීම් මැද සමුදෙන්න ලැබීම ඔවුන්ගේ භාග්‍යයක්. (මම කියන්නෙ බැනුම් හරි) කියල මම විශ්වාස ...