ක්රියාවක් ගැන හිතන්නට හැකි මිනිසා අරුණි ශපීරෝ වෙතින් ආර්ථිකය ගැන සලකන අර්ථ ශාස්ත්රඥයාට මිනිස් සිතුම් පැතුම් ගැන දැනගන්නට අවශ්යතාවයක් නැත. ආර්ථිකයට වැදගත් මිනිසා විසින් කරන ලද ක්රියාව පමණකි. මිනිසාගේ සිතුම් පැතුම් සැලකිල්ලට ගැනීම අවශ්ය යැයි සිතා ඒ අනුව ගොඩනඟන ලද ආර්ථික පද්ධතිය 1920 ගණන් වල දී ම ලොව බංකොළොත් වූවත් තවමත් මිනිස් ක්රියාව කුමක්දැයි නොසලකා හදන්නට ගන්නා එවැනි බංකොළොත් උත්සාහයන් නිතර පාහේ දකින්නට ලැබේ. අනාගතය අවිනිශ්චිත වූවකි ...
ඔවුන් ඉලක්ක කළේ යුදෙව්වන්, මැරුනේ අහිංසක ප්රංශ වැසියෙක් අරුණි ශපීරෝ වෙතින් 1980 ඔක්තෝබර් 3 වැනිදා පැරීසියේ කොපර්නික් වීදියේ සිනෙගෝගයක (යුදෙව් පල්ලිය) ත්රස්තවාදියෙක් විසින් බෝම්බයක් පුපුරවා හරින ලදි. සැලසුම වූයේ බැතිමතුන් පිට වී යද්දී මාර්ගයේ නවතා තිබි මෝටර් සයිකලයේ සයිඩ් බෑග්වල සඟවා තිබි බෝම්බය පුපුරවා හැරීමයි. නමුත් එදින පැවැත්වුන ආගමික මෙහෙය අවසන් වන්නට පෙර එය පුපුරා ගියේය. ප්රංශ අගමැති රේමොන් බා (Raymond Barre) මෙසේ කීය: “සිනෙගෝගයේ සිටි යුදෙව්වන්ට කරන ලද සාහසික ...
වමත් දකුණත් කියා දේශපාලනය බෙදුනේ කෙසේ ද? අරුණි ශපීරෝ වෙතින් ප්රංශ ජාතික සම්මේලනය 18 වැනි සියවසේ ඇමෙරිකාවේ ඇතිවූයේ අධිරාජ්යවාදයට එරෙහි වූ අරගලයකි. බදු වලට, වෙළඳ මොනොපොලියන්ට, රෙගුලාසි වලට, හමුදාකරණයට හා විධායක බලයට එරෙහි වූ අරගලයකි. අරගලයෙන් ජයගත්තවුන් 1776 දී සැමරුවේ ඉහත පීඩන වලින් ලැබූ නිදහසයි. නිදහස ලැබූ ඔවුන් ලේ හැලීමකින් තොරව ජනරජ ආණ්ඩුවක් පිහිටුවා ගත්හ. හමුදාව විසුරුවා හැරියහ. බ්රිතාන්ය අධිරාජ්යයෙන් ගැලවෙන්නට ගත් ප්රංශ රාජ්යයෙන් ඉල්ලා ගත් ණය ගෙවා දැමූහ. 19 ...
සංක්රමණිකයන් එකතුවෙන සමාජයට අනුකූල නොවෙනවා ද? අරුණි ශපීරෝ වෙතින් යුරෝපීය අධිරාජ්යවාදීන් විසින් ශතක ගණනාවක් තිස්සේ ආර්ථික සුරා කෑමක් කළ නිසා ඊට හසු වූ රටවල අද වැසියන්ට යුරෝපයට එන්නට හිමිකමක් තියෙනවා යන්න සමහරුන්ගේ මතයයි. විචාරයට හැකි අය අහන්නෙ ඉතින් අධිරාජ්යවාදීන් පිටවෙලා ගියාට පස්සෙ අද වෙනතෙක් ඇයි නැත්තෙ කිසිම දියුණුවක් කියායි. මතකනෙ ලංකාවට ආපු එරික් සෝල්හයිම්. සුඩානයේ සාම සාකච්ඡා පවත්වන්නටත් එයා හවුල් වුනා!!! සුඩානය හැර දා ගිය 1,318 ක් නෝර්වේ ...
මගෙන් අද වෙන මොනවද කෙරෙන්න ඕන? අරුණි ශපීරෝ වෙතින් විකුණන භාණ්ඩ සහ සේවා අතර පවතින තරඟය නිසා පාරිභෝගිකයාට තෘප්තිය වැඩිකරගන්නට අවස්ථාව එන්න එන්නම ලොව වැඩි වෙමින් යයි. හැමදාම දියුණු වෙමින් පවතින රටවල බහුතර ජනතාව වෙළඳ දැන්වීම් තුලින් පමණක් බඩු විකුණත හැකි යැයි යල්පැන ගිය ආකල්පයක් අල්ලාගෙන සිටිය දී පාරිභෝගික අපේක්ෂා මොනවාදැයි සොයා බලන්නට විවිධාකාර වූ ක්රමවේද ගෙනෙන්නට දියුණු රටවල දක්ෂයන් සමර්ථ වී සිටිති. බයිසිකලයක්, පරිගණකයක්, නැවුම් මල් පොකුරක්, ...
දැනුම සොයන්නෝ රැඳී සිටිත්වා!!!! අරුණි ශපීරෝ වෙතින් දුකා මල්ලී වානරයන් ගැන දාපු බ්ලොග් සටහන කියැවීමෙන් පසු මා ඉදිරියේ ඇති අභියෝග සුළුපටු නොවන බව වටහා ගත්තෙමි. කවදත් මා කැමති දෑ කරද්දී දැනෙන පීඩනය මට නම් වරප්රසාදයකි. සිංහලෙන් කියවන්නා ඉදිරියේ වූ, ඉතා උග්ර ලෙසින් පවතින සංකල්ප හිඟයක් පුරවන්නට මා සතු දැනුම බෙදාගන්නටයි මේ අඩවිය පටන් ගත්තේ. සිංහලෙන් කියවන්නා ලෝක ඉතිහාසයත්, මා කියනා කරුණු කාරණා වල පසුබිම් කිසිවක් ද ...
ඇනෝ ලියන ඔලිම්පික් රහස්, මින්ක්ස් වලින් ආ ගේ කුරුල්ලා සහ නොමිලේ දෙන කොන්ඩොම් අරුණි ශපීරෝ වෙතින් මුලින් ම කියන්නම්, නොමිලේ කොන්ඩොම් නම් මගෙන් නෙමෙයි!!! කොන්ඩොම් 150,000 ක් නොමිලේ බෙදා හරින්නෙ ඔලිම්පික් ගමේ. කර්කශ ආර්ථික පසුබිමක වූ 1948 ඔලිම්පික් තරඟාවලියට ගිය එදා ක්රීඩකයන්ට තමන්ගෙ තුවා අරන් එන්න යැයි කියා තිබුණාලු. එදා ඔලිම්පික් ගමක් තිබිලා නැහැ. 2012 ලන්ඩන් වල ඔලිම්පික් ගමට එන ක්රීඩක ක්රිඩිකාවන් සංඛ්යාව 14,000 යි, පැරා ඔලිම්පික් ක්රීඩක/ක්රිඩිකා සංඛ්යාව 170 යි. සමහරුන්ට තරඟ වලින් පරාද ...
විචාරය සහ මෝහය අරුණි ශපීරෝ වෙතින් විචාරය (reason) සහ මෝහය (ignorance) එකිනෙකට පරස්පරය. බහුතර මිනිස් ප්රජාව බලපෑමට ලක් කරන්නේ මේ දෙකින් එකකි. මෙයින් එකක් වැඩියෙන් ක්රියාත්මක වෙන්නේ ද, එය මේ දෙකෙන් කොයි එක වුවත් කම් නැත, ඒ රටේ ආණ්ඩුව ලෙඩ නැතිව දුවන මැෂිමක් සේ කාර්යක්ෂමව ක්රියා කරයි. විචාරය එයටම අවනත වෙයි. මෝහය එයට ආඥාදායකත්වය දුන්නට යටත් වෙයි. ලෝකයේ ඇති ආණ්ඩුක්රම අතර පැවැත්මට ඉඩක් ඇති පද්ධති ...
සතුටු ජූලි 4 ක් වේවා! අරුණි ශපීරෝ වෙතින් ලෝක ස්වභාවය තමන් කැමති අයුරින් හසුරුවන්නට සමත් වූවෙක් ලොව බිහි වී නැත. අසාර්ථක උත්සාහ ගත් අය බොහොමයකි. ස්වභාව ධර්මයාව පාලනය කරන්නට සමත් වූ ආණ්ඩුවක් ලොව නැත්තේ එයට හැකියාවක් නැති බැවින් යැයි වටහා ගැනීමට හැකි අය ලොව ස්වල්පයකි. ඉහළට යන උෂ්ණත්වයෙන් සහ පැතිරෙන ලැව් ගින්නෙන් තමන්ව බේරා ගැනීම රජය සතු කාර්ය භාරයක් යැයි සිතනා අය තව තවත් අසාර්ථක සැලසුම් සඳහා, ...
ඇට්ලස් දෙවුර හැකිළීය අරුණි ශපීරෝ වෙතින් ඇට්ලස් දෙවුර හැකිළීය විකෘතිය උන්මාදය මුලාව වෛරය නූගත්කම තමන් තුල බව නොදකින්නට අනුන් අත යැයි මුරගාන්නට අන්තිම හුස්ම හෙළනා විසාද හදවතින් තමන් වැටෙන අගාධයට තනිවම යන්න බියෙන් තවකෙක් ද අල්ලා ගන්නට වෙර දරනා බරින් පිරුණු පොදි හිස තබාගත් අතින් කටින් එල්ලා ගත් නොමියෙන මිනිස්සු අත් හරින්නට මට අවසර ඇතැයි කියමින් ඇට්ලස් දෙවුර හැකිළීය. 2012 ඉත්තෑවන්ගේ නිදහස් උත්සවය නිව් හැම්ප්ශයර් ...
නෙදර්ලන්තයේ සිරගෙවල් 19 ක් වසා දැමීම අරුණි ශපීරෝ වෙතින් මෙම පින්තූරය ඇහැ ගැටුනේ ෆේස්බුක් එකේ දී. සිරස්තල වලින් ප්රවෘත්ති බෙදා හැරීම නිසා පාඨකයා අවුලක පටලැවෙනවා මිසෙක දැනුවත් කිරීමක් සිද්ධ වෙනවා දැයි සැකයි. කෙටියෙන් කිව්වොත් නෙදර්ලන්තයේ සිරගෙවල් වල කොතරම් දෙනෙක් රැඳවිය හැකිදැයි කියන ගණන් දිහා බැලීමෙන් නෙදර්ලන්තයේ අපරාධ අඩු වැඩි වෙලාදැයි ගැන පැහැදිලි දැක්මක් ලැබෙන්නෙ නැහැ. නෙදර්ලන්තයේ දණ්ඩ නීති පද්ධතිය අවබෝධයට එහි බන්ධනාගාරගතවීම් කොපමණක් වෙනවා ද යන්න සුදුසු වූවක් ...
සත්ය චේ ගුවේරා කවුදැයි හෙළිදරව්ව අරුණි ශපීරෝ වෙතින් අර්නෙස්ටෝ ‘චේ’ ගුවේරා මිය ගියේ 1967 ඔක්තෝබර් 9 වැනි දිනයි. මීට කළින් චේ ගුවේරා ගැන ලියූ සටහන් මෙතැනින්, සහ මෙතැනින් කියවත හැකියි. 1964 දෙසැම්බර් 11 වැනිදා එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා රැස්වීම අමතන්නට චේ නිව් යෝර්ක් නගරයට පැමිණියේය. දිග වැසි කබායක් සහ රතු තරුවක් සහිත බෙරෙ තොප්පිය ඇදේට පැළඳගත් ඔහුගේ ආරක්ෂාවට පොලීසිය යොදවා තිබිණ. අසලබඩ නිව් ජර්සි හි පදිංචි කියුබාවෙන් පිටමං ...
බලකාමය සහ මෝඩකම යන දෙකම හොඳ චේතනා නොවේ අරුණි ශපීරෝ වෙතින් Photographer: Lakruwan Wanniarachchi තමන් උඩුගං බලා පිහිනනවා යැයි පාරට්ටු බාන අය හිටියාට හැම පැත්තකින්ම දකින්නට ලැබෙන්නේ ගලන අතටම අනිකුත් අයටත් වඩා වේගයෙන් පිහිනන අයයි. වෙනසක් ගෙනෙනවා යැයි පොරොන්දු වෙන සියල්ලන්ම පෙනී සිටින්නේ අනුන්ට නීති හදන අසාර්ථක ක්රමයේය. සාමූහිකත්වය අගයන මිනිස්සු ඇයි මේ උඩුගං බලා යනවා යැයි කියාගත්තාව වීරයෙක් සේ දකින්නේ යැයි ද තවත් අවුලකි!!!! හතුරෙක් මවා පාමින් කල්ලියේ බලය තමන් ...
ලියෝ ටොල්ස්ට්ටෝයි ලියූ ඉවාන් ද මෝඩයා අරුණි ශපීරෝ වෙතින් එකමත් එක රාජධානියක ධනවත් පිටිසරබද වැසියෙක් ජීවත් වූයේය. ඔහුට පුතුන් තිදෙනෙකි -සිමියොන් (සොල්දාදුවා), ටරාස්-බ්රියුඛන් (තරබාරු-මිනිහා), ඉවාන් (මෝඩයා) එක දියණියකි, ඇය මිලානියා ය, ඉපදුනේ ගොළුව ය. සිමියොන් යුද්ධයට ගියේ සාර් ගේ සේවයටයි. ටරාස් නගරයට ගොස් වෙළෙන්ඳෙක් විය. ඉවාන් ඔහුගේ නැඟණියත් සමඟ ගෙදර ගොවිපල බලා කියාගෙන සිටියේය. සිමියොන්ගේ නිර්භීත සේවයට වතුපිටි හරකාබාන ලැබී ඔහු ධනවතෙකුගේ දියණියක් ද විවාහ කරගත්තේය. එහෙත් වියදම් ...
අතර මැද්දට පැන ගණුදෙනුව කඩාකප්පල් කරන මැරයන් -රාජ් ගැන නෙමෙයි අරුණි ශපීරෝ වෙතින් “පන්සල හැදෙන කොට මිනිස්සු හැදෙන නිසා පන්සල හදලා රට හදන්න ඕනෑ,” යැයි කියන්නේ මහජන සම්බන්ධතා සහ මහජන කටයුතු ඇමති මර්වින් සිල්වා. තව දුරටත් විස්තර කරමින්, ‘පන්සල හැදෙන කොට මිනිස්සු හැදෙන නිසා මිනිසුන්ගේ මොළේ වර්ධනය වෙනවා. විනීතභාවය ඇති වෙනවා. සන්සුන්භාවය ඇති වෙනවා. දුර දක්නා නුවණක් පහළ වෙනවා. මිනිසුන් ධර්මයේ ජීවත්වෙනවා,” යැයි ද ඔහු කියා ඇත්තේ ආගමික ස්ථාන සංවර්ධනය කිරීම සඳහා ...
සැහැල්ලු සේනාංකයේ පහර දීම අරුණි ශපීරෝ වෙතින් අඩ ගව්වක්, අඩ ගව්වක්, අඩ ගව්වක් ඉදිරියට, මරණයේ මිටියාවතට ගියා අශ්වයන් පිටින් හය සීයයක්. ඉදිරියටම යන්න, සැහැල්ලු සේනාංකය! පහර දෙන්න තුවක්කු වලට! ඔහු කීය: මරණයේ මිටියාවතට ගියා අශ්වයන් පිටින් හය සීයයක්. ඉදිරියට යන්න, සැහැල්ලු සේනාංකය! හිටියා ද සිත් කැළඹිල්ලෙන් අයෙක්? නැහැ දැන සිටියේ කිසිම සොල්දාදුවෙක් අයෙක් පමා දොසක් කර ඇති බව; කියන්නට බැහැ එහෙම නෙමෙයි කියා අහන්නට බැහැ ඇයි ...
එන්න මාත් එක්ක දුර ගමනක් යන්න අරුණි ශපීරෝ වෙතින් අත්ලාන්තික් මුහුදු වෙරළබඩ සිට ඇමෙරිකාවේ පැසිෆික් මුහුදු වෙරළබඩ දක්වා “රෝඩ් ට්රිප්” එකක් යන්නයි සූදානම. යන්නට අදහස් කරන මාර්ගයේ සිතියමක් තමයි දකුණත තියෙන්නෙ. ගමනෙ දුර සැතපුම් 2,877 නැත්නම් කිලෝමීටර් 4630 ක් කියලයි ගූගල් සිතියම් කියන්නෙ. කපුටෙක් කොළඹ සිට පිලිපීනයට කෙළින්ම පියාඹලා ගියොත් දුර සැතපුම් 2835 ක් නැත්නම් කිලෝමීටර් 4562 ක් වගේ ගාණක්. ගමනක් යන්න පටන් ගත්තම අතරමඟ වෙන පැති වලින් ...
නිරර්ථක උත්සාහයෙන් සහ බලාපොරොත්තු රහිත ලෙසින් ශ්රමය වෙහෙසන සිසිපස් අරුණි ශපීරෝ වෙතින් ග්රීක පුරාවෘත්තයෙහි සඳහන් පරිදි එෆිරා රාජධානිය පිහිටුවා ගත් මුල් ම රජු සිසිපස් වෙයි. සිසිපස් රජු නැව් මාර්ග සහ වානිජ කටයුතු දියුණු කළේය. එහෙත් ඔහු ධන තෘෂ්ණාවෙන් යුතු වූ වංචාකාරයෙකි. සියුස් ගේ ආධිපත්ය යටතේ පැවති ක්සිනියා හි සංචාරකයන් හා අමුත්තන් ඔහු මරා දැමීය. තමා බල සම්පන්න අයෙක් බවට කියා පාන්නට කළ ඒ මරණ වලින් ඔහු සියුස් අභිබවා යන්නට හැකිවූවා යැයි ...
සමාජ ගිවිසුම කාගේ මතය අනුව අනුව ද? අරුණි ශපීරෝ වෙතින් “මිනිසා නිදහස්ව ඉපිද ඇත්තේ ය, එහෙත් හැම තැනක ම ඔහුව යදමින් බැඳ ඇත්තේ ය,” යන්න සමාජ ගිවිසුම (1762) ලියන ශෝන් ශාක් රූසෝ ගේ කියමනකි. වැඩවසම් යුගයෙන් ගැලවෙද්දී යුරෝපයේ හා විශේෂයෙන් ම ප්රංශයේ දේශපාලන ප්රතිසංස්කරණ වලට මේ රූසෝ ලියූ සමාජ ගිවිසුම කෘතියේ අදහස් බෙහෙවින් බලපාන ලදි. මේ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපද නම් රට ආරම්භයේ දී නිදහස ගැන කළ කතිකාවේ දී සැලකුවේ ...
පිවිතුරු ප්රජාතන්ත්රවාදයක් ද? ජනරජයක් ද? -10 වැනි ෆෙඩරලිස්ට් රචනාව අරුණි ශපීරෝ වෙතින් ෆෙඩරලිස්ට් රචනා අංක 10 පළමු කොටස මෙතැනින් සහ දෙවැනි කොටස මෙතැනින් කියවන්න. මේ එහි තෙවැනි හා අවසාන කොටසයි. ලියා ඇත්තේ ජේම්ස් මැඩිසන් විසිනි. ප්රකාශිත වූයේ 1787 නොවැම්බර් 22 දා. මෙය ෆෙඩරලිස්ට් රචනා අතර වැදගත්ම රචනාව යැයි සැලකෙන්නයි. එසේම මෙහි දී පෙන්වන්නේ ඇමෙරිකාවේ ආදීපීතෘවරු ඇමෙරිකන් ආණ්ඩුව පක්ෂ නියෝජනයකින් බෙදුම්වාදීව පවතින ආණ්ඩුවක් වීමට කැමත්ත දැක්වූයේ නැති බවයි. “ජනරජයක් යනුවෙන් මා අදහස් ...