මනුෂ්‍යයා මිනිස්කම රැකගත යුතුය. තිරිසනා තිරිසන් වීම ස්වභාවිකය. මනුෂ්‍යයා තිරිසන් වීම භයානයකය. මිනිසා මෙන්ම තිරිසනා ද ලෝකයෙන් තුරන් වීමට මිනිසා තිරිසන් වීම හේතුවිය හැකිය.

තිරිසන් සතුන් (බල්ලන්, කපුටන්) උනුන් කන කෑම උදුරාගෙන කති. මනුස්සයා ද අනුන් සතු දේ බලහත්කාරයෙන් උදුරා ගනී. එය තම මනුෂ්‍යකමට නිගාකර ගැනීමකි.

උනුන් දුටු තැන පොරකා ගැනීම බල්ලන්, කුකුලන් යනාදී සතුන්ගේ ස්වභාවයකි. ගෙදර දී, කාර්යාලයේ දී, පොලීසියේ දී, බන්ධනාගාරයේ දී හෝ විශ්ව විද්‍යාලයේ දී අනුන්ට වද දීමෙන් අනුන් රිදවා තමන් සතුටක් ලැබීම මිනිස්කමට තමන් විසින්ම නින්දා කර ගැනීමකි.

ඔබ මනුෂ්‍යයෙකි. එය තරම් වටිනා අගේ ඇති තත්වයක් වෙන නැත. අනිකුත් මිනිසුන්ට හිරිහැර වධහිංසා පමුණුවා මිනිසත් බවට නිගා කිරීම මනුෂ්‍යයෙකුට වටින්නේ නැත.

මුදල් නොගෙවා බස් රියේ හෝ දුම්රියේ ගමන් කොට රුපියලකට දෙකකට මිනිසත්කම බාල්දු නොකළ යුතුය. හොර බොරු නැතිව ටිකට් ගෙන ගමනාගමනයේ යෙදෙන රටවල ඉතිරි මුදල් වංචා කරන්නට කොන්දොස්තරලා නැති ස්වයං ක්‍රියාකාරී ටිකට් මැෂින් දකින්නට ලැබේ.

මනුෂ්‍යයාට මිනිස්කමට ඔබින අයුරින් නොසලකන කඩ සාප්පු හිමියන් ඉන්නා රටවල බාල බඩු විකුණා මිනිසුන් රැවටීම ද සිද්ධ වේ. සැඩ පරුෂ ගති පෙන්වන වෙළඳුන්, කුලීරථ රියැදුරන්, හෝටල් හිමියන් සේ ම එවැනි රාජ්‍ය සේවකයන් ද වර්ජනය කිරීම වහා ඇරඹිය යුතුයි.

තිරිසනා තිරිසන්කමේ ඉන්නේ එය වෙනස් කරගන්නට නොහැකියාවෙනි. මිනිසා තම මිනිසත්කම රැක ගැනීමට නම් ඉගෙන ගත යුතු වීම බරපතල තත්වයකි.

මිනිසා පෙළඹවිය යුත්තේ තමන්ගේ වළ තමන්ම කපා ගැනීමට නොව තමාගේ සුබ සිද්ධියට කටයුතු කිරීම සඳහාය. ආගම් මුවාවෙන් දුප්පත් මෝඩ මිනිසුන් පිංකැට කාරයන් විසින් වර්ජනය කිරීම කාගේත් යහපත පිණිස වන්නේය. ජාති භේද, ආගම් භේද හා කුල භේද වර්ජනය ආරම්භ කළ යුතුය. මීට පෙර අපේ රටේ කරන ලද සියළුම වර්ජන වලට වඩා මෙකී වර්ජන වලින් පුද්ගලයාටත් රටටත් වැඩක් සිදුවනවා ඒකාන්තය.

-සුමනදාස සමරසිංහ, 1979 ඔක්තෝබර් 15 චිත්ත ධර්ම විද්‍යා පත්‍රය