ජගත් මානව විද්‍යා ඉතිහාසයේ මෙතෙක් සොයාගෙන ඇති පැරණිම ගෝලාකාර මෙවලම් හමුවී තිබෙනුයේ ක්‍රිස්තු පුර්ව 2500 අවධියට අයත් ඊජිප්තු සොහොන් ගෙයකිනි. එම සොහොන් ගෙයින් හමුවූ ගෝලාකාර මෙවලම් කිසියම් ක්‍රීඩාවකට යොදා ගන්නා ලදැයි සැලකෙයි. මේ පන්දු නිමවා ඇත්තේ සතුන්ගේ බඩවැල් එකට ඔතා ගත් ගෝලයක් සත්ව හමකින් ආවරණය කිරීමෙනි. නමුත් මේවා පා පන්දු ක්‍රීඩාව හෝ වෙනත් ආකාරයක පන්දු ක්‍රීඩාවක් සඳහා සඳහා යොදා ගන්නා ...

මීට වසර හැට හැත්තෑවකට ඉහත කතෝලිකයනට වෙසක් බැලීමට යාම පවා පල්ලියෙන් තහනම් කර තිබී ඇත. ඒ අපගේ පියවරුන්ගේ පාසැල් කාලයේදීය. මේ තහනම පල්ලියෙන් කරනා ලද්දක්ද නැතහොත් පිස්සු පුජකයන් කිහිප දෙනෙකුගේ හුදකලා විකාරයක් දැයි නොදනිමු. නමුත් මීට වසර 25 කට පමණ පෙර අප පාසල් ගිය යුගය වන විට ඒ තත්ත්වය මුළුමනින් වෙනස්ව තිබිණ. මා උගත් කතෝලික පාසල වෙසක් උත්සවය වෙනුවෙන් අලංකාර ...

සංගීත භාණ්ඩ වර්ගීකරණය පිලිබඳ පැරණිම මුලාශ්‍රය ලැබෙන්නේ චීනයෙනි. ක්‍රිස්තු පුර්ව නවයත් පහත් අතර පවතෝ චාවූ (Chou Period) යුගයේ මුලාශ්‍ර පදනම් කරගෙන යෝ චායි (Yo Chi) විසින් සම්පාදිත Record of Ritual Music and Dance කෘතියේ පවසනුයේ මුල් යුගයේ සංගීත භාණ්ඩ ලීයෙන් කළ, ගලින් කළ, රෙදි වලින් කළ සහ උණ ලීයෙන් කළ යනුවෙන් වර්හ හතරකට බෙදා තිබුන බවය. මෙම වර්ගීකරණය ක්‍රිස්තු පුර්ව ...

සිංහල කතෝලික සාහිත්‍යය සම්බන්ධව කියවෙන බොහෝ තැන්හිදී එහි පුරෝගාමීන් ලෙසින් සම්භාවනාවට පාත්‍ර වනුයේ ජාකොමේ ගොන්සාල්වෙස් පියතුමන් සහ ජුසේ වාස් පිය තුමන් යන දෙපලය. එතුමන්ගේ සමකාලීන යුගයේ බලයේ සිටියේ ලන්දේසි පාලකයන් ය. ලන්දේසීන්න් විසින් අනුග්‍රහය දක්වන ලද්දේ රෙපරමාදු පුජකවරුන්ටය. සිංහල කතෝලික සාහිත්‍යය පිලිබඳ කතිකාවේදී රෙපරමාදු පුජක වරුන්ගේ දායකත්වය ගැන පිළිබඳව නිසි ඇගයීමක් සිදුවන්නේ නැත. මෙයට මුලික හේතුව ලෙස සැලකිය හැක්කේ නුතන ...

රජයේ වෛද්‍ය නිලධාරීන්ගේ සංගමයේ සභාපති විශේසඥ වෛද්‍ය අනුරුද්ද පාදෙණිය මහතා වෙතින්, වෛද්‍ය වැඩ වර්ජනය පැවති මැයි මස පස්වන දින, නවලෝක රෝහලේදී, පුද්ගලික වෛද්‍ය සේවා ලබා ගැනීමට රන්ජන් රාමනායක මන්ත්‍රී වරයා මුදල් ගෙවා ඇති රිසිට් පත පසුගිය දින සමාජ ජාල මාධ්‍ය තුල සංසරණය විණ.මේ සම්බන්ධව පාදෙණිය මහතාගේ ප්‍රතිචාරය වුයේ එදින ඔහු විසින් පුද්ගලික වෛද්‍ය සේවා අවලංගු කර ඇති නමුත් අදාළ රෝහල ...

හෙන්රි කුමරුන්වසර 1453 දී තුර්කීන් විසින් කොන්ස්තන්තිනෝපලය යටත් කර ගැනීමත් සමග යුරෝපයේ සිට පෙරදිගට වූ ගොඩබිම් මාර්ගය යුරෝපීනට අවහිර විය. මේ නිසා පෙරදිග රටවල සිට යුරෝපයට යැවුණු කුළුබඩු ප්‍රමුඛ වෙළෙඳ භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය සඳහා බාධා ඇතිවිය. යුරෝපය සහ පෙරදිග රටවල් අතර වෙළෙඳාම පාලනය තුර්කීන් ගේ අතට පත්වීම යුරෝපා වෙළඳ සමාගම් වලට අහිතකර ලෙස බලපෑවේය. මේ හේතුවෙන් යුරෝපයේ බලවත් රටවල් පෙරදිගට මුහුදු ...

ඉංග්‍රීසි භාෂාව වර්ථමාන ලෝකයේ වඩාත්ම ප්‍රචලිත ජාත්‍යන්තර භාෂාව වශයෙන් හැඳින්විය හැක. ඉංග්‍රීසි භාෂාව පරිනාමය වී ඇත්තේ ක්‍රි.ව. 5 වන සියවසේ දී මහා බ්‍රිතාන්‍ය දූපත් වල නැගෙනහිර වෙරළ තීරයේ වාසය කළ ඇන්ග්ලෝ-සැක්සන්වරුන්ගේ භාෂාවෙනි. එම භාෂාව "පැරණි ඉංග්‍රීසි බස" (Old English) නම්වේ පැරණි ඉංග්‍රීසිය තුලට නෝවේජියානු භාෂා ලක්ෂණ එකතු වී තිබෙනුයේ පසු කාලීනව සිදුවූ වයිකිංවරුන්ගේ ආක්‍රමණ හේතුවෙනි.එංගලන්තයට 1066 දී ප්‍රංශයේ නෝමැන්ඩි ප්‍රදේශයෙන් ...

වසර 1582 දී සීතාවක රාජසිංහ රජු උඩ රට ආක්‍රමණය කොට අල්ලා ගත් නිසා උඩරට රාජධානියේ පාලකයා වූ කරලියෑද්දේ බණ්‌ඩාර රජු සිය දියණිය වූ සිඟිති කුසුමාසන දේවිය සහ තවත් පිරිසක් සමග පෘතුගීසීන් ගේ රැකවරනය පතා ත්‍රිකුණාමලයට පලා ගියේය. ත්‍රිකුණාමලයේදී වසුරිය වසංගතයට හසුවූ පිරිස් අතරින් දිවි ගලවා ගත්තේ කරලියෑද්දේ බණ්‌ඩාර රජුගේ දියණිය වූ සිඟිති කුසුමාසන දේවිය සහ රජුගේ බෑණනුවන් වූ යමසිංහ බණ්‌ඩාරට ...

අඳුරු සිර කුටි තුල දුක් විඳිමින් විශ්ව සාහිත්‍යයේ නොමැකෙන සටහන් තැබූ ලේඛකයන් රැසක් සිටිති. එවන් ලේඛකයන් කිහිප දෙනෙකු පිලිබඳ සංෂිප්ත විස්තර ගෙනෙනා ලිපි කිහිපයක පළමු ලිපිය මෙසේය. විලියම් සිඩ්නි පෝටර් (William Sydney Porter) 1898 වසරේ මාර්තු 25 වන දින පස් වසරක සිර දඬුවමකට යටත් වුයේ මුල්‍ය වංචාවකට වැරදිකරු වීම නිසාය. සිර දඬුවම් ලැබීමට පෙර කිසිදු පොතක් ලියා නොතිබුණු ඔහු සිර ...

මා ජීවත් වන පයියාගල ධීවර ගම්මානය සංගීතය, නාට්‍ය සහ රංග කලාවට තෝතැන්නකි. මේ ගම්මානයෙන් බිගිවු ප්‍රසිද්ධ කළා කරුවන් රැසක් සිටිති. එයට අමතරව අප වෙසෙන ගම පාස්කු ගම්මානයක් (Passion Village) වශයෙන් ද හැඳින්විය හැක. ලොව පුරා පාස්කු ගම්මාන රැසක් පවතියි. පාස්කු ගම්මානයක් යනු ජේසුස් වහන්සේගේ කුරුසියේ මරණය රඟ දැක්වෙන දුක්ප්‍රාප්ති ප්‍රසංගය පාරම්පරිකව වේදිකා ගතකරනු ලබනා ගම්මානයන්ය. අප ගම්මානය තුල වන්දනාව සඳහා ...

ජාකොමේ ගොන්සාල්වෙස් පියතුමා ගෝවා නුවර බමුණු කුල දෙගුරුනට දාව 1676 වසරේ උපන්නේය. එතුමන් ගෝවේ සාන්ත පාවුළු විශ්ව විද්‍යාලයේ උපාධිය ලබා ගැනීමෙන් අනතුරුව වසර 1700 දී ඔරිතෝරියානු නිකායේ පැවදි විය. පසුව ජුසේ වාස් පියතුමන් අනුගමනය කරමින් ලංකාවට පැමිණියේ එවකට ඕලන්ද පාලකයන්ගෙන් පීඩා විඳි ලාකීක කතෝලිකයාගේ ධර්ම සේවය පිණිසය. එතුමන් ලංකාවට පැමිණියේ 1705 වසරේ ඉන්දියාවේ දී තමාට පිළිගන්වන ලද මහාචාර්ය ධුරය ප්‍රතික්ෂේප ...

සාදුකින් පෙළෙන උන් දැන් ඉතින් නැගිටියව්............ අන්තිම සටනට සැරසියව්.........ලෝකයේ වැඩිම වාර ගණනක් ගැයුණු ගීතය වශයෙන් පිළිගන්නේ ජාත්‍යන්තර කම්කරු ගීතයයි. මේ ගීතය 1871 වසරේදී ඉයුජෙන් පොතියේ (Eugène Pottier) විසින් ප්‍රංශ භාෂාවෙන් ලියනා ලද්දකි. එහි තනුව නිර්මාණය කරනා ලද්දේ පියේර් ඩි ගෙයිටර් ට (Pierre De Geyter) විසිනි.1848 වසරේ ඔක්තෝම්බර් අට වන දින පියේර් ඩි ගෙයිටර් උපන්නේ බෙල්ජියමෙදී අන්ත දුගී ප්‍රංශ ජාතික කම්කරු ...

යුරෝපයට පාෂාණ යුගය (Mesolithic) එළඹුණේ ක්‍රිස්තු පුර්ව 2000 ත් 1000 ත් අතර කාල වකවානුවේදීය. එම යුගයට අයත් ආදි මිනිසුන්ගේ විශිෂ්ඨ නිර්මාණයක් බ්‍රිතාන්‍යයේ විල්ෂයර් (Wiltshire) හි සැලිස්බරි තැන්නේ (Salisbury Plain) දක්නට ලැබේ. ගලින් කරනා ලද මේ සුවිසල් නිර්මාණය හඳුන්වනුයේ ස්ටෝන්හෙන්ජ් (Stonehenge) නමිනි.මෙම නිර්මාණය කුමණ කාර්යයක් අරභයා ගොඩනගන ලද්දක් දැයි නිශ්චිත මතයක් නොමැත. එය පුරාණ දෙවොලක් බවටත්, ස්මාරකයක් බවටත්, පුරාණ ග්‍රහලෝකාගාරයක් බවටත් ...

අප ජීවත් වන යුගයේ ලංකා ඉතිහාසයේ සිදුකරනා ලද දුෂ්ඨතම ක්‍රියාව ලෙසින් මා දකිනුයේ යාපනය මහජන පුස්තකාලය ගිනි තැබීමය. එවකට බලයේ සිටි එක්සත් ජාතික පක්ෂ රජයට සම්බන්ධ මැර පිරිසක් විසින් මේ අලජ්ජී විනාශය සිදු කර තිබිණ. එය සිදු කරනා ලද පිරිස මෙහෙයවන ලද්දේ ඉහල අධ්‍යාපන සහතිකධාරීයකු වුවද මා නම් මුග්ධයකු ලෙස සලකන එවකට රජයේ ප්‍රභල ඇමති වරයකු විසින් බව කියවෙයි. ඔහුට ...

ප්‍රංශ ජාතික ස්වභාව විද්‍යාඥයෙකු වූ හෙන්රි මෞට් (Henri Mouhot) 1860 වසරේ ඉන්දු චීනයේ සංචාරය කරේ දුර්ලභ පක්ෂීන් උරඟ යන සහ කෘමීන් සොයමිණි. සතුන් සොයමින් වනාන්තර ගතවූ ඔහුට අහම්බෙන් පැරණි මාර්ග පද්ධති, ස්මාරක ජලමාර්ග කුළුණු ආදියෙන් සමන්විත නටඹුන් නගරයක් හමුවිය. ඔහු ඒ නගරය ග්‍රීක සහ රෝම ශිෂ්ඨාචාරයනට වඩා ශ්‍රේෂ්ඨ වුවක් විය හැකි බව සිය දිනපොතේ සටහන් කළේය. අවාසනාවකට හෙන්රි මැලේරියාව වැළඳී ...

1992 වසරේදී ෆයිසර් (Pfizer) සමාගම වෙනුවෙන් පර්යේෂණයක නියැලී සිටි විද්‍යාඥයන් පිරිසක් හදවතේ ඇන්ජයිනා (Angina) තත්වය සමනය සඳහා ඔසුවක් අත්හදා බලමින් සිටියහ. ඇන්ජයිනා යනු හෘද පේශියට ඔක්සිජන් සහිත රුධිර සැපයුම අඩු වීමෙන් හටගන්නා වේදනාවය. මෙය රෝගයක් නොව අපහසුතාවයකි. පර්යේෂකයින් විසින් අත් හදා බලමින් තිබූ ඔසුව UK-92480 වශයෙන් නම් කොට තිබිණ. මේ ඔසුව භාවිතා කළ පිරිමින් සිය ඇන්ජයිනා තත්වය නිසා ඇතිවූ වේදනාව ...

සෙවනැලි නාට්‍ය කලාව පුරාණ චීනයේ බිහිවූ ප්‍රභල නාට්‍ය සම්ප්‍රදායකි. එහිදී කෙරෙනුයේ සුදු තිරයක් පිටුපස පහනක් දල්වා පහනත් තිරයත් අතර සමින් කල රුපයක් තැබූ විට තිරයේ වැටෙන සෙවනැල්ල ආශ්‍රයෙන් කතාවක් ඉදිරිපත් කිරීමය. මෙම සමින් කරනා ලද රූප සම්රූ යනුවෙන් හැඳින්විණ. මේ ආකාරයට සෙවනැලි මගින් රජුන්ගේ සහ ඇමැතියන්ගේ ක්‍රියා නිරුපනය කිරීමේ නාට්‍ය කලාව ඉන්දියානු සාහිත්‍යයේ "රූ පෝප ජීවන" සහ "ජාල මනණ්ඩපික" යන ...

මීට වසර තුන් දහසකට ඉහත ග්‍රීසියේ විසූ හෝමර් කවියා විසින් රචිත "ඉලියඩ්" නම් මහා කාව්‍යයේ කළු පැහැති පලිහක් ගැන කියවෙයි. ගින්නට සහ මැවීමට අධිපති "හෙපේටස්" දෙවිඳුන් විසින් "ඒසිලිස්" නමැති රණ ශුරයාට එම පලිහ සාදා දී ඇත්තේ රන්, රිදී, ටින් සහ තඹ එක කර සාදන ලද ලෝහයකිනි. එමෙන්ම වාල්මිකී විසින් රචිත රාමායණ වීර කාව්‍යයේ කියවෙන අසුන් බිලිදී සිදු කරනා අශ්ව මේද ...

යකඩ උනු කළ උදුන් ඩමස්කස් කඩු පුරාණ අරාබි සටන් බිමේ තියුණු සහ ශක්තිමත්ම ආයුධය වශයෙන් සැලකින. මේ කඩු සඳහා වානේ සපයා ඇත්තේ ඉන්දියාවෙන් සහ ලංකාවෙන් බවට ලිඛිත සාක්ෂි ඇත. එකදාස් නවසිය අනූව දශකයේ මුල් භාගයේ සමනල වැව නිම්නයේ සිදුකල පුරාවිද්‍යා කැනීම් තුලින් පුරාණ යුග වල මෙරට තිබූ යකඩ නිෂ්පාදන තාක්ෂණය පිලිබඳ සාක්ෂි මතු කරගත හැකි විය. පුරාවිද්‍යා කැනීම් වලදී බෙලිහුල් ...

රුසියානු සාහිත්‍යය තුල සැරිසරනා පාඨකයාට හමුවන විශිෂ්ඨතම උපහාස ලේඛකයා වශයෙන් නිකොලායි ගොගොල් හැඳින්විය හැක. ඔහු රුසියානු රාජාණ්ඩුව කෙතරම් විශිෂ්ඨ ලෙස උපහාසාත්මකව විවේචනය කලේද කිවහොත් රුසියානු රජුගේ පවා උදහසට ලක් නොවී අනුග්‍රය ලබා ගන්නට සමත් විය.නිකොලායි වැසි ලෙච්චි ගොගොල් වර්ෂ 1809 මාර්තු 19 වනදා බටහිර රුසියාවේ සොරවින්ට්ස්කි නම් කුඩා නගරයේ උපන්නේය. ඔහුගේ පියා සුළු ඉඩම් හිමියකු විය. මව දේව භක්තියෙන් අන්ධවූ ...