මෙම ලිපිය 2016 මාර්තු 3 වන දින දිනමිණ පත්‍රයේ පලවිය.
කට වහරටඅප විසින් කලා අධ්‍යාපනය ලෙස හදුන්වන මානව ශාස්ත්‍ර හා සමාජීය විද්‍යා අධ්‍යාපනය නගා සිටුවීමට ඇප කැප වූ හිටපු මහාචාර්ය සේනක බණ්ඩාරනායකයන්ගේ මරණයෙන්වසරක් ඉකුත් වීම අනුස්මරණය කිරීම සඳහා මෙම ලිපියඑතුමා ආදරය කල විෂය ක්ෂේත්‍රයක් පිලිබඳ විග්‍රහයකට යොදා ගැනීම කාලෝචිත බව මම සිතමි.
2011 දී ගූගල් ආයතනය විසින් කලාඋපාධිධාරීන් 4000 ක් එක වර බඳවා ගැනීම තුලින් තොරතුරු තාක්ෂණයට සුප්‍රසිද්ධ සිලිකන් නිම්නයටත් මානව ශාස්ත්‍ර හා සමාජ විද්‍යා දැනුම අවශ්‍ය වී ඇති බව හෙළි විය. ඇත්තටමඅලුතින් බිහිව නැගී එන තොරතුරු තාක්ෂණ වෙළඳ නාමයන් පිටුපස සම්ප්‍රදායිකවිද්‍යා හා තාක්ෂණ විශේෂඥයන්මනොවහොදම විශ්ව විද්‍යාලයන් හී දර්ශනය, නිර්මාණ ශිල්ප හෝ නාට්‍ය කලාව හැදෑරූඅයද සිටීම මේ දින වල වැඩ ලෝකයේ දක්නට ලැබෙන විශේෂත්වයකි.මේකලා උපාධිධාරීන්ගේ සාර්ථකත්වයෙන් පිළිඹිබු වන්නේ වැඩ ලෝකය බලාපොරත්තු වන විශ්ලේෂනාත්මක හා නිර්මාණශීලී හැකියාවන් ලබා ගැනීමට වැදගත් වන්නේ විෂය කේෂ්ත්‍රය නොව හොදඉගෙනුම් ඉගැන්වීම් ක්‍රියාවලියක් බවයි.
අවාසනාවකටලංකාවේ වසරකට බිහි කරන 14,000 කටඅධික උපාධිධාරීන් අතලොස්සකටවත් එවැනි නිපුණතාවයන් නැත. ලංකාවේ කලා උපාධිධාරීන් හා දියුණු ලෝකයේවිශ්ව විද්‍යාලයකින් පිටවන උපාධි ධාරීන් අතර වෙනස අහසට පොලව මෙනි.
කලාඅධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයේමානව ශාස්ත්‍රය(Humanities)විෂය කාණ්ඩය දර්ශනය, පාලි හා බෞද්ධ සංස්කෘතිය, සිංහල, වෙනත් භාෂා,සංස්කෘතික අධ්‍යයනය, දෘශ්‍ය කලා, ප්‍රසාංගික කලාලෙස තව දුරටත් විස්තෘත වේ. සමාජ විද්‍යාව(Social Science)විෂය කාණ්ඩයට ඉතිහාසය, පුරා විද්‍යාව, භූගෝලය, දේශපාලන විද්‍යාව, වාග් විද්‍යාව, සමාජ විද්‍යාව හාආර්ථික විද්‍යාව යන විෂයන් අයත්වේ.
මේ වැදගත් විෂයයන් පිළිබඳ ව විශ්ව විද්‍යාල වල දැනට ඇති ඛේදනීයතත්වයට හේතු මොනවාද?එම තත්වය දියුණු කිරීමට කල යුත්තේ කුමක්ද?
වත්මන්තත්වය පිලිබඳ අදහසක්
දැනටඅප සමාජයගෝලීය දැනුම් කේන්ද්‍ර වලට සම්බන්ධ වූඅය හා ගෝලීය දැනුම් කේන්ද්‍ර වලින් වියුක්ත ව ජාතික හැගීම් පෙරටු කරගත් කරන අය ලෙස වෙන් වී ඇති බව, “අදත් අප සමාජය වෙන් කරන ඉංග්‍රීසිය” ලෙස මීට පෙර පලවූ ලිපියකින් මම සාකච්ඡා කළෙමි. අප විශ්විද්‍යාල තුල එම පලවෙනි කාණ්ඩය බටහිරගැතියන් ලෙස බැහැර කර ගෝලීය දැනුම් කේන්ද්‍ර වලින් වියුක්ත කොටසක් රජයන තත්වයක් ඇති බවත්,වත්මන් කලා අධ්‍යාපනයේ දුර්වල තත්වයට හේතුවඑය ලෙසත් මම විශ්වාශ කරමි.අප ඉදිරියට යාමට නම් මේ දෙකොටස එකිනෙකාගෙන් ඉගෙන ගැනීම සඳහා සම්බන්ධ විය යුතු බවත් මම අනුමාන කරමි.
1940-60 කාලයෙන් පාඩම්
1942දී පේරාදෙණියේ සුන්දර මහවැලි නිම්නයේ යුනිවර්සිටි ඔෆ් සිලෝන් ලෙසපිහිට වූ නව විශ්ව විද්‍යාලය එවකට ප්‍රභූ හා නිර්ප්‍රභූ පන්ති යා කරන තැනක් විය.
මේ අවධියඑක අතකින් විශ්ව අධ්‍යාපනය සඳහා ඉහල මට්ටමේ බුද්ධිමතුන් සහභාගී වූ අවධියක් බවසේනක බණ්ඩාරනායකයන් විසින් තම Future of Universities and a Culture of Learning” කෘතියෙන් සඳහන් කරයි.
අනික් අතින් නවවිශ්ව විද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යයන් ලෙස රටේ ප්‍රභූ පවුල් වල තරුණ තරුණියන් මෙන්ම, මිෂනාරී ඉංග්‍රීසි මාධ්‍ය පාසල් වලශිෂ්‍යත්ව තුලින් ඉගෙනීමට භාග්‍ය ලැබූ නගර ආශ්‍රිත නිර්ප්‍රභූ පවුල් වල තරුණ තරුණියන් හා1940 ශතයක අග භාගයේ සිට කන්නන්ගර මධ්‍ය විද්‍යාල හරහා විශේෂ දක්ෂතා ඇති ගම්බද සාමාන්‍ය පවුල් වල තරුණ තරුණියන්ද විශ්ව විද්‍යාලයට ආකර්ෂණය විය. මේ ශිෂ්‍යයන්ට කුඩා කණ්ඩායම් ලෙස පෙර අපර දැනුමෙන් සන්නද්ධ වූ එදීරි වීර සරත්චන්ද්‍ර, කේඑන් ජයතිලක, සුගතපාලඩි සිල්වා වැනි දැවැන්තයන් මෙන්ම වෙනත් දක්ෂගුරුවරුන්ගෙන් දඉගෙනීමේඅවස්ථාව ලැබුණි.
මෙවැනි විශිෂ්ට අධ්‍යාපනයක් ලැබූ උපාධිධාරීන් කන්නන්ගර මධ්‍යා විද්‍යාල වල හා රජයේ පත්වීම් ලබමින් විශිෂ්ට සේවයක් කල අයලෙසඅදටත් අපට ආදරයෙන් සිහි කළ හැක.
1970-90 කාලය තුල පිරිහීම
නමුත් 1960 දශකයේසිටවිශ්ව විද්‍යාලයට මහා පරිමාණයෙන් සිසුන් බඳවා ගැනීමත් ඒ සමගම පැවතීසමාජ ආර්ථික තත්වයන්තුල උගතුන් රටින් බැහැර වීමේ ප්‍රවනතාවයත් නිසා විශ්ව විද්‍යාල වල ගුණාත්මක බවේ පිරිහීමක් ඇති විය.1971තරුණ කැරැල්ල කාලය තුල වසා තබා නැවත නැවත විවෘත වූ විශ්ව විද්‍යාලපද්ධතිය තුල ගුණාත්මක පිරිහීමක්දැකිය හැකි විය. 1970 සිට ක්‍රියාත්මක වූ සංවෘත ආර්ථික ප්‍රතිපත්තීන් හා 1973තෙල් අර්බූදයත් නිසාමුළු රටම දැනුන අංග හිඟ කම් දවිශ්ව විද්‍යාලයට ද තදින් බල පෑය.
ඊටත් අමතරව, 1970 දශකයේ සිටවිශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුළු වූ සිසුන්ගෙන් සියයට සියයක් ම වාගේ ස්ව භාෂාවෙන් අධ්‍යාපනය ලැබූ අය විය. ස්වභාෂා අධ්‍යාපනය නිසා එක අතකින් පාසල් වල ඉගෙනුම් ක්‍රියාවලිය වඩා ස්වභාවිකව ශිෂ්‍ය සහභාගිත්වයෙන් කෙරෙනි. අනික් අතට ඒ නිසා අන්තර්ජාතික තලයේ ඉංග්‍රීසි පොත පතින් ආභාෂය ලබා ගැනීම අතපසු විනි. අතලොස්සක් ඉංග්‍රීසි පොත පත කියවන ගමන් ස්වභාෂාවෙන් අධ්‍යාපනය ලැබීමේ අවස්ථාව ප්‍රයෝජනයට ගත්හ. නමුත් වැඩි දෙනෙක්ට ඉංග්‍රීසි භාවිතය සම්පූර්ණයෙන් අරහං විය. ඒ නිසා මේ වකවානුවේ දී විශ්ව විද්‍යාලයේ පළමුවන වාරයම ඉංග්‍රීසි ඉගැන්වීමට යොදා ගැනීම ට සිදු විය.අදටත් ඉංග්‍රීසි ප්‍රශ්නය එසේම පවතී යයි මම සිතමි.
1980 දශකයේ නැවතත් පිබිදුනු කැරලිකාරී තත්වය තුල හා ඉන් පසුවත් කැරලිකාර කණ්ඩායම් වලට තමන්ට පිටත නැති ආධිපත්‍යයක් විශ්වවිද්‍යාල තුල පවත්වා ගැනීමට හැකි විය. ඔවුන් විසින් විරුද්ධ මත දරන අය බටහිර ගැතියන් ලෙස හංවඩු ගසමින් ඒ අයට රජයේ විශ්ව විද්‍යාල එපා කරවීමක්, හිත මතා හෝ නොහිතා,සිදු වූවා යයි මම විශ්වාස කරමි. මෙම තත්වය නිසා නොයෙකුත් මතවාද සංවාද තුලින් අධ්‍යයන කල යුතු ක්ෂේත්‍රයක් වන කලා අධ්‍යාපනය අද ඇසූ පිරූ දැනුමක් නැති අය දෙසන දේශන නැවත ලියා ඉදිරිපත් කිරීමෙන් සාර්ථකත්වය මනින පුස් අධ්‍යාපනයක් බවට පත්ව ඇත.
යූජීසීබලධාරීන්ගේ වගකීම
ජනතාව බලාපොරත්තු වන ජීවන තත්වයක් සඳහා ඔවුනට අවකාශය ලබා දීමට නම් අපේ නිෂ්පාදනයන් හා සේවාවන් උසස් මට්ටමකින් පවත්වාගෙන අප විසින් ගෝලීය ආර්ථිකයට ඵලදායී ලෙස සම්බන්ධ වියයුතුව ඇත. විශේෂයෙන් සේවාවන් සැපයීමේදී තොරතුරැ තාක්ෂනය හා ගණකාධිකරණ වැනි විශේෂඥයින්ට අමතරව කලා අධ්‍යාපනය තුලින් හෝ පොත පත හා සමාජය ඇයුරෙන් සමාජය පිලිබඳ වඩා පුළුල් දැනුමක්ලබාගත් බුද්ධිමතුන් අවශ්‍ය වේ.ඒ සදහා අපේ කලා අධ්‍යාපනය අනිවාර්යෙන් ම යම් දියුණු තත්වයකට ගෙන යා යුතුව ඇත. එක් පිලියමක් වන්නේ අප විශ්ව විද්‍යාල නැවතත් සමාජයේ සෑම කොටසක්ම නිරූපණය කරමින් එකිනෙකාගෙන් හා පෙර අපර දැනුම් ජාල තුලින් බුද්ධිමය පෝෂණය ලබා ගන්නාආයතන බවටපත් කිරීමයි.
ශාස්ත්‍ර හා සමාජ විද්‍යා අධ්‍යපනය පිළිබඳව මා තුල උන්දදුවක් ඇති කලේ අද අප අතර නැති සේනක බණ්ඩාරනායකයන් ය. ඔහු එවකට යූජීසීය හෙවත් විශ්ව විද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිසම් සභාවේ සාමාජිකයෙකු විය. මම එම සභාවට විටින් විට උපදේශෙයෙක් ලෙස සම්බන්ධ වූ යෙමි. බැලු බැල්මට අද දින කොමිසම් සභාවේ කලා විෂය පිලිබඳ විද්වතෙක් නැත. නමුත්ඒ සෑම දෙනෙක්ම අධ්‍යාපනයට ඇති කැප වීම නිසා එම තනතුරු හොබවතියි මම විශ්වාස කරමි. 2014 වසරේ උපාධිය ලැබූ අයගෙන් 50% කම කලා උපාධිධාරීන් ය. ඒ නිසා . යූජීසී යේ අවධානය කලා උපාධියේ ගුණාත්මක බව දියුණු කිරීම සඳහා වහාම යෙදවිය යුතුව ඇත.
Sujata 
Pingback: හොඳ කලා උපාධියකටහොඳ තැනක් | සතුටු වැස්ස බ්ලොග් කියවනය