ලංකාවේ බොහෝ ප්‍රශ්න වල කොනක ඇත්තේ අධ්‍යාපනය ය. දෙමාපියන්ගේ රිස්ස යන්නේ ද මෙන්න මේ කියන එක දරුවන්ට ලබා දීමට වෙහෙස වීම නිසා ය. කොළඹ රථවාහන තදබදය සම්බන්ධයෙන් ද වැඩිපුර වගකිව යුත්තේ මේ අධ්‍යාපන ක්‍රමය ය. දරුවන්ගේ පමණක් නොව දෙමාපියන්ගේ ද මානසික ආතතියට වැඩිපුර ම වගකිව යුත්තේ මේ අටමගලය ය. ළමුන්ගේ අධ්‍යාපනයට කැප වෙනවා විනා ව්‍යායාමයක් වත් කරන්නට වෙලාවක් දෙමාපියන්ට නැත. ඒ හේතුවෙන් ම සෞඛ්‍ය සඳහා යන වියදම් ද ඉහළ ගොස් ඇතිවාට සැක නැත.
අනෙත් අතට කවුරුන් අකමැති වුව ද එය ලාභ දායක ව්‍යාපාරයක් බවට පත් වී අවසන් ය. දැන් ක්‍රිකට් තරඟයක විස්තර ප්‍රකාශය අතරතුර දමන වෙළඳ දැන්වීම් වැඩි ප්‍රමාණයක ඉන්නේ ද ටියුෂන් ගුරා ලා ය. පුද්ගලික විශ්වවිද්‍යාල වහන්නට දත කන කිසිවෙකුට මේ ටියුෂන් කඩ වහන්නට ධෛර්යක් නැත. අන්තර්ජාතික පාසල් පමණක් නොව ජාතික පුද්ගලික පාසල් ද දැන් බොහෝ නගරවල දකින්නට ඇත. ඒවාට ද කිසිවෙකුගේ විරෝධයක් නැත. පාසල්වල අධ්‍යාපන කාර්යය සාධනය අතර ඇත්තේ අති මහත් පරතරයන් ය. එය පළාත් අතර ද පළාත තුළ ම ද දකින්නට ලැබෙන්නකි. ඒ නිසා වඩා හොඳ ආණ්ඩුවේ පාසලකට දරුවෙකු ඇතුළත් කර ගැනීම සඳහා විශාල මිලක් අනියමින් ගෙවිය යුතු ය. එසේ වුව ද විභාගවලට අවශ්‍ය සහය මුළුමණින් ම ඒවායින් ලැබෙන්නේ නැත. දරුවන්ගේ අධ්‍යාපනය උදෙසාම නගරයට සංක්‍රමණය වූ මිනිසුන් අපමණ ය. බොහෝ පළාත්වල වෘත්තීමය සේවාවන් වල නියැලෙන්නට මිනිසුන් හිඟ වී ඇත්තේ ද මේ පරතරය නිසා සිදුවන සංක්‍රමණයන් හේතුවෙන් ය.
අවසාන ඉලක්කය විභාගය ය. ළමුන්ගේ පමණක් නොව පාසලක අධ්‍යාපන කාර්ය සාධනය මනින්නේ ද විභාග ප්‍රතිඵල අනුව ය.
මෙසේ විභාග සමත් වූ සියල්ලන් රටට වැඩ දායක වී තිබේ ද? නැත. විභාගය අවසානයේ ටික දෙනෙකුට සරසවි වරම හිමි වෙතත්, ඉතිරි අයට හිමි වන දෙයක් නැත. අඩු වශයෙන් සරසවි වරම හිමි වී උපාධිය ලබා ගත් සියල්ලන් රටට වැඩ දායක වී තිබේ ද? ඒත් නැත. බොහෝ දෙනෙකු රැකියා දියව් යන සටන් පාඨය අතැතිව මහ පාරේ රස්තියාදු වෙනු දකින්නට පුලුවන. අවසානයේ ආණ්ඩුවට සිදු වන්නේ දැනටමත් රටට බරක් වී ඇති රාජ්‍ය සේවයට ඔවුන් තොග පිටින් බඳවා ගැනීම ය. හරි හමන් තනතුරක් පවා නැති ව බඳවා ගැනීමට ය.
ඒ කියන්නේ විභාගය රටට අවශ්‍ය මිනිසුන් බිහිකිරීමට අසමත් ව ඇති බව ය. විභාගය අසමත් වූ අයගෙන් ලබන ප්‍රයෝජනයවත් ඇතැම් විභාග සමත් වූ අයගෙන් රට නොලබන බව ය.
ප්‍රශ්නය ඇත්තේ විභාග වල ද? විභාග ප්‍රමිතියේ ද?
විභාග බොහෝමයක පරීක්ෂාවට ලක්වන්නේ වන-පොත් කිරීමේ හැකියාව ය. කට පාඩම් කොට ඒවා ඒ ලෙස ම නැවත පුනරුච්ඡාරණය කිරීමේ හැකියාව ය. ඊට තරමක් වෙනස් මගක් ගන්නේ නම්, ඒ විද්‍යාව හා ගණිත විෂයයන් පමණ ය.
මේ තත්වයට උත්තර බඳින ඇතැමෙකු කියනු ඇත්තේ දැනුම වැදගත් බව ය.
වැදගත් වන්නේ දැනුම ද ඒ දැනුම භාවිතා කිරීමේ හැකියාව ද?
වැදගත් වන්නේ පවතින දැනුම ද? ඒ දැනුම ප්‍රශ්න කිරීමේ හැකියාව ද? යල් පැන ගිය දැනුම ඉවත දමා නව දැනුම උත්පාදනය කිරීමේ හැකියාව ද?
පාසල දැනුම සපයනවා විනා එය භාවිතා කරන්නට ඉඩ හසර සලසන්නේ නැත. ඒ දැනුම ප්‍රශ්න කරන්නට නම් කොහෙත්ම පොළඹවන්නේ නැත. ඒ නිසා දැනුම භාවිතා කිරීමක් වත් නව දැනුම නිපදවීමක් ඒ තුළ සිදු වන්නේ නැත.
පාසල වෙනුවෙන් තීරණය කරනු ලබන විෂය මාලාවක් සඳහා පාසල විසින් සම්පාදනය කරන ලද දැනුමක් ඉන් ලබා දේ. විභාග වල දී පරීක්ෂාවට ලක්වන්නේ ඒ දැනුම ය.
පාසලෙන් ලැබෙන්නේ අලුත් දැනුම ද? යල් පැන ගිය දැනුම ද? දැනුම ලබා ගැනීමේ මාර්ගය පාසල පමණ ද? පාසල හැරුණු කොට දැනුම ලබා ගත හැකි විවිධ මාර්ග අන්තර්ජාලය විසින් විවෘත කර තිබේ. ප්‍රශ්නයකට ඇත්තේ දැනුම පමණක් නොව දැනුම ලෙස ලේබල් කර ඇති කුණු කන්දල් ද ඒ තුළ තිබීම ය. අප කළ යුත්තේ දැනුම ලබා ගැනීමේ මාර්ග විවෘත කර දීම ත් නිවැරදි දැනුම වැරදි දැනුමෙන් වෙන් කර හඳුනා ගැනීමට අවශ්‍ය කුසලතාවයන් බිහිකර දීම ද නැතිනම් ඒ හේතුව දක්වමින් දිගින් දිගට දරුවා පාසලකට ගාල් කර තැබීම ද? පාසල බිහිකළ වකවානුවේ පාසලට හිමි ව තිබූ කාර්යය භාරය මේ වත්මන්‌ මොහොතේ කොතෙක් දුරට වලංගු වේ ද? අධ්‍යාපනය ප්‍රතිසංස්කරණ කරන්නට තටමන කවරෙකුට වුව මේවා මග හැරිය නොහැකි ප්‍රශ්න ය.
පාසල ලමුන් සුදානම් කරන්නේ විභාගයට ය. ඒ සඳහා පාසලක් අවශ්‍ය ද? සමහරු මේ ප්‍රශ්නය තවත් දිගු කොට අසන්නේ විභාගයක් පවා අවශ්‍ය ද යන්න ය. කොටසක් සමත් කරන කොටසක් අසමත් කරන විභාගයක් කොතෙක් දුරට යුක්ති යුක්ත වන්නේ ද යන්න ඒ සමගම ඔවුන් නගන අතුරු ප්‍රශ්නයකි.
වෘත්තීයවේදියෙකු වීමට නිශ්චිත කුසලතා අවශ්‍ය ය. ගණිතයට දුර්වල කෙනෙකුට ඉංජිනේරුවෙකු වීමට බැරි ය. ජීව විද්‍යාව ගැන දැනුමක් නැති කෙනෙකුට ඒ දැනුම තුළින් යම් නිගමනයන් පැමිණීමේ කුසලතාවය නැති කෙනෙකුට වෛද්‍යවරයෙකු විය නොහැකි ය. නීතිඥයෙකුට නීතිය ගැන හසල දැනුමක් තිබීමත් පැරණි නඩු තීන්දු කට පාඩමින් දැන ගෙන සිටීමත් අවශ්‍ය ය. ඊට අමතරව ඒ නඩු තීන්දු හා නීති පදනම් කර ගෙන විනිශ්චයන්ට බැසිය හැකි තර්ක ඥානය ද තිබිය යුතු ය. මතක තබා ගැනීමේ ශක්තිය නැති තර්ක ශක්තිය නැති කෙනෙකුට හොඳ නීතිඥයෙකු වීමට බැරි ය. ඒ නිසා උසස් අධ්‍යාපනය සඳහා තෝරා ගැනීමේ දී යම් අගැයීමක් අවශ්‍ය ය.
පවතින විභාග ක්‍රමය ඒ කුසලතා හඳුනා ගැනීමේ ලා කෙතරම් සඵල ද යන්න අප විමසිය යුතු ය. විභාග පවතින අර්ථයෙන් අහෝසි කළ හැකි වුව ද කිසියම් ආකාරයක අගැයීමක් නැතිව බැරි ය.
මගේ අපේක්ෂාව අප වඩාත් කාර්යක්ෂම හා සඵල අගැයීම් ක්‍රමයක් සොයා ගත යුතු බව ය. අවම වශයෙන් විභාග සඳහා ඉදිරිපත් කරන ප්‍රශ්නවල ස්වරූපයේ වත් වෙනසක් මුල් වටයේ සිදු කිරීමට කටයුතු කළ යුතු බව ය. විභාගය කොටසක් සමතුන් කරන කොටසක් අසමතුන් කරන කඩුල්ලක් වෙනුවට එක් එක් පුද්ගලයාට තමන් යා යුතු මාවත තෝරා දෙන මං සන්දියක් විය යුතු බව ය.
ඒ සඳහා විභාගයක් නැතිනම් වෙනත් ක්‍රමවේදයක් තිබිය යුතු ය. එහෙත් යම් නිශ්චිත පාසලකට හෝ සරසවියකට ඒ සඳහා ඇතුළත් විය යුතු ය යන කොන්දේසිය තවදුරටත් පවත්වා ගත යුතු ද?
දැනුමේ ඒකාධිකාරය පාසලට හෝ ආයතනයකට සින්න වී තිබුනේ ඉස්සර ය. කුසලතා සම්බන්ධයෙන් ද එය සත්‍යය ය. කුසලතා රැස්කර ගත හැකි මාර්ග අපමණ ය. සමහර කුසලතා හෝ දැනුම එක ආයතනයකින් ද තවත් ඒවා තවත් ආයතනයකින් ද ලබා ගැනීමේ නිදහස ඉගෙන ගන්නා අයට තිබිය යුතු ය. දැනටමත් බොහෝ සිසුන් අපොස උසස් පෙළ විභාගයට අවශ්‍ය දැනුම ලබා ගන්නේ ඒ නිදහස භුක්ති විඳිමින් ය. එහෙත් ඔවුන් තවමත් නිල ලෙස පාසලකට ගැට ගසා තිබේ. එසේ වුව ද ඔවුන් පාසලට එන්නේ විභාගය සඳහා ඉල්ලුම් පත් දැමීමට අවශ්‍ය අවම කොන්දේසි සම්පූර්ණ කිරීමට ය. එවන් තත්වයක් පවත්වා ගත යුත්තේ ඇයි ද යන්න අප විසින් විමසිය යුතු ය. එය බොහෝ දෙනෙකුගේ කාලය කා දැමීම හැරුණු කොට වැඩකට නැති නිසා ය.
පාසලකට හෝ එවන් නිශ්චිත ආයතනයකට ගැට ගසා නැති නිදහස් අධ්‍යාපනයක් වෙනුවෙන් අප ඉක්මණින් පෙනී සිටිය යුතු ය. පාසලකට ගොස් හෝ නොගොස් තමන්ට නිසි කුසලතා ඇතැයි අගැයීමක දී පෙන්වීමට ඔ්නෑ ම වයසක දී දරුවෙකුට හැකි විය යුතු ය. එසේ කරන්නේ නම් ළමුන් සෑහෙන පිරිසකට සරසවි අධ්‍යාපනය දැන් මෙන් නාකි වන්නට පෙර සම්පූූූූර්ණ කර ගත හැකි වනු ඇත. ඒ හරහා තම දායකත්වය ඉක්මණින් රටට ලබා දීමට හැකි වනු ඇත.
වචන සෙල්ලම් 