මගේ පුතු පිලිසිඳ ගත්ත දවසේ ඉඳන්ම අසාමාන්‍ය අභියෝග වලට මුහුණ දුන්නු දරුවෙක්..මුලින්ම ගර්භනී කාලයේ H1N1 වෛරසයට මාත් එක්ක සති පහේදි සටන් වැදුනු පුතු ඉපදුනාට පස්සේ මුහුණ දුන්නේ පුතුගේ පියාගේ මානසික අසමතුලිතා ගැටලු වලට..තාමත් ඒ ගැටලු වලට පුතු ඉඳහිට මුහුණ දෙනවා පුතුගේ පියා නිසි ප්‍රතිකාර දිගටම නොගන්න නිසා..Postpartum depression හැදෙන්නේ අම්මට විතරක් නෙමේ, තාත්තටත් ඒ තත්වය එන්න පුලුවන් බව ලංකාවේ උගත් ...

ඇයි දික්කසාඳයකදි එක් පාර්ශවයක් අනිත් පාර්ශවයට හෝ පාර්ශව දෙකම එකිනෙකාට අපහසුතා ඇති කර ඒ ක්‍රියාවලිය අපහසු (ugly) කර ගන්නේ..ඔබට මොකද හිතෙන්නේ..විවාහ උන දවසම වගේම සුන්දරව එය අවසන් කරන්නත් ඇයි අපිට බැරි.... අඩුම තරමේ උගත් මිනිස්සුන්ටවත් එය බැරි ඇයි...මිනිසුන් දෙදෙනෙක් අතර ඇතිවන සම්බන්ධයක් එක පාර්ශවයක් තව දුරටත් ඉදිරියට ගෙන යාම ප්‍රතික්ෂේප කරන තැනකදි එය එතනින් අවසන් නොකර තව දුරටත් ඇදගෙන යන්න ...

Online ගුරුවරු බිහි වෙනවනේ ලංකාවේ මේ දවස වල හතු පිපෙනවා වගේ..ප්‍රසිද්දත් වෙනවා, රූපවාහීනි වැඩසටන වලටත් ගෙන්වනවා, සමාජයෙනුත් ඉහළ පිලි ගැනිමක් ලැබෙනවා, අගය කරනවා..මේ ගුරුවරුන්ගේ ඔබ දැක්කද දරුවෙක් අතින් අතපසු වීමක් වී තිබුනොත් අපි හිතමුකෝ පාඩම් වැඩ වලට අවදානයේ අඩුවක්, ගෙදර වැඩ කරලා නැති දවසක්, කලින් දවසක උගන්වපු දේකින් ප්‍රශ්නයක් ඇහුවොත් උත්තර දෙන්න බැරි දරුවෙක් ගැන ප්‍රතිචාර දක්වන විදිහ මුලු පන්තියම ...

අංශු, ආදරේට අංශු කිව්වට ඇත්ත නම හිමාංශු, නමටම හරියන ගතිගුණ තියන පොඩ්ඩක්වත් තරහ නොයන, පහුගිය කාලේ අහම්බෙන් මට හමු උනු හරි ආදරණීය තමන්ගේ නොවන හීන ගොන්නක් හිතේ හිර කරගත් මිතුරෙක්..මිතුරෙක් කිව්වේ මගේ ජීවිතය මගේ පැත්තෙන් හිතන්න පුලුවන් කෙනෙක් නිසයි..අඬන්න හිතුනු වෙලාවට කිසිම ලෝභ කමක් නැතුව උරහිස දුන්න, අවට පරිසරය සීතල වී ගල් උනු වෙලාවට ඔහුගේ උණුසුම් හදවතේ රිද්මය මට අහන්න ...

මගේ පුතුගේ පියාගේ හැසිරීම් ( ඔහුගේ පමණක් නොවේ කාගේ උනත් ) මොන තරම් අසාමාන්‍ය උනත් ඔහුව ඒ හැසිරීම් වලට තනිකරම වැරදිකරුවෙක් කරන්න මා හදිස්සි වෙන්නේ නැහැ..අනිවාර්යයෙන්ම ඔහුට උදව් අවශ්‍යයි, ඔහු පිළිගත්තත් නැතත්..ඔහු ඔහුටම සලක ගන්න විදිහ හරිම අකාරුණිකයි..එය වෙනම කරුණක්..ඔහු අද ඉන්න තත්වයට පත් වෙන්න, අද පෙන්වන හැසිරිම් පෙන්වන්න බොහෝ දෙනෙකුගේ දායකත්වයක් ලැබී තිබෙන බව මට වැටහෙන නිසයි මා ඔහු ...

වයසින් වැඩුනු මනසින් නොවැඩුනු පිරිමියෙකුගේ පෞර්ශ ගැටලු වලදි තනි නොකර, සඟවන්නේ නැතුව උදව් ලබා දීම වරදක් ලැජ්ජාවක් ලෙස සලකන්නේ ඇයි..ඇයි එවැනි පිරිමින්ගේ නොගැලපෙන ක්‍රියා හැම විටම සාධාරණීයකරණය කර සඟවන්න උත්සහ ගන්නේ, මොකද්ද එහි අවසන් ප්‍රතිපලය..ඇයි වටහගන්න ගන්න බැරි එවැනි පිරිමින්ව හැකි ඉක්මනින් ප්‍රතිකාර (මානසික උපදේශන) වලට යොමු කිරීමෙන් අවුල් ජාලයක් බිහි වීම වලක්වා ගත හැකි බව...ඇයි එක බොරුවක් වහන්න තව ...

මගේ අම්මා ඇතුලු සියලු වැඩිහිටියන් තවමත් සිතන්නේ ඔවුන්ගේ සහ පුතුගේ තාත්තාගේ කිසිඳු ප්‍රශ්නයක් නැති බවත් මම තව දුරටත් ඉවසිය යුතු බවත්..ඔවුන් සියලු දෙනාගේ ගැටලු මා විසඳමින් මගේ මුලු ජීවිතයම ජීවත් විය යුතු බවත්..ඔවුන් ස්වාධීනව ඒ ගැටලු වලට කිසිවක් නොකරයි අනුන්ට රිදවීම සහ සැඟවීම හැර.ඒ වගේම පුතුගේ පියාට බැරි නම් මගේම මල්ලිට හෝ මා යටත්ව ජීවත් විය යුතු බවත්..ඔවුන්ගෙන් කිසියම් උදව්වක් ...

ඇයි හැම තිස්සේම කාගෙන් හරි යැපෙන්න හොයන්නේ...ඇයි කාවහරි යටත් කර ගෙන ජීවත් වෙන්න හදන්නේ...ඇයි ස්වාධීන වෙන්න (ඉඩ දෙන්න) බය…තමන් ගැන එතරම් අඩු ආත්ම විස්වාසයක් දැනෙන්නේ ඇයි..මගේ අම්මගෙයි, පුතාගේ තාත්තගෙයි හැසිරීම් නිසා ඔවුන් දෙදෙනාගෙන්ම මඳක් ඈත් වී (කිසියම් කාලයක් ) ජීවත් වෙන්න මා තීරණය කල විට ඔවුන් දෙදෙනාම විශාල ලෙස මානසික පසු බෑමකට ලක් විය..එය හරිම සාමාන්‍ය දෙයක් (ලෝකයට හොරෙන් අනුන්ගෙන්) ...

මගේ විවාහය මගේ අම්මා මොන තරම් සමාජ භීතිකාවකින් පෙළෙන ආත්මාර්ථකාමි කෙනෙක් ද කියා අවබෝධ කර ගන්න පාර කපාවියැයි කිසි දිනක මා සිතුවේ නැහැ..ඉපදුනු දා සිටම මා ඇහක් මෙන් විටෙක සිර කාරියක් කරමින් බලාගත්තේ දිනක සමාජය හමුවේ ඇයගේ සාර්ථකභාවය ඔප්පු කර පෙන්වීමේ සාධකයක් ලෙස කියා කිසි විටක සිතුවේ නැහැ. ඉතා බොළඳ ලෙස ඇගේ හැසිරීම ආදරය යැයි සිතා සිටියෙමි..නමුත් වසර 28ක් මා ...

මගේ පුතු ඉදිරියේ ඔහුගේ මවත්, පියත් ඇතුලු වැඩිහිටියන් කිසිඳු වරදක්, අඩු පාඩුවක් නැති සර්ව සම්පුර්ණ මිනිසුන් කියා ඔප්පු කර පෙන්වන්න,රඟපාන්න මට කිසිඳු අවශ්‍යතාවයක් නැති නිසා ඔහු අකමැති, ඔහුට අපහසු අපේ පුරුදු, අපේ ක්‍රියාකලාපයන් ඉතාම නිදහස්ව විවෘතව කතා කරන්න, විවේචනය කරන්න ඔහුට ඉඩ ලැබී ඇත..වෙනස්කම් කරන්න ඉඩ ලැබී ඇත..ඔහු එලෙස විවෘතව කතා කිරීම, වෙනස්වීම් කතා කිරීම වැඩිහිටි අපට කරන අගෞරවයක් අපහාසයක් ...

පුතු පිළිසිඳ ගත් දා පටන් අද වන තුරු මා ආ ගමන කොහෙත්ම පහසු නැත..(ඉන් පෙර ද පහසු නැත) ඒ පුතුගේ තාත්තා පුතුව ප්‍රතික්ශේප කල නිසාවෙන්.. සැලසුම් කල දරු උපතක් උනත් ඔහු පැවසුවේ මා ඔහුට බල කල බැවින් එසේ වෙන්නට ඉඩ හැරිය බවත් පුතුගේ සියලු වගකීම් මා ගත යුතු බවත්..ඉන් පෙර මා ඔහු වෙනුවෙන් කල සියලු දේ කිසිඳු අඩුවකින් තොරව සිදු ...

මීට වසර 9කට පෙර හාල් කිලෝ 5ක් ඔසවන්න බැහැ කියූ, දරුවා බලා ගන්නවා නම් සියලු දේ වෙනත් කෙනෙක් සුදානම් කර දිය යුතු බවත් එසේ නැත්නම් තමන් දරුවා බලා ගන්න නොදන්නා බවත් පැවසූ පුතුගේ තාත්තා අද වන විට සතියේ දින හතේම ඔහුගේ සියලු දේ තනිවම කර ගන්නා ගමන් පුතුගේ සියලු වගකිම් ද සති අන්තයේ ඉතා සාර්ථකව තනිව දරයි…මවිසින් ඔහුගේ කිසිඳු අවශ්‍යතාවයක් ...

මතයක් තියනවනේ විවාහයකින් පස්සේ ගැහැනියක් පිරිමියෙක් හදා ගන්න ඕන කියා..දරු කමට වගේ...කොහොමද වැඩිහිටි පිරිමියෙක් තවත් කෙනෙකු හදා ගත යුතු කෙනෙක් තරම් නොහැකියාවක් නොතේරුම්කමක් ඇති කෙනෙකු උනේ..එවැනි පිරිමියෙක් විවාහයකට සුදුසුයි කියා ඇයි හිතන්නේ...ගැහැනියටත් හිතන්න පුරුදු කරලා තියන්වනේ "මම තමයි ඔක්කොම දන්නේ, මම කිව්ව විදිහට කලේ නැත්නම් ඔක්කොම වරදිනවා, පිරිමියා කිසිම දෙයක් නොදන්න බබෙක්" කියා...මෙහෙම වෙන්නෙ ඇයි...පිරිමියාට ඇත්තටම කිසිම දෙයක් තේරෙන්නේ නැද්ද, ...

ඔබ අසා තිබෙනවද Learned helplessness එහෙම් නැත්නම් "ඉගෙන ගත් අසරණභාවය" කියන තත්වය ගැන..මොකද්ද මේ..ඒ ගැන ලියන්න කලින් මේ ගැන ඉගෙන ගනිද්දි Martin Seligman කියන පර්යේක්ෂකයා බල්ලන් යොදා කල පරික්ශණයක් ගැන ලියන්න හිතුනා මට..සතුන් යොදා ගෙන අතීතය පුරාම අදටත් විවිධ විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ මිනිස් සතා විසින් කරන බව නොරහසක් නිසා මම අමුතුවෙන් කියන්න යන්නේ නැහැ මේ පර්යේෂණ වලදි සතාට උන අපහසුතා..මෙහිදි එම ...

Kindergarten වලදි පාසැල් බස් රථ රියදුරු සිහිනයකින් පටන් ගත් මගේ පුතුගේ වෘත්තියම සිහින මේ වන විට වෙනස් වී ඇත්තේ සිතා ගන්නත් අපහසු කෝණයකින්...එකක් නොව සිහින දෙකක් දකින මේ පුංචි කොල්ලා ඇත්තටම ලොකු උනාම කවුරු වෙයි කියා මට නම් ඇත්තේ කුතුහලයක්.. මොකද මගේ හිතේ ආදරණීය කාරුණික සාමකාමී සමබර මිනිසෙක් මිස මෙන්න මෙහෙම වෘත්තියක නියැලෙන කෙනෙක් වෙන්න ඕන කියා සිහින නැහැ..ඉතින් මෙහෙම ...

මීට වසර 10කට පමණ පෙර කොළඹින් පිට එක්තරා නැදෑ ගෙදරකදි දුටු දරුවෙකුගේ ඇස් ඉඳහිට මට තවම සිහි වේ..මේ දරුවාගේ මාපියන් දෙදෙනාම වෛද්‍යවරුන්… අපව ඉතා සුහදව සිනා මුසු මුහුණින් පිළිගෙන ගෙතුලට එක්කන් ගිය මේ මාපියන් යුවළගෙන් කෙනෙක් ඇසු විට දරුවා කෝ කියා ලැබුනු උත්තරය "පාඩම් කරනවා".. මේ මා එහි ගිය පළවෙනි වතාව වූ බැවින් දරුවාගේ වයස පිළිබඳ කිසිඳු ඉඟියක් මා දැන ...

පුතා ආදරය කරන දෙයක් ලැබුනාම ඒකත් අරන් යන්න කැමතිම තැනක් තමයි අපේ ගෙදර ඉඳන් ටික දුරකින් තියන පිට්ටනිය.. මේ පිට්ටනියට ඇවිත් එක එක කාලෙට, එක එක තාලෙට හරිම ලස්සනට ඉර බැහැගෙන යන විදිහ බලන්න පුතු විතරක් නෙමේ මමත් හරිම ආසයි..හරිම නිදහස්..ඒ වර්ණ රටා කොච්චර වෙලා බලන් හිටියත් එපා වෙන්නේ නැහැ..පුතා පිට්ටනිය පුරා ඇවිද්දි එහෙම නැත්නම් (අහම්බෙන් හම්බෙන) යාලුවෝ එක්ක සෙල්ලම් ...

(උගත්/ නූගත්, ධනවත්/ දුප්පත්, කිසිම බේදයකින් තොරව) කෙනෙක් වයස 18න් 20න් නෙමේ 30දි 40දිත් මිනිස් අන්තර් සබඳතා වලදි හැසිරෙන්නේ පොඩි දරුවෙක් වගේ නම් එතන තියනවා ප්‍රශ්නයක්..මට හිතෙන්නේ ප්‍රශ්නේ තියෙන්නේ වෙන කොහෙවත් නෙමේ..මනසේ..කෙනෙක් හිතනවා නම් (දහම්) පාසල් ගිහින් විශ්වවිද්‍යලෙත් යනව නම් ගිහින් එතනින් එහාටත් උසස් අධ්‍යාපන කරද්දිත්,ලෝකේ පුරා සංචාරය කරද්දිත් කෙනෙක් පොඩි දරුවෙක් වගේ හැසිරීම, සාධාරණයි සාමාන්‍යයි කියා, මොකටද ඒ ඉගෙනීම..මොකද්ද ...

පුතුගේ පාසලේ ගිය වසරේ මම වැඩ කල කාලය ඇතුලේ හමු වූ එක්තරා දරුවෙක් ගැන මතකයක් අද ලියන්නේ ඒ සිදුවීම් අකුරු කරන්න තරම් හිත සන්සුන් බව දැනෙන නිසයි..ඒ කාලය තුල හමු වූ හැම දරුවෙක් ගැනම මතකය හරිම සන්වේදියි..සමහර තැන් වලදි හිත නිදහස් කර ගන්න ඕන නිසාම අනිත් පන්තියට මම ගියේ යන්න පුලුවන් දුරම පාරෙන්..(පැයෙන් පැයට පන්ති මාරු වෙන විදිහට මගේ කාල ...

අපේ ගෙදර වැඩිම වියදමක් යන දේවල් අතරින් එකක් තමයි පොත්..පොත් වලට වැඩි කැමැත්තක්,ඉඩක් වෙන් කරන බව පේන්න තිබුනත්,ලොකු වියදමක් දරන බව පෙන්නේ නැහැ ගෙදරට එන කෙනෙක්ට...එහෙම වෙන්න හේතුව තමයි (අනිත් හැමදේම වගේ) මම පොත් එකතු කරන්නේ නැහැ..කියවලා ඉවර උනාම තවත් කෙනෙකුට දෙන්න තමයි මම කැමති නොමිලේ..පුතාට අරන් දෙන පොතුත් පුතා ටික ටික ලොකු වෙද්දි පුතා දැනුවත්ව නොමිලේ දෙන මගේ පුරුද්ද ...