ශ්‍රමිකයා ඉත්තෙක් ද නැතිනම් ස්වතන්ත්‍ර බවින් යුතුයි ද?
සූරාකෑම යන වහර නොදන්නා කෙනෙක් නැති තරම්. සූරාකෑම යන සංකල්පය මාක්ස්වාදයේ ප්‍රධාන පණිවිඩයයි.
මාක්ස් සහ එංගල්ස් දෙදෙනා දීර්ඝ කාලීන රැකියා, ව්‍යවසායක වෑයම් හෝ වෘත්තියකින් ආදායම් උපයන ලද්දවුන් නොවූහ. ඔවුන් ප්‍රධාන වශයෙන් ජීවත්වූයේ ඔවුන්ගේ පවුල්වලින් ලැබෙන ලද වත්කම්වලිනි. සූරාකෑම ගැන ලෝකයේ ප්‍රධාන පණිවිඩයක් හැටියට මුලින්ම අහන්නට ලැබුණේ, උදේ දහයට සිය මාමාගේ රෙදිපිළි කම්හලේ නිකම් පෙනී සිටීම පවා කරදරයක් ලෙස සැලකූ එංගලස් වෙතින් සහ භාර්යාව වෙතින් දෑවැද්දට ලැබුණ ගෘහ සේවිකාව වූ ලෙන්චන් හට කිසිදා කිසිදු වැටුප් නොගෙවන ලද මාක්ස් වෙතින් යැයි ලෝකයේ බොහෝ පිරිසක් තවමත් නොදැන සිටීම සැබැවින්ම ඛේදනීයය තත්ත්වයකි.
රැකියාවක් වෙනුවෙන් ශ්‍රමය වෙහෙසීම සාපයක් හැටියට දැකීම ඵෙතිහාසිකව පැවතෙන සංකල්පයකි. කලින් ලියූ සටහනක්: පැන්ඩෝරා දුන් වෙරමුන්ඩම්වලින් හැදෙන තෙලිතට්ටුව
ශ්‍රමය යනුවෙන් අර්ථ ශාස්ත්‍රයේ අදහස් කරන්නේ රැකියාවක දී වෙහෙසීමයි. මානසික මෙන්ම කායික වශයෙන් ද පුද්ගලයෙකුට තම ශ්‍රමය යම් නිෂ්පාදනයක් බිහිකිරීම සඳහා යෙදවිය හැකියි.
එසේම කිසිදු අයෙකුට නුවුමනා වූ දැයක් නිෂ්පාදනය කරන්නට ද ශ්‍රමය වෙහෙසීමට මිනිසාට හැකියි.
එසේම කිසිදු නිෂ්පාදනයක් බිහිනොකර ශ්‍රමය වෙහෙසීමට ද මිනිසාට හැකියි.
ධනවාදියා මිල දී ගන්නේ ශ්‍රම බලය මිසෙක ශ්‍රමය නොවේ. එනම් යම් නිෂ්පාදනයක්/සේවාවක් බිහිකරන ශ්‍රම බලය මිල දී ගන්නට ධනවාදියා එයට වේතනයක් ගෙවයි. ධනවාදියා කිසිදු අයෙකුට නුවුමනා වූ දැයක් නිෂ්පාදනයට හෝ කිසිදු නිෂ්පාදනයක් බිහිනොකරන ශ්‍රමය මිල දී ගන්නට වේතනයක් ගෙවන්නේ නැත.
19 වැනි සියවස මැද දී ෆර්ඩිනැන්ඩ් ලසාල් (Ferdinand Lassalle) වේතන පිළිබඳ අයෝමය න්‍යාය ගැන පත්‍රිකාවක් මුද්‍රණය කර තිබිණ. ලසාල් ජර්මන් බසින් එය හැඳින්වූයේ “ලෝහමය” (brazen) කියායි. මාක්ස් ද මේ වේතන පිළිබඳ අයෝමය න්‍යාය පිළිගෙන තිබුණි. ජීවිතය පවත්වා ගන්නට සහ වර්ගයා බෝ කිරීමටත් අවශ්‍ය ආහාර සහ අනෙකුත් අවශ්‍යතා සපයා ගන්නටත්, ශ්‍රමිකයාගේ දරුවන්ට කම්හල් තුළ රැකියාව කරන්නට හැකියාව ලැබෙන තෙක් ඔවුන්ව නඩත්තු කරන්නටත් හැකියාව ලැබෙන පරිද්දෙන් වේතන මට්ටම තීරණය වේ යන්න එයින් අදහස් කෙරිණ. මීට වඩා ඉහළ ප්‍රමාණයකට වේතන මට්ටම් නඟිද්දී රැකියාවන් කරන ශ්‍රමිකයන් සංඛ්‍යාව ඉහළ යන බවත්, එසේ රැකියාවන් කරන ශ්‍රමිකයන් සංඛ්‍යාව ඉහළ යෑම නිසා වේතන මට්ටම් යළි පහළට වැටෙන බවත් එයින් අදහස් කෙරිණ. වේතන මට්ටම් මීට වඩා අඩු ප්‍රමාණයකට පහතට ගියොත් එවිට ශ්‍රම හිඟයක් පැතිර යන බව ද කියැවිණ.
මේ න්‍යායය අදත් අධ්‍යයන ග්‍රන්ථවල ඉතිරි වී තිබෙනවා දකින්නට ලැබේ. දේශපාලන බලයෙන් නීති ගෙනෙන අය ද තවමත් මේ න්‍යායය පිළිගෙන සිටින බව දකින්නට ලැබේ.
මාක්ස් සහ එංගල්ස් කිසිවිටෙක වැඩකරන ජනතාවගේ අපේක්ෂාවන් මොනවාදැයි කියා විමසා නැත. එලෙසින්ම මෙම න්‍යාය පිළිගන්නා අය වෙතොත් ඔවුන් ද ශ්‍රමිකයා යනු කිසිදු ස්වතන්ත්‍රභාවයක් නොමැති සහ නිදහස් තෝරාගැනීම් නොමැති ඉත්තෙක් යැයි සලකන අය වෙති.
එයට අමතරව මෙයින් මාක්ස්වාදය තුළ ඇතිකරන පරස්පරතාවයක් ද ඇත. ධනවාදී ක්‍රමය තුළ වේතන මට්ටම් මෙයාකාරයෙන් පමණක්ම ඇතිවනවා නම්, එහෙනම් එවිට මාක්ස්ගේ ඉතිහාසය පිළිබඳ දර්ශනයෙන් සමාජවාදය ගෙන්වන අරගලයට තුඩුදෙන ශ්‍රමිකයන් තව තවත් දරීද්‍රතාවයට ඇද වැටීම සිදුවෙන්නේ කෙසේද? ශ්‍රමිකයන්ගේ දරුවන් ශ්‍රමිකයන් බවට පත්වෙන කාලය දක්වා වේතන මට්ටම් ප්‍රමාණවත් ලෙසින් පවතිනවා නම් ශ්‍රමිකයන් දිගින් දිගටම දුප්පත් බවට හැරෙන්නේ නැත. එහි දී එහෙනම් සමාජවාදය ගෙනෙන අරගලය ද හටගන්නේ නැත.
සමාජවාදී අදහස් කාල් මාක්ස්ට කලින් ලෝකයේ දකින්නට තිබුණි. ඒ ඈත අතීතයේ ද ඒවා සාර්ථක නොවූහ. මේ අදහස් දෙකම, එනම් වේතන පිළිබඳ අයෝමය න්‍යායය සහ ධනවාදී ක්‍රමයේ දී සූරාකෑමට ලක්වන ශ්‍රමිකයන් දිගින් දිගටම දුප්පත් බවට ඇද වැටී සමාජවාදය ගෙනෙන විප්ලවය ඇතිවෙනවා යන්න සිද්ධ විය නොහැකි අදහස් වෙති.
එසේ වෙනවා යැයි කියූ තත්ත්වයන් ඇති නොවූ කළ මාක්ස්වාදීන් කටයුතු කළ ආකාරය ඔබට කොමියුනිස්ට්වාදයේ කළු පොතෙන් කියවන්නට පුළුවනි.
දිගින් දිගටම ශ්‍රමිකයන්ගේ ආර්ථික තත්ත්වයන් පහළ යනවා යැයි මාක්ස් කියා සිටියත්, මාක්ස් ධනවාදයේ වඩාත්ම වැදගත් ලක්ෂණය සැලකිල්ලට නොගත්තේ ය. වෙළඳපලේ වැදගත්කම ගැන සලකා බලන්නට පවා අකමැති බොහෝ අයට මෙය මඟහැරී යයි.
පොදු ජනතාවගේ අවශ්‍යතා සැපයීමට විශාල පරිමානයෙන් නිෂ්පාදනයේ යෙදීම ධනවාදයේ වඩාත්ම වැදගත් ලක්ෂණය හැටියට හඳුන්වන්නට පුළුවනි. එනම්, ධනවාදියාගේ ප්‍රධාන අරමුණ හැකි තරම් විශාල පිරිසකට සිය භාණ්ඩ/සේවා සැපයීමයි.
ධනවාදී ක්‍රමයේ දී භාණ්ඩ/සේවා නිෂ්පාදනය වනුයේ ධනවතුන්ට පමණක් නොවේ.
වේතන උපයන්නෙක් හැටියට ශ්‍රමිකයාට නිෂ්පාදනය කරන්නේ කුමක්දැයි කියා තීරණය කළ නොහැකියි. එහෙත් පාරිභෝගිකයෙක් හැටියට ශ්‍රමිකයා තමන්ගේ ස්වාමියා වෙයි. ඔහු එවිට නිෂ්පාදනය කළ යුත්තේ කුමක්දැයි කියා මිල දී ගැනීමෙන් සහ මිල දී නොගෙන සිටීමෙන් ව්‍යවසායකයාට දන්වයි.
ව්‍යවසායකයාට තමන්ගේ ශ්‍රමිකයන්ට සවන් දී ඔවුන් කියන්න කරන්නට සිද්ධ වෙයි. ඒ ශ්‍රමිකයන් මෙන්ම ඔවුන් වෙළඳපොල පාරිභෝගිකයන් ද වන බැවිනි.
පාරිභෝගිකයා හැම විටම නිවැරදියි යන ධනවාදී ක්‍රමයේ පිළිගැනීම මාක්ස්ට මෙන්ම දේශපාලනඥයන්ට සහ රජයේ සේවයේ නියුතු වූවන්ට ද මඟහැරී යාම පුදුමයක් නොවේ.
අලුත් ක්‍රමයක් තමන් ගොඩනැඟුවා යැයි සිතූ මාක්ස් “භෞතික නිෂ්පාදන බලවේග” යනු සියළු දැයෙහි මූලික පදනම යැයි කියා සිටියේය. නිෂ්පාදනය වෙනුවට මාක්ස් කතා කළේ නිෂ්පාදන සබඳතා ගැනයි. මෙය බොහෝ දෙනෙකුට මඟහැරෙන තැනකි. නිෂ්පාදනයක් ලොවට බිහිවෙන ආකාරය ගැන සොයා බැලීම සහ එය සිදුවන ආකාරය ගැන ඉගැන්වීම අත්හැර දමන ලද ගුරුවරුන් නිසා අද බොහෝ රටවල උපාධිධාරීන් පවා වේතන ගැන, බඩු මිල ගැන සහ ආදායම් ඉහළ පහළ යන ආකාරය ගැන නොදනිති.
වෙළඳපල යනු හිතක් පපුවක් නැති යාන්ත්‍රණයක් යැයි කියද්දී වෙළඳපොලේ ගනුදෙනු කරන ව්‍යවසායකයාට හිතක් පපුවක් නැතැයි කියා අදහස් නොවේ. රජය මැදිහත්ව නීති රීති පනවා ශ්‍රමිකයා තවත් අසරණ කරද්දී, ව්‍යවසායකයාට ශ්‍රමබලය සපයන අයට ඔවුන් සලකන ලද ආකාරයෙන්, ආචාර ධර්මීය බව සැබැවින්ම පිහිටන්නේ ධනවාදී ක්‍රමයේ දී බව ඔප්පු වෙයි.
පෙන්සිල්වේනියා ප්‍රාන්තයේ රොබින්සන් ටවුන්ෂිප් හි චික්-අ-ෆිලේ අවන්හලක් පවත්වාගෙන යන ඒමි හර්නැන්ඩේස් සිය සේවකයන් දැඩි කෝවිඩ් රෙගුලාසි පැවති කාලයේ දී සපයන ලද ශ්‍රමබලය සඳහා වේතනයට අමතරව අලුත්ම ටොයෝටා රථයක්, මාසයක ගෙවල් ණය/කුලී ගෙවීමක්, ඩොලර් දාහක මුදල් තෑග්ගක්, ඇමෙරිකන් ෆුට්බෝල් තරඟයක් නරඹන්නට ටිකට් පත්, දැවැන්ත ටෙලිවිෂන් එකක් යනාදී වශයෙන් නත්තල් තෑගි වලින් සංග්‍රහ කළාය.
ලාබ සොයන පෞද්ගලික ව්‍යාපාරවලින් කලින් වසරවලට වඩා වැඩි බෝනස්, වේතන ඉහළ දැමීම් සහ අමතර මුදල් දීමනා යනාදිය ශ්‍රමබලය සපයන ලද්දවුන්ට ලැබුණි.
ලෝකයේ බහුතර ආණ්ඩු කළේ කුමක්ද? ලාබ සොයන පෞද්ගලික ව්‍යාපාරවලින් කපාගත් බදු මුදල්වලින් පාලනයේ සිටින අය විසින් තීන්දු කළ පිරිස්වලට මුදල් බෙදීමයි.
වැඩියෙන් ආචාර ධාර්මීය යැයි කියා ඔබ හිතන්නේ මේ දෙකෙන් කුමක්ද? ඔබේ වෙහෙසේ ඵලදාවෙන් කොටසක් ඔබ විසින් තෑගි කිරීම ද? නැතිනම් අනෙකෙකුගේ වෙහෙසේ ඵලදාවෙන් කොටසක් ඔබ විසින් තෑගි කිරීම ද? හිතක් පපුවක් ඇති අයගේ ක්‍රමය සමාජවාදය යැයි කියා තව කොපමණ කාලයක් යනතුරු ඔබ විශ්වාස කරනවා ද?
අරුණි ශපීරෝ වෙතින් 
leave a comment