ඉධ නන්දති පෙච්ච නන්දති

ඉධ නන්දති පෙච්ච නන්දති
කතපුඤ්ඤෝ උභයත්ථ නන්දතී
පුඤ්ඤං මේ කතන්ති නන්දති
භියෙයියෝ නන්දති සුගත්තිං ගතෝ

මෙහි සිංහල තේරුම දක්වා ඇත්තේ මෙසේය:
පින් කළ ඇත්තේ මෙලොවත් සතුටු වෙයි. පර ලොවත් සතුටු වෙයි. දෙලොවම සතුටු වෙයි. මවිසින් පින් කරන ලදැයි සතුටු වෙයි. සුගතියට බොහෝ සෙයින් සතුටු වෙයි.

‘ඉධ’ යන පාලි වචනයේ තේරුම ‘දැනුත්’ යන්නය. ‘පෙච්ච’ යන පාලි වචනයේ තේරුම ‘පසුව’ යන්නය. මෙහි දී ලොවක් ගැන සඳහන් කිරීමට ‘ලොක’ යන පාලි වචනය ඇතුලත් වී නොමැත. එමනිසා ඉහත කී ගාථා පාඨයේ නිවැරදි අර්ථය “දැනුත් සතුටු වේ, පසුවත් සතුටු වේ,” යන්නය. මෙලොව සතුටු වේ, පරලොව සතුටු වේ යනුවෙන් අර්ථ දැක්වීමට නම් එම ගාථා පාඨය විය යුත්තේ ‘අයං ලොකෙ නන්දති, පරං ලොකෙ නන්දති,” යනුවෙනි.

‘උභයත්ථ නන්දති’ යන පාලි පාඨයට අර්ථ දී ඇත්තේ ‘දෙලොවම සතුටු වෙයි,” යනුවෙනි. එහි නිවැරදි අර්ථය දෙයාකාරයටම සතුටු වෙයි යන්නය. මෙතැන දී ද පාලි ගාථා පාඨයේ ලොවක් ගැන සඳහනක් නැත. එසේ සඳහනක් තිබුණා නම් එය විය යුත්තේ ‘උභය ලොකෙ නන්දති,’ යනුවෙනි. ‘උභය’ යන පාලි වචනයේ තේරුම ‘දෙක’ යන්නයි. ‘අත්ථ’ යන්නෙහි අර්ථය ආකාරයෙන්ම යන්නයි. එකී උභය සහ අත්ථ වචන සන්ධි වී ‘උභයත්ථ’ යන වචනය සෑදී ඇත.

‘යහපත් මාර්ගයට ගමන් කළ තැනැත්තා’ යනු ‘සුග්ගතිං ගතෝ’ යන පාලි පාඨයේ අර්ථය විය යුතුය. එසේ නැතිව සුගතිය වශයෙන් මෙහි දක්වා ඇත්තේ දිව්‍ය ලෝකයට ගිය තැනැත්තා නොවේ. බුදු දහමේ ඉගැන්වෙන යහපත් මාර්ගය නම් ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගයයි. ‘යහපත් මාර්ගයේ ගමන් කළ උත්තමයා’ යන අර්ථය ගෙන දෙන සේ බුදුරජාණන්වහන්සේට ‘සුග්ගතිං ගතෝ’ යන්නෙන් අදහස් කරනුයේ දිව්‍ය ලෝකයට ගිය තැනැත්තා නොව යහපත් මාර්ගයේ ගමන් කළ තැනැත්තා බව පැහැදිලිය.

මෙහි සඳහන් අර්ථයට අනුව පින් කළ තැනැත්තා සුගතියෙහි උපත්තිය ලබා අතිශයින් සතුටු වන බවක් කියැවේ. බුදුරජාණන්වහන්සේ දේශනා කළේ ‘නිවන’ උතුම්ම සැපත බවයි. එය ලබාගැනීමේ ඒකායන මාර්ගය වශයෙන් දැක්වූයේ ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගයයි.

ඉහත කී ගාථාවේ නිවැරදි සිංහල අර්ථය මෙසේ විය යුතුය.

‘කල පින් ඇති තැනැත්තේ දැනුත් සතුටු වේ. පසුවත් සතුටු වේ. දෙයාකාරයටම සතුටු වේ. තමන් විසින් පින් කළා ය කියා සතුටු වේ. යහපත් මාර්ගය වූ ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගයේ ගමන් කළ ඒ තැනැත්තා බොහෝ සෙයින් සතුටු වේ.”

-බෞද්ධාචාර්ය කේ. පී. ජයවීර, චිත්ත ධර්ම විද්‍යා පත්‍රය, 1984 අගෝස්තු 1