හැමදාම තෙල් ජෙල් ගාපු හිසට අවුරැද්දටම එක සැරයක් නැකතට තෙල් ගාමුද? වෙදහාමිනේගේ අඩවිය සිංහල හින්දු අලුත් අවුරැද්ද ඉවරයි. නැකැත්, චාරිත්ර වාරිත්ර, නෑදෑ හිතමිතුරන් අතරෙ ගෙවුනු සුන්දර දින කිහිපය නිමා වෙලා ආයෙමත් සුපුරැදු යාන්ත්රික ජීවන රටාවට අවතීර්ණ වෙන්න බොහෝ දෙනෙකුට සිදුවෙලා. ජ්යොතිෂය, ආයුර්වේදය හා බුදු දහම කියන අග්නිදිග ආසියාවේ විශිෂ්ඨතම ප්රායෝගික දර්ශනයන්වල අපූරැ සංකලනයන් සමග සොබාදහමත් එකතු පහදු කරගෙන පවත්වන සූර්ය මංගල්ලය කාල, බීල, නටල විනෝදවෙන්න යොදා ගත්ත අවස්ථාවක් නොවෙයි.(කාල, බීල, නටල විනෝදවෙන්න ...
සිංහල වෙදකම හා ආයුර්වේදය කියන්නේ එකක් නොවේ දෙකක් වෙදහාමිනේගේ අඩවිය බටහිර වෛද්ය ක්රමය හැරැනම මෙරට ක්රියාත්මක වෙන්නෙ ආයුර්වේද වෛද්ය ක්රමය විතරයි කියල බොහෝ දෙනෙක් හිතාගෙන ඉන්නවා. ඒ වගේම තමයි සිංහල වෙදකමයි ආයුර්වේද වෙදකමයි කියල කියන්නෙත් එකම දේ නෙවෙයි. ඒ දෙක අතරත් වෙනසක් තියෙනවා. සුද්දගෙ පාලනය අවසන් වෙලා මෙහේ හිටපු කලු සුද්දන්ට පාලනය බාර දුන්න මොහොතෙ ඉදල මෙරට පිළිගත් වෛද්ය ක්රමය වුණේ බටහිර වෛද්ය ක්රමය තමයි.ඒ අනුව සිංහල වෙදකම, ආයූර්වේද වෛද්ය ...
ඔසුතුරැ විසිතුර-හදුනමු සුමිතුර - දිවියට ගෙන දෙන - සුවසෙත අමයුර වෙදහාමිනේගේ අඩවිය 2010 වර්ෂය ශ්රී ලංකා රජය "ආයූර්වේද වර්ෂය" ලෙසයි නම් කරලා තියෙන්නේ.(හැබැයි මැතිවරණ වර්ෂයක් වීම නිසා ඒක අමතක වෙලා යාවිද දන්නේ නෑ.) ඒ අතරම එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය මෙම වර්ෂය නම් කරලා තියෙන්නේ "ජෛව විවිධත්ව වර්ෂය" ලෙසයි.දෙගොල්ලෝ දෙවිධියකට නම් කලත් මේ දෙකේම ලොකු සහ සම්බන්ධයකුත් තියෙනව. හේතුව තමයි ආයුර්වේදයේ සහ දේශීය වෙදකමේ ප්රධානම භාවිතය ශාක හා ශාකමය ද්රව්ය වීම. ඒ වගේම ශ්රී ...
මැරෙන්න කෑම වෙනුවට ජීවත් වීමට කෑම වෙදහාමිනේගේ අඩවිය කතාවක් තියෙනවා "මාළුවා නහින්නෙ කට නිසා" කියලා.ආයෙමත් තැනක "හොදට නරකට දෙකට කටමය" කියලත් කියැවෙනවා. සාහිත්යයේදී වෙනත් අරමුණක් උදෙසා මේ යෙදුම් භාවිතා වුණත් ආයුර්වේදයේදිත් මේ යෙදුම් සාධාරණයි අපේ ආහාර භාවිතාවය ගැන සැලකීමෙදි. මේක දේශපාලන කතාවක් නොවුණත් පාන් රාත්තලට, කිරි පිටි පැකට් එකට ඡන්දය දෙන රටක මැතිවරණ කාලෙදි බඩ කට පිනවන කතා බහත් බහුලයි. කොහොම වුණත් තමන්ගෙ කට රැක නොගත්තොත් විදින්න තියෙන ...
බඩේ දැවිල්ලයි - උගුරට ඒමයි - කෑමයි බීමයි-දෙන දුක මේකයි - අම්ලපිත්තය හඳුනාගමු. වෙදහාමිනේගේ අඩවිය උප්පැන්න සහතිකේ ජාතිය සිංහල වුණාට ලෙඩක් දුකක් වුණත් හැදෙනව නම් ඉංග්රීසියෙන් කියන්න පුළුවන් නමක් තියෙන ලෙඩක් හැදෙනවාට කැමති ජාතියක් තමයි සිංහලයා කියන්නේ. එහෙම උජාරුවෙන් තමන් සතුවත් තියෙනවා කියල කැමැත්තෙන් කියන, කාර්ය බහුල ජීවිතයක් ගත කරන බාල,තරුණ, මහළු බේදයකින් තොරව කාටත් වැළඳෙන රෝගයක් තමයි “අම්ලපිත්තය“. හැබැයි ගොඩක් දෙනා මේ රෝගය දන්නේ “ගැස්ට්රයිටීස්“ එහෙමත් නැත්නම් “ගැස්ටික්“ කියලා. මූලිකවම බඩ පපුවේ දැවිල්ල, ඇඹුල් ...
මොනවද මේ වෙද ගැට? වෙදහාමිනේගේ අඩවිය ආයුර්වේද වෙදකම ගැන එහෙමත් නැත් නම් සිංහල වෙදකම එක්ක බැඳිච්ච අපූර්ව සාහිත්යාංග ගණනාවක් තියෙනවා. කවි, ශ්ලෝක, ගැටපද ඒ අතරින් ප්රධානයි. මේ සාහිත්යාංග වලට පොදු ව්යවහාරෙදි නම් කියන්නේ වෙදගැට කියලා.ඇත්තටම මේ වෙද ගැට කියන්නේ මොනවාද? මේවායේ වැදගත් කම මොකද්ද? කියලා තමයි මේ ලිපියෙන් කතා කරන්න හිතුවේ. පොතේ පතේ ලියැවෙනවට වඩා පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට පැවතගෙන ආපු අපේ දේශීය වෙදකම මූලික කරගත් ආයුර්වේදය සංක්රමණය ...
සිංහල අවුරුදු කැවිලි පෙවිලී - වේවිද ලෙඩ දුක් වඩන පෙරළී ( නෑ එහෙම වෙන්නෙ නෑ) වෙදහාමිනේගේ අඩවිය සිංහල අවුරුද්ද බොහෝම කිට්ටුවට ඇවිත්. එරබදු මල් පිපිලා. කොවුලන්ගේ ගීත නාද, කජු පුහුලම්, අඹ පොකුරු ස්වභාව ධර්මයේ අවුරුදු සුදානම පෙන්වන සංකේත. ඒ වුණාට අපේ කාලයේ ලාංකිකයන්ට අවුරුදු එනවා කියල දැනෙන්නේ වෙළඳ ව්යාපාරිකයින්ගේ වුවමනාවට. කඩපිල්වල වැටෙන සේල් බෝඩ් වලින් පාර අහගෙන ලස්සන ඇඳුම් ආයිත්තම්, වුවමනා හෝ නූවුමනා නවීනතම උපාංග, තරඟයට වගේ ගෙවල් වල ගොඩ ගහගන්න එක තමයි අද දවසේ ලාංකික සිංහලයාගේ ...
දෙසඳුන් කල්කය වාරණ කරනා - රහස කිමද අද බටහිර වෙදනා වෙදහාමිනේගේ අඩවිය ඔබ විවාහකයෙක් නම් ඔබේ ඊළඟ අරමුණ සුන්දර දරු සිඟිත්තෙකු කැදැල්ලට කැඳවා ගෙන ඒම. ඒක එහෙම නම් ඔබට මේ ලිපිය වැදගත්. ඔබ ඔබේ දරුවා හදා වඩා ගන්නේ කාගේ වුවමනාවටද? අතීතයේදී නම් ඔබේ දරුවා හදාගන්න ඔබට උපදෙස් අනුශාසනා දෙන්නේ ඔබ දෙපළගේ මව්වරු හෝ වැඩිමහල් සොයුරියන්. නාවන හැටි, කිරි පොවන හැටි, බෙහෙත් දෙන හැටි, කෑම බීම සකසන විදිය ආදිය ගැන දැන හුරුවෙන්, ...
වෙදහාමිනේ යළි කරලියට ..... විරාම ලකුණු රැසකට පසු අඛණ්ඩ ලිවීමකට සැරසෙමින් වෙදහාමිනේගේ අඩවිය වෙදහාමිනේගේ අඩවිය - සෑහෙන කාලයක් අළුත් ලිපියක් පළකරන්න අවස්ථාව ලැබුණෙ නෑ. ඒ වෙනුවෙන් වෙදහාමිනේගෙ පැත්තෙන් නිදහසට හේතු දක්වන් අවස්ථාවක් හැටියට තමයි මුල්ම ලිපිය යොදාගන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ. 2010 අවුරුද්දේ කන්තලේ ගිය වෙදහාමිනේ වසර දෙකක දුෂ්කර කාලයක් ගෙවල ඉවර වෙලා 2012 අවුරුද්දේ ආපහු හුරුපුරුදු ගම්පහ කිට්ටුවට ආවා. ඒ එනකොට ආපහු සාමාන්ය රාජකාරී ජීවිතයට හැඩගැහෙන්න උත්සහයක් නොගත්තේ පෞද්ගලික ජීවිතේ අවශ්යතාවයන්ට මුල්තැන දෙන්න ...
ප්රවීණ හෙළ වෙදදුරෙකු අවසන් ගමනේ වෙදහාමිනේගේ අඩවිය ශ්රී ලංකාවේ කීර්තිමත් ආයුර්වේද වෛද්යවරයකු හා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරයකු වූ විද්යානිධි වෛද්යාචාර්ය ඩබ්ලිව්. අයි. ප්රනාන්දු (95) මහතා අභාවප්රාප්ත විය. ඔහු ඉපැදුනේ 1917.10.25 වැනිදාය.අඩසිය වසකට වැඩි කාලයක් වෛද්ය වෘත්තියේ යෙදී සිටි ප්රනාන්දු මහතා රණසිංහ පේ්රමදාස ජනපති යුගයේදී (1989) පාර්ලිමේන්තුවට පත්කැරිණ.වාද්දුව මැලෑගම වෙද පරපුරේ සාමාජියකු වූ ඔහු 1976-94 කාලයේදී සමස්ත ලංකා ආයුර්වේද සම්මේලනයේ ප්රධාන සභාපතිවරයා විය. සර්වාංග වෛද්යවරයකු වූ ඔහු ඇස් වෙදකමේ ...
මඟුලේ යන්නන් දැකලා - නාග විසට නස්න කළා වෙදහාමිනේගේ අඩවිය මඟුලේ යන්නන් දැකලා-කුඹුරේ මඩ කලල් කලා වැස්සට පැලයට ඉඳලා - නාග විසට නස්න කලා ඉහත කවිය ගැන ඔබට මොනවද හිතෙන්නේ. එහි අවසාන පදය නිසා නොවෙන්න ඒක ඖෂධ වට්ටෝරුවක් කියල සාමාන්ය කෙනෙකුට හිතාගන්න බැහැ. ඉහත කවිය ආයුර්වේදයේ සිංහල වෙදකම කියන කොටසට අයත් "වෙදගැට" නමින් හදුන්වන සාහිත්යාංගයක්.අපේ සංස්කෘතියෙ අපිටම ආවේණික සාහිත්යාංගය තමයි - කවිය. ඒ නිසාම සිංහල වෙදකමේ බොහෝ මුඛපරම්පරාගත රහස් වට්ටෝරු ...
කොලෙස්ටරෝල් - හදුනාගැනීම, ප්රකිකාර හා වැළකීමේ ක්රම වෙදහාමිනේගේ අඩවිය කොලෙස්ටරෝල් - cholesterol අද දවස වෙනකොට අම්මා- තාත්තා ගානට අපේ කටට දිවට හුරු පුරුදු වචන ගොන්නෙන් එකක්. Blood test එකක් ECG එකක් නොකරපු කෙනෙක් බෙහෙතකටවත් හොයාගන්න බැරි, එහෙම එකකට භාජනය නොවිච්ච කෙනෙක් වදෙන් පොරෙන් බලෙන් හරි පරීක්ෂණාගාරෙකට යවන සමාජයක ඉංග්රීසි නමක් තියෙන ලෙඩක් හැදෙන එකත් වාසනාවක් කියල හිතන්න ගොඩක් දෙනා පුරුදු වෙලා.ලෙඩෙක් වුණොත් රජකම ලැබුණත් වැඩක් නෑ කියල හිතපු සමාජයක ...
පංචකර්ම ප්රතිකාර මධ්යස්ථාන සහ සැබෑ පංචකර්මය වෙදහාමිනේගේ අඩවිය අද කාලෙ ආයුර්වේද කේෂත්රයේ හොදම ව්යාපාරික යොමුවීම හැටියට මතුවෙලා තියෙන්නේ''ආයුර්වේද පංචකර්ම මධ්යස්ථාන"නමින් පවත්වාගෙන යන ආයතන ආරම්භ කිරීම.කාලෙන් කාලෙට විවිධාකාර ව්යාපාරික රැලි වලට අහුවෙන ආයුර්වේදය මේ දවස් වල පංචකර්ම රැල්ලට අහුවෙලා එහාට මෙහාට පැද්දෙනවා. අද දවස වෙනකොට බස්නාහිර හා දකුණු පළාත,මහනුවර නගරය, දඹුල්ල - අනුරාධපුර වගේ ප්රධාන සංචාරක කළාප ආශ්රිතවත් අගලෙන් අගලට බෝඩ් ලෑලි ගහල තියෙන 'පංචකර්ම මධ්යස්ථාන' දකින්න පුළුවන්. ...
වෙදහාමිනේ ඖෂධ නිෂ්පාදනයට - වෙදහාමිනේගේ අඩවිය වෙදහාමිනේ පහුගිය දවස් ටිකේම බරට වැඩ. රෝගීන්ට ප්රතිකාර කිරිමට අමතරව ඖෂධ නිෂ්පාදනය කිරීම ගැන වැඩ ටිකක් පහුගිය මාස පහ හයේම අත්හදා බැලුවා.ඒ සදහා වෙද හාමිනේට පාරම්පරික දේශිය වෛද්ය වරයෙකුගෙ සහයෝගයත් ලැබුණා. අත්හදා බැලීම් එහෙමත් කරල සාර්ථක ප්රතිඵල ලැබෙන ඖෂධ පන්තින් දෙකක් වගේම ඖෂධීය තෙල් වර්ග දෙකකුත් බාහිර ආලේපන වර්ගයකුත් නිෂ්පාදනය වෙදහාමිනේ විසින් පසුගිය ජූලි 01දා සුභ මොහොතින් ආරම්භ කළා. ...
දේශීය ආයුර්වේදය ලොව දිනන්නට සැරසීම - Ayurveda Expo 2011 වෙදහාමිනේගේ අඩවිය දේශීය වෙද්ය අමාත්යාංශය මූලිකත්වයෙන් ජාතික වාණිජ මණ්ඩලය මෙහෙයවන Ayurveda Expo 2011 ජාත්යන්තර ආයුර්වේද වෙලද ප්රදර්ශනය හා දෙදින සම්මන්ත්රණය 2011 ජූලි මස 15 හා 17 දිනවල කොළඹ බණ්ඩාරනායක ජාත්යන්තර සම්මන්ත්රණ ශාලාවේදී පැවැත්වේ. මෙම වැඩසටහනට සමගාමීව රටවල් 22ක සහභාගීත්වයෙන් ටාජ් සමුද්රා හෝටලයේදී Indian Ocean Rim CountriesOriental Medicine methods නමින් පාරම්පරික වෛද්ය ක්රම පිළිබද දේශණ මාලාවක්ද පැවැත්වේ.මෙය ශ්රී ලංකාව තුළ පැවැත්වෙන ප්රධානම ජාත්යන්තර ...
සේරුවිල සරණකිත්ති හිමියන් උපවාසයකට වෙදහාමිනේගේ අඩවිය ගව ඝාතනය මෙරට නීතියෙන් තහනම් කරන්නැයි බලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටීමේ උපවාසයක් ආරම්භ කිරීමට සේරුවිල මංගල රාජමහා විහාරාධිපති නැගෙනහිර තමන්කඩුව දෙපළාතේ ප්රධාන සංඝනායක ගරුසේරුවිල සරණකිත්ති ස්වාමීන් වහන්සේ අද උදෑසන පියවර ගෙන ඇත.ඊයේට යෙදුනු 2600 වන සම්බුද්ධත්ව ජයන්තිය වෙනුවෙන් රජය හා අනෙකුත් වගකිවයුතු පාර්ශවයන් නළු නිලියන් මෙන් පන්සිල් කියවීමෙන් පමණක් සෑහීමකට පත්වූ බව ප්රකාශ කරන උන්වහන්සේ එය අර්ථාන්විත කිරීමටනම් බෞද්ධ රටක් වන ශ්රී ...
ඔබත් රහට කන්නෙ වහද? වෙදහාමිනේගේ අඩවිය ඔබ පසුගිය මාසයට දින කීයක් වෛද්යවරයෙකු හමුවුනාද? එහෙමත් නැත්නම් පසුගිය වසරක කාලය ඇතුළත ඔබ කී වරක් වෛද්යවරයෙකු හමුවුනාද? කියල මතකයට නගා ගන්න ඔබට පුළුවන්ද? දැන් සමහරවිට ඔබ ආඩම්බරයෙන් සිහිකරාවි "පසුගිය වසර පුරාවටම මම වෛද්යවරයෙක් හමුවුනේ නෑ කියල."ඇත්ත, අපි කවුරුත් කැමති වෛද්යවරයෙකු හමුනොවී, ප්රතිකාර නොගෙන ඉන්න. ඒත් ඔබේ දෙමව්පියෝ, සහෝදර සහෝදරියො, දූ දරුවො, පවුලේඅය ගැන හිතුවහම එයාලත් එහෙමද කියල හිතල ...
බෝවිටියා දං පලු ගෙඩි වාරේ .......... වෙදහාමිනේගේ අඩවිය පළතුරු කිව්වහම මතක් වෙන්නෙ මොනවාද? එකිනෙකට වෙනස් පළතුරු වර්ග කීයක නම් තත්පර 10ක් 20ක් ඇතුළත ඔබේ මතකයට ඒවිද?ඔබට වගේම මෙය කියවන බොහෝ දෙනෙකුටත් ඒ නම් අතරින් මුලන්ම මතක් වෙන්නෙ ඇපල්, දොඩම්, මිදි , නාරං වගේ විදේශීය පළතුරු තමයි. එතැනින් ටිකක් ඉදිරියට ගියහම අඹ , දිවුල්, කෙසෙල්, ගස්ලබු, අන්නාසි වගේ අපි නිරන්තරයෙන් නගරයේ පළතුරු කඩවල දකින ජනප්රියතම දේශීය පළතුරු වර්ග ...
සේරුවිල නැත්නම් සේරුවාවිල වෙදහාමිනේගේ අඩවිය අවිස්සාවේල්ල ට ආයුබෝවන් කියල ඇවිත් වෙදහාමිනේට නවතින්න වුනේ පින්බර සේරුවිලට නුදුරු තැනක. අලුත් පරිසරය, අලුත් මුහුණු එක්ක අලුත් අත්දැකීම් ගොඩක් එකතු කරගන්න මේ ටික කාලෙට හැකියාවක් ලැබුණා. සිංහල බහුතරයක් ජීවත් වෙන බස්නාහිර පළාතේ හැදිල වැඩිල දෙමළ වචනයක්වත් කථා නොකරපු වෙදහාමිනේ දැන් දෙමළත් ටික ටික කතා බහ කරනවා. මේ පරිසරයට මුහු වෙන්න නම් මේ මිනිසුන්ගෙ ජීවන රටාව, වටපිටාව, මේ පරිසරයටම ...
සේරුවිල සිට නැවතත් ලියමි වෙදහාමිනේගේ අඩවිය වෙදහාමිනේ සේරුවිලට ගියාට පස්සෙ බ්ලොග් ලියනකම් බලාගෙන හිටපු බොහෝ දෙනා ඊමේල් වලිනුත් පෞද්ගලිකව දන්න කියන අය දුරකථන ඇමතුම් වලිනුත් විමසීම් කරල තිබුණා. බොහෝ දෙනා අනුමාන කරපු විදියට බ්ලොග් සටහන් නොලියන්න හේතු වුණේ ඩයලොග් සබදතාවයේ දුර්වල කම් නම් නෙවී. විදුලිය සම්බන්ධතාවය නොමැති කම තමා ඊට ප්රධානම හේතුව වුණේ. අපි සේරුවිලට යද්දි අපේ නවාතැනට විදුලිය ලබාදීල තිබුණා.හැබැයි ඒ විධිමත් විදියට මීටර් ...