විශ්රාමය යළි පිබිදීමක් කරගත හැකිද ? අධ්යාපන රසකතා වයස හැට පසුවීම නිසා හෝ සේවයෙන් විශ්රාම ලැබූ පසු, ඔබට යළිත් සුන්දර ජීවිතයක් ආරම්භ කළ හැකිද? එසේ කළ හැකිය. එහෙත් එය සැලසුම් කරගැනීම ඔබගේ කාර්ය භාරයයි. බොහෝ අයට වයස්ගත වනවිට විවිධ සිත් තැවුල් වලට මුහුණ දීමට සිදුවේ. සෞඛ්ය තත්ත්වය පිරිහීම සහ අනාරක්ෂිත භාවය පිලිබඳ සිතිවිල්ල මෙයට ප්රධාන වේ. එසේම “හිටියා වැඩියයි” තමන්ම සිතන වැඩිහිටියන්ට ඔවුන්ගේ අදහස් උදහස් වලට නිසි ප්රතිචාර ...
එම්බල මිනිසාණෙනි ! ඔබ මාගේ අමුත්තා මිස මාගේ ස්වාමියා නොවේ. ! “Man ! You are my Guest! Not my Master!” අධ්යාපන රසකතා 2020 වර්ෂය ආරම්භ වූයේ මුළු ලොවටම මහත් බියකරු ආපදාවක් ගෙන දෙමින්ය. Corona යන නමින් හැඳින්වූ වයිරසය මෙම ව්යසනයේ මූලාරම්භයයි. මහජන චීන සමූහාණ්ඩුවේ, හුබෙයි Hubei ප්රාන්තයේ, වුහාන් Wuhan නම් ජනාකීර්ණ නගරයේ ආරම්භ වූයේයයි සැකකරන, මෙම මාරක වයිරසය නිසා මේ වන විට (2020 සැප්තැම්බර්) බිලියන අටක් පමණ වන ලෝක ජනගහනයෙන් ලක්ෂ අටක් පමණ ජීවිතක්ෂයට පත්වී තිබේ. මෙතරම් දරුණු මිනිස් සමූල ඝාතනයකට මුල ...
'සෙල්සියස්' සහ 'ෆැරන්හයිට්' උෂ්ණත්වමාන මගින් ලැබෙන මිණුම් පිලිබඳ හරඹයක් . අධ්යාපන රසකතා පසුගිය හැටේ දශකයේදී, ජාත්යන්තර මිණුම් ඒකක (SI Units), සම්මත මිණුම් ඒකක ලෙස, ජගත් පිළිගැනීමට පත්වන තුරු, අපගේ පැරැණ්නන් විසින් භාවිත කර ඇත්තේ, සම්ප්රදායික මිනුම් ඒකක විය. මෙසේ බහුලව භාවිත වූයේ බ්රිතාන්ය අධිරාජ්ය ඒකක (British Imperial Units) යන ගාම්භීර නමින් හැඳින්වූ ඒකක විය. යාර, අඩි, අඟල් සහ රාත්තල් අවුන්ස ආදිය මේවා විය. මීට පෙර සිටම අප රටෙහි අපටම ආවේණික කිරුම් ...
“නඩුකාර හාන්දුන්නේ..., ලබ්බ උගේ... ! උගේ මගේ..... !! ” අධ්යාපන රසකතා උතුරු මැද පළාතේ හේන් වැඩ කරමින් යන්තම් ජීවිතය ගැට ගසා ගන්නා ගැමියන් අතර සිදුවූ ආරාවුලක් දුර දිග යාම නිසා සිදුවූ අකරතැබ්බයකි මේ. අවසානයේදී ගැටලුව නිරාකාරණය කරගැනීම පිණිස උසාවි යාමට සිදුවිය. උසාවි, බලධාරීන්ට ගැමියා භාවිත කරනු ලබන වාග් මාලාව තේරුම් ගැනීමට නොහැකිවීම නිසා සිදුවූ රසවත් සිද්ධියකි. අනුරාධපුර දිස්ත්රික්කයේ ඈත පිටිසර ගමක, බන්ඩියා සහ උක්කුවා නම් හේන් ගොවිතැන් කරන ගොවියෝ දෙදෙනෙකු ...
භීෂණ සමයේ ‘උදව්වක්’ කර අමාරුවේ වැටීම අධ්යාපන රසකතා ඒ රටෙහි මහත් අසහනකාරී තත්ත්වයක් මතුවී තිබුණු කාලයයි. ත්රස්තවාදීන්ගේ බිහිසුණු ක්රියා නිරතුරුව අසන්නට ලැබුණු කාලයයි. රජයේ හමුදා අතින් ඝාතනයට ලක්වන අය ගැනද විවිධ තොරතුරු ලැබෙමින් පැවති කාලයයි. මේ සියල්ල සමග රැකියාවද කළ යුතුව තිබිණ. සමහර දිනවල උදේ කාර්යාලයට යනවිට “අද වැඩ කළහොත් මරණය” වැනි අනතුරු හැඟවීමේ වගන්ති සහිත කඩදාසි කැබලිද හමුවේ. ඉඳහිට, පැය කිහියයක්, රාත්රී කාලයේ හෝ දවස මුළුල්ලේම, ...
අධ්යාපන කටයුතු වලදී, එදා ….. උතුර සහ දකුණ අතර තිබුණු සහයෝගය අධ්යාපන රසකතා දැනට දශක හතරකට පමණ ඉහතදී අප රටෙහි ඇතිවූ ජාතිවාදී අරගලය නිසා උතුර සහ දකුණ අතර තිබුණු සම්බන්ධය බොහෝ දුරට පලුදු විය. සමහර අදූරදර්ශි අතලොස්සකගේ ක්රියාකලාප නිසා ජනවාර්ගික ගැටළු ඇතිවිය. කෙසේ වෙතත් එකළ අධ්යාපන සංවර්ධනය සඳහා උතුරෙන් යහපත් ප්රතිචාර ලැබී ඇති බව නොරහසකි. මේ සම්බන්ධයෙන් මාගේ පෞද්ගලික අත්දැකීමක් මෙසේ සටහන් කර තබමි. ඇමෙරිකාව විසින් චන්ද්රිකාවක් ගුවන් ගතකිරීමත් සමග, පසුගිය හැටේ ...
Untitled Post අධ්යාපන රසකතා වෙසක් මතක …...එදා මෙදා වෙසක් මේ 2020 වර්ෂයේ වෙසක් මාසයේ, වෙසක් සතියයි. මීට පෙර කිසිම කාලයක නොවූ ආකාරයට කොරෝනා වයිරසය ලොව වෙලාගෙන තිබෙන නිසා, මෙවර වෙසක් ආමිස පූජා සහ ප්රතිපත්ති පූජා යන අංශ දෙකටම අවහිරතා මතුවී තිබේ. පාසල් යන වයසේ දරුවන් ගෙදරටම කොටුවී සිටින මෙවර වෙසක් කූඩුවක් සකස් කර ආලෝකමත් කිරීමෙන් හෝ අඩු තරමින් පොල් තෙල් පහනක් වත් දල්වා වෙසක් ...
උපතට පෙර දරුවන්ට නම් තැබීම…. අධ්යාපන රසකතා මෙය මා කලකට පෙර අසන ලද රස කතාවකි. ඒ කාලයේ අධ්යාපනයේ විවිධ ක්ෂේත්රවල නියැලී සිටි අපට සෑම පාසැල් නිවාඩු කාලයකදීම නේවාසික සේවාස්ථ පුහුණු කාර්ය සැසි පවත්වන ලදී. එවකට නියෝජ්ය අධ්යාපන අධ්යක්ෂක ජනරාල්ව සිටි, දිවංගත, ජිනපාල අලස් මහතාගේ පුරෝගාමිත්වයෙන් පවත්වන ලද මෙම කාර්ය සැසි වලදී අපට බොභෝ අලුත් දේ ඉගෙනීමට අවස්ථාව සැලසිණ. විශේෂයෙන්ම 1960 ගණන් වලදී ක්රියාත්මක කරන ලද ‘නව ...
උපතට පෙර දරුවන්ට නම් තැබීම…. අධ්යාපන රසකතා උපතට පෙර දරුවන්ට නම් තැබීම…. මෙය මා කලකට පෙර අසන ලද රස කතාවකි. ඒ කාලයේ අධ්යාපනයේ විවිධ ක්ෂේත්රවල නියැලී සිටි අපට සෑම පාසැල් නිවාඩු කාලයකදීම නේවාසික සේවාස්ථ පුහුණු කාර්ය සැසි පවත්වන ලදී. එවකට නියෝජ්ය අධ්යාපන අධ්යක්ෂක ජනරාල්ව සිටි, දිවංගත, ජිනපාල අලස් මහතාගේ පුරෝගාමිත්වයෙන් පවත්වන ලද මෙම කාර්ය සැසි වලදී අපට බොභෝ අලුත් දේ ඉගෙනීමට අවස්ථාව සැලසිණ. විශේෂයෙන්ම 1960 ගණන් වලදී ...
ස්වයං නිරෝධායන සමයේ අනපේක්ෂිත, වටිනා තෑග්ගක් ! අධ්යාපන රසකතා 2020 මාර්තු මාසයේ අවසාන දින කිහිපය වන විට ලොව පුරා කොරෝනා ‘ස්වයං නිරෝධායනය’ අකුරටම පිළිපැදීම අනිවාර්ය කර තිබිණ. මේ දිනවල තැපෑලෙන් ලැබෙන භාණ්ඩයක් වුවද යම්කිසි කාල සීමාවක් තද අව්වේ තබා හෝ විෂබීජ නාශකයකින් පිසදා, ගෙය තුළට ගැනීම දැමීම අත්යවශ්ය ලෙස සලකන ලදී. මාර්තු මස 30 වැනිදා මට තැපෑලෙන් කුඩා පාර්සලයක් ලැබිණ. පොලිතීන් කවරයක දමා තිබුණු එම භාණ්ඩය Reader’s Digest ...
ස්වයං නිරෝධායන කාලයේ ‘අපි කුමක් කරමුද….?’ අධ්යාපන රසකතා 'ස්වයං නිරෝධායන විවේකය' අමුතුම ආකාරයේ නිවාඩුවකි. CORVID-19 වයිරස් අසාධනය පාලනය කිරීම සඳහා ලෝකයේ රටවල විවිධ උපක්රම භාවිත වන බව අපට නිරතුරුවම අසන්නට ලැබේ. ශ්රී ලංකාවේ වයිරසය තදින් පැතිරේයයි අනුමාන කෙරෙන පලාත්වල ඇඳිරි නීතිය බලාත්මක කර තිබේ. ජනතාවට අවශ්ය ආහාර ද්රව්ය, බෙහෙත් හේත්, වැඩිහිටියන්ගේ විශ්රාම වැටුප ආදිය ගෙදරටම ගෙනැවිත් දීමේ වැඩ පිළිවෙලක්ද ඇති බව මාධ්ය ඔස්සේ අසන්නට ලැබිණ. මේ සියල්ල ජනතාව ...
ගෙවී ගිය පසුගිය දශක හතෙහි, සෑම දශකයකම මුල් වසරේ මාර්තු මාසය, මා හට සුවිශේෂී මාසයක් වී තිබේ…... අධ්යාපන රසකතා 2020 මාර්තු මාසයේ 15 වැනිදා වන අදට, හරියටම දශක හතකට ඉහතදී සිට, ගතවූ සෑම දශකයකම පළමු වර්ෂයේ මාර්තු මාසයේදී, මාගේ ජිවිතයේ හැරවුම් ලක්ෂ කිහිපයකට පිවිසීම පිළිබඳව, අහඹු ලෙස ක්රියාත්මක වූ සිද්ධි කිහිපයක් ගැන මතකය ආවර්ජනය කිරීමේදී පොදුවේ එම සිද්ධි සියල්ලම මෙතෙක් නොදුටු රටාවක් අනුව පෙළ ගැසෙන බව දකින්නට ලැබුණි. මේ සම්බන්ධව මහත් කුතුහලයක් ඇතිවූ නිසා, එම සිද්ධි තරමක් දුරට ...
ඩොමිනෝස් (Dominoes) ‘කැට’ වලින් කළ පැරණි සරල ක්රීඩාව අද වෙනත් සංකීර්ණ ස්වරූපයකින්…… අධ්යාපන රසකතා එක්දහස් නවසිය අසූ දෙක (1982) වර්ෂයේදී දකුණු ආසියානු ජීව විද්යා අධ්යාපන නිලධාරීන්ගේ සමුළුවක් පිලිපීනයේ මැනිලා නුවර UPSEC (University of Philippines Science Education Centre) හිදී පවත්වන ලදී. මේ සමුළුවේ ශ්රී ලංකා නියෝජිතයා ලෙස සහභාගී වීමේ අවස්ථාව මට හිමිවිය.සමුළුවේ පාඨමාලා අධ්යක්ෂක වරයා (Course Director) ලෙස කටයුතු කරන ලද්දේ, පේරාදෙණිය විශ්ව විද්යාලයයේ වෛද්ය අංශයේ මහාචාර්ය වරයෙකු ලෙස සේවය කළ, ජීව විද්යා අධ්යාපනඥයෙකු ...
ප්රංශ භාෂාවේ නාමපද වල, ලිංග භේදය පිලිබඳ පාඩමක් අධ්යාපන රසකතා ඉංග්රීසි භාෂාවේ සහ ප්රංශ භාෂාවේ භාවිත කරනුයේ රෝමන් අක්ෂර ලෙස හඳුන්වනු ලබන අක්ෂර වුවද, භාෂා දෙකෙහි ඒවා උච්චාරණයේදී සහ කථනයේදී, පහත දැක්වෙන අයුරු විශාල වෙනස් කම් දකින්නට ලැබේ. පහත දැක්වෙන සටහනේ, ඉංග්රීසි අක්ෂරය සමග ඉදිරියෙන් දැක්වෙන ප්රංශ උච්චාරණයෙන් ඒ බව පැහැදිලි වේ. එක්තරා ගුරු පුහුණු කිරීමේ ආයතනයක සිසුන් සඳහා ප්රංශ භාෂාව ඉගැන්වීමද ආරම්භ කරන ලදී. මෙම ප්රංශ පන්තිය සඳහා ...
මෑත සිදුවීම් සහ අතීත මතක සැසඳීමක් …… අධ්යාපන රසකතා 1. ගස් දෙකක් සහ ‘පිරිමි ගැටයක්’ (Reef knot) …...මිනිසා විසින් සොබා දහමට කරනු ලබන නොයෙකුත් අඩන්තේට්ටම්, අද ලොව දසදෙසින් අසන්නට ලැබේ. එසේ වුවත් ඉඳහිට හෝ සොබා දහමේ සමහර නිර්මාණ සුළු වශයෙන් වෙනස් කර සෞන්දර්යාත්මක සහ චමත්කාරජනක නිපැයුම් කිරීමටද මිනිසා සමත් වන බව ඉඳහිට දකින්නට ලැබේ. මේ එවැන්නකි. මෙහිදී එකිනෙකට අසලින් වවනලද ශාක දෙකක් වර්ධනය වීමත් සමග ඒවා ගැටයක ආකාරයට හසුරුවා, ...
අද වනාන්තර විනාශය හමුවේ, පැරණි මතකයක් - ‘පලංචියේ ලී ඉරීම …..’ අධ්යාපන රසකතා අද ලොව පුරා බහුලව දකින්නට ලැබෙන වන විනාශයේ අග මුල සෙවීමේදී, නිත්යානුකුලව හෝ අවිධිමත් ලෙස ගස් කපා බිම හෙලන්නේ මිනිස් අවශ්යතා සපුරාගැනීම සඳහාත් දැව ජාවාරම් කරුවන්ගේ මුදල පසුපස හඹා යාමත් නිසා බව අසන්නට ලැබේ. ලෝක බැංකු වාර්තාවකට අනුව 1990 සිට 2016 දක්වා කාලය තුලදී ලොව පුරා වනාන්තර, වර්ග සැතපුම් 502,000 පමණ ( වර්ග කිලෝමීටර මිලියන 1.3 පමණ) විනාශ වී ...
ආන්දෝලනාත්මක මරණ දැන්වීමක් නිසා මහා කැළඹීමක්... අධ්යාපන රසකතා 1974 අප්රියෙල් මස 24 වන දින, ශ්රී ලංකාවේ ' Daily News ' පුවත් පතෙහි පහත දැක්වෙන මරණ දැන්වීම පළවිය. එය මෙසේය: O’Cracy. The death occurred under tragic circumstances of D.E.M.O’Cracy, beloved husband of T.Ruth, loving father of L.I.Bertie, Faith and Justicia. Interred on Saturday, 20th April instant - Aralia Medura, Parangiyawatta, Anduruwella.‘Daily News’ පුවත් පතෙහි පළවූ මරණ දැන්වීම බැලු බැල්මට ...
මිනිස් සිරුරේ විශාලතම අවයවයේ ආශ්චර්යය හඳුනා ගනිමු. අධ්යාපන රසකතා මිනිස් සිරුරේ විශාලතම අවයවය වනුයේ චර්මය නැතහොත් සම බව බොහෝ විට අපට අමතක වේ. අපගේ සම වූකලී, ශරීර පැහැය ලබාදෙන, හිරිගඩු පිපෙන, තුවාල හොරි දද කුෂ්ට ආදිය සෑදෙන, කරදරකාරී කුරුලෑ හටගන්නා, ඉඳහිට පච්ච කොටනු (tattoo) ලබන අවයවය පමණක්ම නොවේ. සමෙහි සිරස් කඩක ව්යුහය (ත්රිමාන) (රූප සටහන අන්තර්ජාලයෙනි) මිනිසාගේ සම සහ එයට සම්බන්ධ අනිකුත් අංගෝපාංග සියල්ල මිනිස් සිරුරෙහි ඇති ආශ්චර්යමත් ‘SMART’ ...
විද්යාත්මක සංකල්පයක් සරල ක්රීඩාවක් මගින් ඔප්පු කිරීම ……. අධ්යාපන රසකතා කලකට පෙර සිටි ලෝකප්රසිද්ධ විද්යාඥයින් බොහෝ දෙනෙකු, මරණින්පසු දිව්ය ලෝකයේ උපත ලබා ඇත.එහි ඉතාමත් සුහදව කෙළිදෙලෙන් ජීවත්වන ඔව්හු ඉඳහිට හෝ විද්යාත්ක සොයාගැනීම් ගැනද උනන්දුවක් දක්වති.එක් දිනක් මේ සියලු දෙනාම කතිකා කරගෙන “ හැංගි මුත්තන්" ක්රීඩාව කිරීමට තීරණය කළහ.ඔවුන් අතර සිටි පැරණිම විද්යාඥයා වන නිව්ටන්, සියලු දෙනාම රැස්කර, ඔවුන් 1...2...3...4..ආදී වශයෙන් ගණන් කර, සැඟවුණු අය “සොයන්නා" තෝරා ගත්තේය. “සොයන්නා” ලෙස ...
ජෙරේනියම් (Jerenium) මල් හටගන්නා වසන්තය එළඹ ඇත….. අධ්යාපන රසකතා ඕස්ට්රේලියාවේ සෞම්ය දේශගුණය පවතින ප්රදේශයන්හි මහා මාර්ග දෙපස, වනෝද්යාන, ගෙවතු, පොදු ස්ථාන වැනි සෑම තැනකම, මේ දිනවල (ඔක්තෝබර් මාසයේ සිට මැයි මාසයේ අග දක්වා), බහුලව දකින්නට ලැබෙන සපුෂ්ක ශාක වර්ගයකි ජෙරේනියම් (Jerenium). විවිධ වර්ණ සහ හැඩහුරුවෙන් යුක්ත ජෙරේනියම් මල් පොකුරු වශයෙන් හටගනී. විවිධ වර්ණ සංකලන සහිත ජෙරේනියම් (Jerenium) මල් ජෙරේනියම් පුෂ්පයේ දල සැලැස්ම වෙනත් බොහෝ පුෂ්ප වල මෙන් කොටස් ...