ලකඹර ගුවන් ගමන් සාර්ථක වී ශතවර්ෂයයි. (Centenary Celebrations of Civil Aviation of Sri Lanka) අපේ අහස 1903 දී රයිට් සහෝදරයින් ගුවන් යානය සොයා ගත්තේ යයි සඳහන් වන්නේ ඔවුන් විසින් පළමුවෙන් ම මිනිසකු සහිතව හා බලය සහිත ගුවන් යානයක් සාර්ථකව ඉහළ නංවා ගුවනේ ගමන් කර යළි සාර්ථකව ගොඩබෑම හේතුවෙනි. 1911 සැප්තැම්බර් මස 12 වන දින පළමුවෙන්ම “ලංකාවට“ ලුවිස් බ්රවුන් නම් මහතෙක් “බ්ලැරියට්“ වර්ගයේ ගුවන් යානයක් ගෙන ආවද එය නිවැරදිව ඉහළ නංවා ගුවනේ ගමන් කරවා අනතුරක් නැතිව ගොඩබෑම ...
බ්ලැරියට් ගුවන් යානය Bleriot Aero plane අපේ අහස ඇදහීමටවත් නොහැකි තාක්ෂණයක් සහිතව ලොව නන් දෙස පියාසර කරන නවීන ගුවන් යානා අද තිබුණ ද ගුවන් යානා විකාශණයේ මුල් අවධියේදී ඉතාම සරල, ගුවන් යානා ලෙසවත් හැදීන්වීමට නොහැකි යන්ත්ර තිබිණ. ඇමරිකාවේ ගුවන් යානාවක් සාර්ථකව අත්හදා බලන අතරතුරදීම ලොව විවිධ කලාප වල ගුවන් යානා අත්හදා බැලීම සිදු විය. විශේෂයෙන් තාක්ෂණික පුනරුදයක් ඇති වී තිබු යුරෝපයේ ද විවිධ අත්හදා බැලීම් අසාර්ථක වීම් සහ ...
“සිල්ක් රූට්“ පිටවීමේ ගිමන් හල (Silk Route Lounge) අපේ අහස ගුවන් තොටුපල හා ගුවන් සේවා සමාගම (Airport and Aviation Services (Sri Lanka ) Ltd – AASL) වාණිජමය වශයෙන් වැදගත් වන මගීන් (Commercially Important Passengers – CIPs) වෙනුවෙන් අවශ්ය පහසුකම් සැපයීම සඳහා “සිල්ක් රූට්“ නමින් නව ගිමන් හලක් (Lounge) කටුනායක බණ්ඩාරනායක ජාත්යන්තර ගුවන් තොටුපලේ පිටවීමේ පර්යන්තයේ විවෘත කර ඇත. මින් පෙර 2009 වසරේ පැමිණිමේ පර්යන්තයේ මෙවන් වූ ගිමන් හලක් විවෘත ...
ගුවනේ දී ඉන්ධන ලබා දීම - Aerial Refueling අපේ අහස ගුවනේදී එක් ගුවන් යානයකින් තවත් ගුවන් යානයකට ඉන්ධන පිරවීම “ගගන ඉන්ධන පිරවීම“ (Aerial refueling) යනුවෙන් හඳුන්වයි. මෙහිදී ඉන්ධන ගෙන යන යානය Tanker යනුවෙන්ද අනෙක් යානය ඉන්ධන ලබන්නා වශයෙන්ද හඳුන්වයි. මෙම ක්රමය මගින් ඉන්ධන ලබන යානයට දිගු දුරක් ගමන් කිරීමට හෝ වැඩි වේලාවක් ගුවනේ සැරි සැරීමට පහසුකම ලැබේ. මේ ආකාරයේ ඉන්ධන පිරවීම් කීපයක් මගින් වැඩි වේලාවක් ගුවනේ රැඳී සිටීමට හැකියාව ...
කියෝස්ක්–Kiosks අපේ අහස “කියෝස්ක්“ එකක් කියන්නෙ මොකක් ද කියලා අපේ අය බොහෝ වෙලාවට දන්නෙ නෑ. සමහර විට භාවිතා කරලත් ඇති. ලංකාවෙ නම් තාම ටිකක් අඩුයි. කොළඹ නම් තියෙනවා. එච්එස්බී සී බැංකුවට ගිය අයට දකින්න පුළුවන් යම් යම් ගෙවීම් හා වෙනත් සේවාවන් ලබා ගැනීම සඳහා පරිගණක තිරයක් සහිත පෙට්ටියක් වැනි යමක් ස්ථාන ගත කර තිබෙනවා. මේවා “කියොස්ක්“ යනුවෙන් හඳුන්වනවා. මේවායින් තොරතුරු, සේවාවන් හෝ ...
ගුවන් යානයට ඇතුළු කිරීම ප්රතික්ෂේප කිරීම DENIED BOARDING අපේ අහස වැඩි මගීන් සංඛ්යාවක් සඳහා ආසන වෙන් කිරීම නිසා බොහෝ විට ගුවන් යානයේ තිබෙන ආසන ප්රමාණයට වඩා වැඩි මගීන් සංඛ්යාවක් සිටින තත්වයක් ඇතිවේ. මෙසේ වැඩි මගීන් සංඛ්යාවක් සඳහා ආසන වෙන් කිරීම යම් නීත්යානුකූල බවක් සහ සම්මතයක් වුවද මෙම මගීන්ට ආසන පැනවීමට ගුවන් සමාගමට නොහැකි වේ. මෙම තත්වය ගුවන් යානයට ඇතුළු කිරීම ප්රතික්ෂේප කිරීම යනුවෙන් හඳුන්වයි. කෙසේ වෙතත් ගුවන් සමාගම් මෙසේ ...
මේ අය ගැන දන්නවාද?– Ministers who were responsible for Civil Aviation subject since independence in Sri Lanka අපේ අහස මේ බ්ලොග් එකේ මම දේශපාලනය ගැන කථා කරන්නෙ නැහැ. ඒත් අද ලියන්න යන්නෙ විශේෂයෙන් අධ්යාපනය හදාරන සිසු සිසුවියන්ට වැදගත් වන තොරතුරක්. ඒ තමයි ශ්රී ලංකාවේ නිදහසෙන් පසුව සිවිල් ගුවන් සේවා විෂය සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කල අමාත්යවරුන් කවුරුන්ද කියා සඳහන් කිරීම. මෙහිදී මා ඔවුන් පිළිබද විස්තරයක් ලබා දීමට අදහස් කරන්නෙ නැහැ. එය ඕනම අයෙකුට සොයා ගත හැකියි. අනික මේ පුද්ගලයින් බොහෝ ...
නග්ගන්න බස්සන්න තියෙන දිගම, කොටම සහ උසම ඒවා (The Highest, Longest and Shortest Runways in the World) අපේ අහස අපේ ගුවන් තොටුපලේ තියෙන ධාවන පථය මීටර 3300 ක් විතර දිගයි. මුහුදු මට්ටමේම තමයි පිහිටලා තියෙන්නෙ. දැන් මේකට ලෝකෙ තියෙන ලොකුම ගුවන් යානයටත් එන්න පුළුවන් කියලා දන්නවානෙ. ලෝකයේ භුවිෂමතාවය සහ අවශ්යතාවය අනුව ගුවන් තොටුපළවල් විවිධ ස්ථාන වල පිහිටුවා තියෙනවා. ඉතින් අද මම කියන්නෙ ලෝකයේ දිගම, උසම සහ කෙටිම ගුවන් ධාවන පථ මොනවද කියලා. අපි මුලින්ම බලමු දිගම සහ උසම එක. ...
හුරේ……. අපි දිනුම් අපේ අහස අපි කියන්නෙ ශ්රී ලංකාව. දිනුවෙ ජාත්යන්තර තරඟයකින්. ඉස්සරලාම මේ වීඩියෝ එක බලන්නකෝ. ඊට පස්සේ තමයි විස්තර. ජාත්යන්තර සිවිල් ගුවන් සේවා සංවිධානය කියන්නෙ ගුවන් සේවා සම්බන්ධව තිබෙන එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය. මේකට රටවල් 190 ක් පමණ සම්බන්ධ වෙලා තියෙනවා. ආරක්ෂාකාරී ගුවන් ගමනකකට අවශ්ය ජාත්යන්තර කරුණු සම්පාදනය කරන්නෙ මේ ආයතනය. පසුගිය දිනක මේ ආයතනය ලෝකයේ ජනතාව අතර තරගයක් පැවැත්වූවා අනාගත ගුවන් සේවාව කෙසේ ...
“ම්රියා” - බඩු අදින ලොකුම එක–AN225 Strategic Airlifter - “Mriya” අපේ අහස ඔව් ඉතින් මේකෙ කථා කරන්නෙ ප්ලේන් ගැන විතරනෙ. වෙනදේවල් ගැන නෙමේ. මම පසුගිය දවසක කිව්වනෙ ලෝකෙ තියෙන ලොකුම මගී පුවාහන ගුවන් යානය ලංකාවට ආවා කියලා. ඊට පස්සෙ කථා කළානෙ බඩු අදින “බෙලූගා“ ගුවන් යානා 5 ගැන. අද මම කියන්නෙ දැනට ලෝකයේ භාවිතා වන විශාලම භාණ්ඩ ප්රවාහන ගුවන් යානය ගැන. 1980 දශකය වන විට සෝවියට් රුසියාවෙ අභ්යවකාශ වැඩසටහනේ “බුරාන්“ ෂටලය ප්රවාහනය ...
ප්ලෙන් එක ආයෙත් පෙන්නනවා අපේ අහස “දැයට කිරුළ“ 2012 ප්රදර්ශණ භූමියෙ තිබුණ අංක එකේ ජනතා ආකර්ශණය දිනූ ප්රදර්ශන භාණ්ඩය වුණේ අපි ඉදිරිපත් කරපු AN24 ගුවන් යානය. මේ ගැන මම පළ කරපු සටහනට විශාල ප්රතිචරායක් තිබුණා. මේ සටහනට විතරක් නෙමේ ඒ අවස්ථාවෙ අපේ මේ ගුවන් යානය නරඹන්න දැනුම ලබා ගන්න විශාල ජනතාවක් එක් රැස් වුණා. ඒ වගේම මගේ කලින් සදහන් කළ සටහනට ප්රතිචාර දක්වපු අය කියා තිබුණා ...
“බෙලූගා“ කියන ගුවන් නැව–Beluga–The Cargo Aircraft අපේ අහස “බෙලූගා“ යනුවෙන් හඳුන්වන්නෙ ආර්ක්ටික් ප්රදේශයේ වාසය කරන සදු තල්මසුන් විශේෂයක්. මේ පහළ තියෙන පින්තූරෙ බලන්න. (ඡායාරූපය National Geographic) දැන් මේ පහළ තියෙන අනික් ඡායාරූපයත් බලන්න (ඡායාරූපය www.kieboom.net) මේ දෙකේ සමාන බවක් පේනවා නේද? දැන් ඉතින් මම කියන්න යන්නෙ මේ සතා ගැන නම් නෙමේ .මෙන්න මේ යානය ගැන තමයි දැන් කියන්න යන්නෙ. ලෝකයේ ප්රධාන වශයෙන්ම ගුවන් යානා නිපදවන සමාගමක් වන්නේ ප්රංශයේ ...
එන්ඩලා…… එන්ඩලා…. දැන් පෙන්වනවා අපේ අහස මම එදා කිව්වනෙ “දැයට කිරුළ“ ප්රදරශණයට අපි ප්ලේන් එකක් ගෙනියනවා කියලා. ඉතින් ඒක බලන්න මහ සෙනගක් ආවා. තවමත් එතනට තමා සෙනග වැඩියෙන් එන්නෙ. මේ තියෙන්නෙ විස්තරේ පින්තූර වලින්ම. බොරු නම් බලන්න. මෙතනම උණු වායු බැලුමකුත් අපි ප්රදර්ශණය කලා. මේ තියෙන්නෙ ඒක. මේ ඉන්නෙ කට්ටිය යන්න ලෑස්තු වෙලා ප්ලේන් එකේ. ඉස්කෝලෙ ළමයින්ටත් ඉවසිල්ලක් නෑ බලනකම්. ඉතින් තව ෆොටෝ නම් ඕන තරම්. ...
අනුරාධපුරේට ප්ලේන් එකක් බාලා අපේ අහස ඔව් ඉතින් එහෙ එයාර්පෝට් එකක් තියෙනවානෙ. ඕක කියන්නත් දෙයක්ද? මේ කියන්නෙ ඇත්ත. ඔන්න අපි එහෙ සවිකළා AN12 වර්ගයේ ගුවන් යානයක්. නගින්න බහින්න බලන්න නිදහසේ පුළුවන්. හරි හරි ඔන්න සරලවම කියනවා. අනුරාධපුරේ “දැයට කිරුළ“ ප්රදර්ශණ භූමියේ අපි ඇත්තම ගුවන් යානයක් සවි කරල තියෙනවා ඔයගොල්ලන්ට බලන්න. මතකනේ ගිය සැරේ බුත්තල තිබුණ දැයට කිරුළ ප්රදර්ශණයේ යානය. ඒක තවත් අංග සමග එහි ස්ථාන ගත ...
ප්රථම වරට ලෝකයේ විශාලම මගී ප්රවාහන ගුවන් යානය A380 කටුනායක ජාත්යන්තර ගුවන් තොටුපලට ගොඩබායි. (World’s Largest Passenger A380 Aircraft First Time in Sri Lanka) අපේ අහස ඔබ දන්නවානෙ දැනට ලෝකයේ තියෙන විශාලම මගී ප්රවාහන ගුවන් යානය වන්නේ එයාර් බස් සමාගමේ A380 වර්ගයේ ගුවන් යානයයි. පිරිමැසුම් පන්තියේ (Economy Class) ආසන 800 ක් පමණ මෙහි සවි කළ හැකියි. ව්යාපාරික පන්තියේ ආසනත් සමග මගීන් 550 ක් පමණ ගෙන යා හැකියි. දැනට ලෝකයේ විශාල ගුවන් සමාගම් වන එමිරේට්ස් (Emirates), සිංගප්පූර් එයාර්ලයින්ස් (Singapore Airlines), කොන්ටාස් (Qantas) වැනි ගුවන් සමාගම් මේ යානා ...
පුම්බා උඩ අරින්න ගියෙමි–උණුසුම් වායු බැලුන් මෙහෙයුම–දඹුල්ල වීර මොහාන් විදුහල් ක්රීඩාංගනය–Hot Air Ballooning at Dambulla Veera Mohan School අපේ අහස ගුවන් යානා වල මූලාරම්භය ගැන කථා කරන විට උණු වායු බැලුන් (Hot Air Balloon) වලට මූලික ස්ථානයක් හිමි වෙනවා. මේක විනෝදාංශයක් විධියට දැන් කරන අතර වානිජ මට්ටමේ කටයුතුත් සිදු වෙනවා. බැලූනයක් සමාන්ය සරල දෙයක් වගේ පෙණුනට එය මෙහෙය වීම ට යම් තරමකට ගුවන් යානා පැදවීමට අවශ්ය මූලික දැනුම අවශ්යයි. ඒ වගේම එහි සුරක්ෂාවත් අනෙක් භාහිර දේ වල ආරක්ෂාවත් බැලුම මෙහෙයවන්නාගේ ...
ඒ බිහිසුණු රාත්රිය එළඹ අදට වසර 37 යි (2011 දෙසැම්බර් 04 ට)–Martinair DC8 Accident at “Anjimalay”, Maskeliya 04-December 1974 අපේ අහස ඉන්දුනීසියාවේ සුරබායා ගුවන් තොටුපළ ක්රියාත්මකව පැවතියේ සාමාන්ය දිනයක පරිද්දෙනි. පසෙක නවතා තිබූ DC-8 වර්ගයේ ගුවන් යානය තවත් එක් මෙහෙවරක් ඉටුකිරීමට පිටත්ව යාමට සූදානමින් අවශ්ය කටයුතු සිදු කරමින් සිටියේය. මගීන් 182 දෙනෙකු සහ කාර්ය මණ්ඩලයේ 9 දෙනෙකුත් ඒ සමග පිටත් වීමට සූදානමක් තිබු අතර මගීන් සියළු දෙනාම යානය කුලී පදනම මත ගනු ලැබූයේ මක්කම වන්දනාවට සහභාගී වීමටයි. කුඩා ළමුන් වැඩිහිටියන් ...
පුත්තලමේ සරුංගල් (Kites Competition at Puttalam) අපේ අහස සරුංගලය කියන්නේ අපි කුඩා කාලයේ භාවිතා කළ සමහර විට අදත් භාවිතා කරන විනෝදාත්මක උපකරණයක්. මේ සරුංගලය අපි හිතනවා ට වඩා ඉතිහාසයක් තිබෙන දෙයක්. මීට වසර 3000 ට විතර ඉස්සර චීනයේ විවිධ කටයුතු විශේෂයෙන් යුධ කටයුතු සඳහා සරුංගල් භාවිතා කර තිබෙනවා. සමහර විට කාළගුණ කටයුතු සඳහාත් එදා මෙන්ම අදත් භාවිතා වෙනවා. සරුංගලය සරල නිර්මාණයක් වුණාට එය පිටුපස තිබෙන්නෙ ගුවන් යානයක් ඉහළ ...
අපේ රටට ගුවන් යානයක් ඇවිත් අදට වසර 100 අපේ අහස අපි අද අපේ රටේ ගුවන් ක්ෂේත්රයේ දියුණුව සහ දියුණු කළ යුතු ආකාරය පිළිබඳ විවිධ දේ සාකච්ඡා කරනු ලබනවා. දෙවන ජාත්යන්තර ගුවන් තොටුපළත් ඉදි වෙමින් පවතිනවා. අපේ ගුවන් සේවා ඉතිහාසය රාවණා යුගය දක්වා වූ ඈත ඉතිහාසයකට දිව යනවා. ලෝකයේ ගුවන් සේවා ක්ෂේත්රයේ පුරෝගාමීන් අපි කියලා කිව්වොත් නිවැරදියි. මේ සඳහා යම් යම් සාක්ෂිත් තිබෙනවා. කොහොම වුනත් ශ්රී ලංකාවේ ගුවන් සේවා ක්ෂේත්රයේ විශේෂ දිනයකට ...
හෙලිකොප්ටරයක් ගමන් කරන්නේ කෙසේද? (How helicopter Fly)–1 කොටස –හෙලිකොප්ටරයේ ඉතිහාසය අපේ අහස මම මීට පෙර ලිපියක සදහන් කළා මතක ඇති ගුවන් යානයක් ගමන් කරන්නේ කොහොමද කියලා. ඉතින් සමහර විට හිතන්න ඇති හෙලිකොප්ටරය ගමන් කරන්නේත් මේ වගේ වෙන්න ඇති කියලා. අපි අද බලමු හෙලිකොප්ටරය ගමන් කරන්නේ කොහොමද කියලා. බැලු බැල්මට දෙකම උඩ යන ඒවා නිසා හිතෙන්න පුළුවන් මේ දෙකේම ක්රියා කාරීත්වය එක වගේ කියලා. පසුබිමේ තිබෙන සිද්ධාන්තය එකම වුවත් එය යොදා ගැනීම මේ ...