ඉස්ලාමයේ කුළුණු පහ - 2 (සලාහ්) පාදඩ අසපුව ඉස්ලාම් ධර්මයේ මූලික හරය අඩංගු වන කරුණු පහ හැඳින්වෙන්නේ "ඉස්ලාමයේ කුළුණු පහ" (Five Pillars of Islam) කියලා. මේක අරාබි බසින් "අර්කාන් අල්-ඉස්ලාම්" කියලා හැඳින්වෙනවා.මේ කරුණු පහ සියළුම මුස්ලිම් වරු විසින් පිළිපැදිය යුතු වන අතර, මුස්ලිම් ජීවන ක්රමය ඒ මතින් හැඩ ගස්වාගත යුතුයි කියලා බලාපොරොත්තු වෙනවා. මේක බෞද්ධයන් ගේ තිසරණ පන්සිල් වලට සමාන කරන්න පුළුවන්.(මෙතැන දක්වලා තියෙන්නෙ සුන්නි මුස්ලිම් වරුන් ගේ ...
දිවෙහි රාජ්ජේ රජකතා - 50 (හක්ගෙඩියේ ගෞරවය) පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්)හක්ගෙඩියේ ගෞරවයදිවෙහි රාජ්ජේ උතුරු දිග අතොළුවක තිබුන දූපතක ළමයෙක් ජීවත් වුනා. ඔහුගේ දෙමාපියන් ඉතාම දුප්පත්. ඒ නිසා ඔහුට හරිහමන් අධ්යාපනයක් ලැබුනේ නෑ.එක දවසක් උදේ අතොළු ප්රධානියා තවත් වැදගත් පෙනුම තියෙන මිනිස්සු කීප දෙනෙක් එක්ක දූපතට ආවා. ඔවුන් ආපු සුදු පාට ලොකු බෝට්ටුව ජැටියේ නැංගුරම් දාලා තියෙන හැටි ළමයා දැක්කා. ...
දිවෙහි රාජ්ජේ රජකතා - 49 (භාජනයේ තිබූ සඳ) පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්) භාජනයේ තිබූ සඳඑකෝමත් එක කාලෙක අරි අතොළුවේ දගෙති දූපතේ සේකු වසල්ලි කියල මනුස්සයෙක් ජීවත් වුනා. ඔහු උස මහත කළු මනුස්සයෙක්. දත් ටික සුදුම සුදුයි. හැමෝම කිව්වෙ ඔහුට ටිකක් පිස්සු කියල. ඒත් ඔහු හරිම හිත හොඳ මනුස්සයෙක්. ඒ නිසා හැමෝම ඔහුට ප්රිය කලා.දෙමාපියන් මැරුනට පස්සෙ ඔවුන් සතුව තිබ්බ විශාල ...
දිවෙහි රාජ්ජේ ජනකතා - 48 (මාළිගාවේ ඇඳ මකුණා) පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්) මාළිගාවේ ඇඳ මකුණාබොහෝම ඉස්සර කාලේ දිවෙහි රාජ්ජේ රදුන් ගෙ මාළිගාවේ රදුන් ගේ ඇඳේ ඇඳ මකුණෙක් වාසය කලා. මේ ඇඳ මකුණා බොහොම උගත්, නැණවත්, ආචාරශීලී සතෙක්.එක දවසක් උදේ මැක්කෙක් මාළිගාවට ඇතුල් වුනා. මැක්කා පැනගෙන පැනගෙන යද්දි රදුන් ගේ ඇඳට පැන්නා. මැක්කා දැක්කා ඇඳ මකුණව."කොහොමද සහෝදරයා. මම ආවේ එළියේ වීදියේ ...
ඉස්ලාමයේ කුළුණු පහ - 1 (ෂහදා) පාදඩ අසපුව ඉස්ලාම් ධර්මයේ මූලික හරය අඩංගු වන කරුණු පහ හැඳින්වෙන්නේ "ඉස්ලාමයේ කුළුණු පහ" (Five Pillars of Islam) කියලා. මේක අරාබි බසින් "අර්කාන් අල්-ඉස්ලාම්" කියලා හැඳින්වෙනවා.මේ කරුණු පහ සියළුම මුස්ලිම් වරු විසින් පිළිපැදිය යුතු වන අතර, මුස්ලිම් ජීවන ක්රමය ඒ මතින් හැඩ ගස්වාගත යුතුයි කියලා බලාපොරොත්තු වෙනවා. මේක බෞද්ධයන් ගේ තිසරණ පන්සිල් වලට සමාන කරන්න පුළුවන්.(මෙතැන දක්වලා තියෙන්නෙ සුන්නි මුස්ලිම් වරුන් ගේ ...
ගල් අඟුරු බලාගාර පාදඩ අසපුව ගල් අඟුරු කියන්නේ අද ලෝකයේ විදුලි උත්පාදනය සඳහා බහුලව භාවිතා වන ඉන්ධනයක්. 2014 දී ලෝක විදුලිබල උත්පාදනයෙන් 39% ක් සිදු කෙරුනේ ගල් අඟුරු යොදාගෙන. වර්තමානයේ ලංකාවෙත් ජාතික විදුලිබල උත්පාදනයෙන් 40% පමණ සිදු කෙරෙන්නේ ගල් අඟුරු භාවිතයෙන්.මේ ලිපියෙන් කියන්න යන්නේ ගල් අඟුරු බලාගාරයක විදුලිය උත්පාදනය සිදුවෙන ආකාරය.ගල් අඟුරු බලාගාරයක විදුලිය නිපදවන්නේ ගල් අඟුරු දහනය කිරීමෙන් ලැබෙන තාපයෙන් වතුර රත් කරලා, වාෂ්ප ...
රමදාන් පාදඩ අසපුව රමදාන් කියන්නේ ඉස්ලාමීය කැලැන්ඩරයේ නව වැනි මාසය. මෙය අරාබි බසින් නිවැරදිව උච්චාරනය කරන්නේ "රමදාන්" කියලා. සමහර අවස්ථා වලදී ඒක "රමසාන්" කියලත් යෙදෙනවා.රමදාන් මාසය ඉස්ලාම් බැතිමතුන්ට ඉතාමත් වැදගත් මාසයක්. ඒ නබි තුමාට දේව පණිවුඩය ලැබුනේ රමදාන් මාසයේදී වීම නිසා. මේ නිසා රමදාන් මාසය ඉස්ලාම් බැතිමතුන් ගත කරන්නේ ආගමට කැප වෙමින්."රමදාන්" කියන අරාබි වචනයේ තේරුම "ගිනිගෙන දැවෙන උණුසුම" යන්නයි. ඒ රමදාන් මාසයේදී ...
දෙමළ ඊළාම් සන්නද්ධ කල්ලි වල ඉතිහාසය - 2 (කළු ජූලිය දක්වා) පාදඩ අසපුව වඩ්ඩුකෝඩෙයි සම්මුතිය1976 දී ලංකා දෙමළ රාජ්යය පක්ෂය, දෙමළ කොංග්රසය සහ තවත් දෙමළ බෙදුම්වාදී පිරිස් "දෙමළ එක්සත් විමුක්ති පෙරමුණ" (Tamil United Liberation Front - TULF) නමින් නව දේශපාලන පක්ෂයක් පිහිටුවා ගත්තා. මේ පක්ෂයේ නායකත්වය හිමිවුනේ චෙල්වනායගම් ට.ඔවුන් 1976 මැයි 14 වෙනිදා වඩ්ඩුකෝඩෙයි හිදී නව සම්මුතියක් ඇති කර ගන්නවා. ඒ "දෙමළ ඊළාම්" නමින් නව රාජ්යයක් බිහි කරගැනීමට. එහිදී සියළු දෙනාම එකඟවෙනවා 1977 ...
දෙමළ ඊළාම් සන්නද්ධ කල්ලි වල ඉතිහාසය (මුල් යුගය) පාදඩ අසපුව 1960 දශකයේ අග භාගය වෙනකොට උතුරේ දේශපාලන බලය සම්පූර්නයෙන්ම වාගේ හිමිවුනේ චෙල්වනායගම් ගේ "ඉලංකෙයි තමිල් අරසු කච්චි" (ලංකා දෙමළ රාජ්යය පක්ෂය) ට. ඊට අමතරව ජී.ජී. පොන්නම්බලම් ගේ සමස්ත ලංකා දෙමළ කොංග්රසයත් තරමක් බලයක් අත් කරගෙන හිටියා.නමුත් දෙමළ තරුණයන් මේ සාම්ප්රදායික පක්ෂ වල ක්රියාකලාපය ගැන සෑහීමකට පත් වුනේ නෑ. ඔවුන් දෙමළ ඊළාම දිනා ගැනීමට නම් ඊට වඩා "දැනෙන" ක්රියාමාර්ග අවශ්යය බව ...
දිවෙහි රාජ්ජේ ජනකතා 47 - (පල්ලිය ගිනි තැබූ මිනිසා) පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්)පල්ලිය ගිනි තැබූ මිනිසාඑකෝමත් එක කාලෙක, එකෝමත් එක දූපතක, මනුස්සයෙක් වාසය කරා. ඔහු දූපතේ වැසියන් අතර ප්රසිද්ධ වෙලා හිටියෙ කුකුල් කේන්තිකාරයෙක් විදිහට.එක දවසක් පොල් ගස් කීපයක අයිතිය වෙනුවෙන් මේ මනුස්සයා දූපතේ එහා කොනේ පදිංචි වෙලා හිටපු මිනිස්සු කීප දෙනෙක් එක්ක ආරවුලක් ඇති කර ගත්තා. ඔහු මේ ගැන දූපතේ ප්රධානියාට ...
දිවෙහි රාජ්ජේ ජනකතා 46 - (කළුබොන්දාගෙ දියෙ) පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්)දිවෙහි රාජ්ජේ ඉස්ලාම් ආගම වැළඳ ගත්තට පස්සෙ ඒ රටේ තිබුන කුල ක්රමය සම්පූර්නයෙන්ම වගේ නැති වුනා. නමුත් ඉස්ලාමයට පෙර යුගයේ කුල ක්රමයක් තිබුනු බවට සාධක අදත් දකින්න පුළුවන්.කුල ක්රමය නැති වුනත්, ඒ ඒ රැකියාවන් අනුව සමාජ තත්වයන් හිමි වීම දිවෙහි රාජ්ජේ සමාජයෙන් නැති වුනේ නෑ. ඒ වගේම ඕනම සමාජයක ...
දිවෙහි රාජ්ජේ ජනකතා 45 - කන්දු රස්ගෙෆානු පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්)කන්දු රස්ගෙෆානු (මුහුදු රජා)ගොඩාක් ඉස්සර කාලේ මාලදිවයිනේ අඩ්ඩු අතොළුවේ ගන් දූපතේ බොහොම දුප්පත් කාන්තාවක් වාසය කළා. ඇයට කාත් කවුරුවත් හිටියේ නෑ. ඇය ජීවත් වුනේ කුඩා පැලක තට්ට තනියම. ඇගේ ආශාව වුනේ වින්නඹුවක් වෙන්න. ඒ සඳහා පුහුණු වෙන්න ඇය ඒ දූපතේ වින්නඹු අම්මලා දරු උපතකට සහභාගී වෙද්දි ඔවුන් ගේ උදව්වට ...
දිවෙහි රාජ්ජේ රජකතා 44 - ෆින්දනා සහ පූසා පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්)ෆින්දනා සහ පූසාඑකෝමත් එක දවසක පූසෙක් මද්දහන් වෙලාවෙ දූපතේ ඈත කොණට ඇවිදින්න ගියා.ඒ හරියෙ හෙවණට කිසි ගහක් තිබුනෙ නෑ. මද්දහන් වෙලාව නිසා හිරු රැස් තදින්ම වැටුනා. පූසට හොඳටම රස්නෙයි. ඌ හුළං ටිකක් වදින්න කියල මුහුදු වෙරළ පැත්තට ගියා.වෙරෙළට ආවම පූස දැක්ක ෆින්දනා කුරුල්ලෙක් මුහුදු වෙරළේ වැලි හාරමින් ඉන්නවා. ෆින්දනා ...
දිවෙහි රාජ්ජේ ජනකතා 43 - යාහුම්බරාහ පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්) යාහුම්බරාහ(සත්ය කතාවකි)1940 ගණන් වල මාලදිවයිනේ වෙළඳ නැවක් තිබ්බා. ඒකෙ නම "යාහුම්බරාහ". අඩ්ඩු අතොළුවේ හදපු මේ නැව තමයි මාලදිවයින් ඉතිහාසයේම තිබුන ලොකුම සහ හොඳම නැව වුනේ. මේ නැව අඩ්ඩු අතොළුවේ අභිමානයේ සලකුණ වුනා. වෙන කිසිම අතොළුවක ඊට ළඟින් වත් යන නැවක් තිබුනේ නෑ. යාහුම්බරාහ හැම අවුරුද්දෙම මාලදිවයිනේ දකුණු කෙළවරේ ...
මාලදිවයිනේ අතොළු - 6 (දකුණු මධ්යම ප්රාන්තය) පාදඩ අසපුව දකුණු මධ්යම ප්රාන්තය අතොළු දෙකකින් සමන්විතයි.1. කොළුමදුලු2. හද්දුන්මතිකොළුමදුලු නිල නාමය : කොළුමදුලුකේතය : තාප්රාන්තය : දකුණු මධ්යමඅයත්වන සොබාවික අතොළු : කොළුමදුලුජනගහණය : 8,901දූපත් : 66ප්රධාන දූපත : වේමන්දුපදිංචිකරුවන් සහිත දූපත් : 13(බුරුනී, දියමිංගිලි, ගාදිෆ්ෆුෂි, ගුරයිදූ, හිරිලන්දූ, කන්ඩූදූ, කින්බිදූ, මදිෆුෂි, ඔමදූ, තිමරෆුෂි, වන්දූ, වේමන්දූ, විලුෆුෂි)පදිංචි කරුවන් රහිත දූපත් : 53ධීවර කර්මාන්තය සඳහා ප්රසිද්ධ අතොළුවක්වැදගත් ස්ථාන:කින්බිදූ දූපත -"වේරු" නමින් හැඳින්වෙන බෞද්ධ ආරාමයක ...
දිවෙහි රාජ්ජේ ජනකතා 42 - මාමෙලි දයිතා සහ ඇගේ දරුවන් හත් දෙනා පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්)මාමෙලි දයිතා සහ ඇගේ දරුවන් හත් දෙනාමාමෙලි දයිතා ඇගේ දරුවන් හත් දෙනා එක්ක කොහේදෝ තිබ්බ දූපතක ඈත කොනේ ජීවත් වුනා. ඒ දූපත තිබුන තැන කවුරුවත් දැනගෙන හිටියෙ නෑ. ඇයට දූවරු හතර දෙනෙක් සහ පුත්තු තුන් දෙනෙක් හිටියා.එක දවසක් උදේ පාන්දරම ළමයි හත් දෙනා කෑම හොයාගෙන කැලේට ගියා. ඔවුන් ආපහු ...
දිවෙහි රාජ්ජේ ජනකතා - කුස්සියට ආ කක්කුට්ටා පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්)කුස්සියට ආ කක්කුට්ටාමාලදිවයිනේ කක්කුට්ටො බොහොම සුලබයි. උං හරිම කුතුහලයක් තියෙන, ඒ නිසාම හැම අහු මුල්ලකම රිංගන සත්තු ජාතියක්. උං කකුළුවො වගේ මුහුදේ නෙවෙයි ජීවත් වෙන්නෙ. බිත්තරයෙන් බිහිවෙලා කුඩා කාලය මුහුදේ ගත කළත්, වැඩිහිටි කක්කුට්ටො ජීවත් වෙන්නෙ ගොඩබිම. උං ජීවත් වෙන්නෙ වැඩි කලබලයක් නැති හෙවන තියෙන අඳුරු ශීතල තැන් වල ...
කනමරා මත්සුරි - ජපන් ශිෂ්නෝත්සවය පාදඩ අසපුව "කනමරා මත්සුරි" කියන්නෙ ජපානයේ කවසාකි නගරයේ පැවැත්වෙන උත්සවයක්. මේ උත්සවය පැවැත්වෙන්නේ හැම අවුරුද්දෙම අප්රේල් මාසෙ පළවෙනි ඉරිදා දවසේ. උත්සවයේ තේමාව වෙන්නෙ ශිෂ්ණයන්.මේ උත්සවයේ ඡායාරූප අපි හැමෝම දැකල තියෙනවා. වීදි දිගේ ඇදගෙන යන යෝධ ශිෂ්ණයන්, ශිෂ්ණයන් ගේ හැඩය ගත්ත අයිස් පලම් අතින් ගත්ත ගෑණු ළමයි, ලී ශිෂ්ණයන් උඩ නැගපු කාන්තාවන් මේ උත්සවයේ දකින්න පුළුවන් දසුන්. බොහෝ විට මේ උත්සවය විස්තර කෙරෙන්නෙ ...
දිවෙහි රාජ්ජේ ජනකතා 40 - සන්දර කටුවේ පුරාවෘතය පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්)සන්දර කටුවේ පුරාවෘතයහඳේ තිබුනු රාජධානියක රජතුමා බොහෝම ධනවත් රජකෙනෙක්. ඒ වගේම ඔහුගේ බිසව ඉතාම ලස්සනයි. ඒ තරම් ලස්සන කාන්තාවක් කොහෙවත් හිටියෙ නෑ. ලස්සන තරමටම ඇය බුද්ධිමත්. බුද්ධිමත් තරමටම නිර්භීතයි. රජතුමා බිසවත් එක්ක ඔහුගේ මාළිගාවේ ඉතාම සන්තෝසෙන් කාලය ගත කළා.එක දවසක් මුහුදෙන් මතුවුන ඉතාම අවලක්ෂන රාක්ෂයෙක් රජතුමාගේ රත්තරං මුතු මැණික් ...
දිවෙහි රාජ්ජේ ජනකතා 39 - නාලාෆුෂි දූපතේ දුප්පතා සහ ඔහුගේ එළදෙන පාදඩ අසපුව (උපුටා ගැනීම ක්සේවියර් රොමේරෝ ෆ්රියාස් ගේ "Folk Tales of the Maldives" පොතෙන්)නාලාෆුෂි දූපතේ දුප්පතා සහ ඔහුගේ එළදෙනඑක දවසක් මුලාකු අතොළුවේ නාලාෆුෂි දූපතේ ඉඳල දුප්පත් මනුස්සයෙක් මාලේ දූපතට ආවා. ඔහු මාලේ නගරයේ ඇවිදිමින් ඉද්දි පොහොසත් ගෙදරක ගැටගහල හිටපු එළදෙනුන් කීප දෙනෙක් දැක්කා. ඔහු කවදාවත් එළදෙනක් දැකල තිබ්බේ නෑ. ඒ කාලේ මාලදිවයිනේ හරක් වැඩිය හිටියෙ නෑ. මාලේ නගරයේ ධනවතුන් කීප දෙනෙක් ළඟ ...