මලින් මලට ඉගිලුනාට සමනලයින් නොවේ...

මලින් මලට ඉගිලුනාට සමනලයින් නොවේ
අපි මලින් මලේ පැණි පෙරුවට වන බඹරුන් නොවේ

හිතේ ගින්න අවුලාගෙන හුරතල් පොඩි එවුන්නේ
කුසේ ගින්න සනසන්නයි අතුරේ පිය නගින්නේ
මලට කලින් අපි තෑලිලයි පූදින මල් තලන්නේ
අපේ දුකට හඬන මලේ කඳුලයි පැණි කෙරෙන්නේ

මලින් මලට ඉගිලුනාට සමනලයින් නොවේ...//

අහසින් වඩින පින ලැබිලයි උඩ සක්මන් කරන්නේ..
පෙළහර පාන්නයි තිස් පැය ගුවනේ සැරිසරන්නයි
නැති බැරි කමයි උඩු හුළඟේ ළණු දෙපොටින් වැනෙන්නේ
සවුදිය පුරන මහ පොළොවට අපි දහඩිය වඩන්නේ

මලින් මලට ඉගිලුනාට සමනලයින් නොවේ...//

https://www.youtube.com/watch?v=MJUN-lbWEZA

ලංකාවේ යටත් විජිත සමයේ දේශීය ධනපති පන්තියක් බිහිවීමට රේන්ද කර්මාන්ත දැඩි ලෙස බලපෑවේය. මෙම රේන්ද ව්‍යාපාරය සමග එකටම බැඳුනු කර්මාන්තයකි රා මැදීම. සුදු පාට පොල් රා, ස්වර්ණ වර්ණ අරක්කු වලට පත් වූ පසු රා ගැන කිසිවක් නොවිමසනවා සේම රේන්ද ව්‍යාපාරයත් රේන්ද රාළ ගැන හැර මදින්නා ගැන විමසීමක් ගැන අප අසා නැත. රා මදින්නන් ගැන ගීත කිහිපයක්ම ලියැවී ඇති නමුත් මදින්නා ට වඩාත්ම සාධාරණය කෙරුණු ගීතය ලෙස මලින් මලට ඉගිලුනාට ගීතය සැලකිය හැක.

රා මැදීම රැකියාව ඉතා අනතුරුදායක රස්සාවකි. අනතුරු දායක ක්‍රියාවක් හැගවිමට  'අතුරේ යනවා වගේ' උපමාව බිහිවන්නේ ඔවුන් මලින් මලට පියාබන අතුර දිගේ යන අනතුරුදායක ගමන අනුවය.  මදින්නා ගේ රැකියාව සුවශේෂිය. ඔහුගේ රැකියාවට ම වෙන් වූ ආයුධ හා මෙවලම් කිහිපයක් ඇත. වක් මන්නපිහිය, ලබු කැටය, මල තැලීමට ගන්නා කොට කැබැල්ල, මේ සියල්ලම රඳවා ගැනීමට යොදා ගන්නා ඉන්නේ රඳවා ගන්නා ලී පෙට්ටිය මින් කිහිපයකි. බොහෝ විට ඔවුන් යටි කය ආවරණය කරගන්නේ තද නිල්පාට රෙදි කඩකිනි. පුරුදු පුහුණු නොවූ කෙනෙකුට මේ රැකියාව කිරීමට නොහැකිය. විශේෂිත ප්‍රගුණය සහිත වූ මේ රැකියාව කරන්නන් ගේ ජීවිත 'සමනල ජීවිත' නොවේ. අනේක විධ ආර්ථික දුෂ්කරතා  මැද ජීවිතය ගෙවන ඔවුන් පිලිබඳ සමාජය මවන චිත්‍රයද අඳුරුය. ගීත රචකයා පවසන පරිදිම ඔවුන් වන බඹරුන් ද නොවේ. නොඑසේනම් නරක මිනිසුන් නොවේ. මේ අනතුරුදායක රැකියාවට ඔවුන් පෙළෙඹෙන්නේ තැලී පොඩි වී ගිය තම ජීවිතය කෙසේ හෝ සරි කර ගන්නටය. තම දරුවන් ගේ කුස ගින්න නිවාලන්නටය. සත්තකින්ම මලට කලින් ඔවුන්ගේ ජිවිත තැලී අවසන්නය. ඔවුන්ගේ කඳුළ පැණි කරනුයේ තැළුණු මලය.

කොළඹ සිට කළුතර දෙසට ගමන් ගන්නා විට පානදුර, වාද්දුව ප්‍රදේශයන්හි 'රා බොමු' හෝ පිරිසිඳු පොල් රා' යනුවෙන් සඳහන් කල පුවරු දැකිය හැක. පිරිසිඳු රා සොයා ගැනීම 'කළුනික' සොයා ගැනීමක් වැන්නය. මදින්නා පොල් මල කැපීමට පෙර මල තලයි. එයට බෙහෙත් බඳියි.  මේ ක්‍රියාව දින තුන හතරක් කිරීමෙන් පසු මල ස්වල්පයක් අහියි. පසුව මලෙන් වැස්සෙන පැණි එකතු කිරීමට මුට්ටියක් රදවයි. මේ ක්‍රියාව හා අම්පන්න කෙතරම් පිරිසිඳු වුවද පසුදින උදෑසනට මුට්ටියට ලැබෙන රා රාත්‍රියේ අපිරිසිඳු වී හමාරය. කැරපොත්තන්, කුරුමිණියන්, මැස්සන් වැනි සතුන් මේ රා මුට්ටිය තුල දැකිය හැක.  එසේම නිශාචර සතුන් සමහරවිට මේ රා මුට්ටියට දිව දමා සැමට පෙර රස බලා අවසන්ය. ප්‍රනීත රා යනු ගහෙන් බාපු ගමන් ලැබෙන රා ය. රා පිප්පෙට දැමීමට පෙර ඉහත සඳහන් කල සතුන් ඉවත් කිරීමට පෙරනු ලබයි. පිප්පය පිරවීමෙන් පසු එය රා එකතු කරනු ලබන ස්ථානයට රැගෙන යයි. මෙලෙස රැගෙන යන ආකාරය නිසා  (පොල්ලකින් තල්ලු කිරීම) රා පිප්පය තුලදී පැසීමට ලක් වේ. මේ රා 'ගසෙන් බාපු ගමන්' වූ රා වලට වඩා තත්ත්වයෙන් බාලය.

රා මැදීම බොහෝ විට සිදුවන්නේ නිරිතදිග වෙරළ ආසන්නයේ පොල් වතු වලය. නිතරම ඇදහැලෙන වර්ෂාව මදින්නගේ ජිවන තත්වයද රා වල තත්වයද බාල කරයි.  තෙතබරිත වූ පොල් ගස් වලට නැගීම හෝ අතුරේ යාම වැසි දිනක කල නොහැක. එසේම සමහර විට වැසිවතුර මිශ්‍ර වීම නිසා රා වල ගුණයද බාල වී ඇත. නියම රා රස දන්නා අයට මේ සියල්ල ක්ෂණයකින් අවබෝධ කර ගත හැක. එපමණක් නොව සමරුන් ලා ගසකින්ද නැතිනම් වයසට ගිය ගසකින්ද ඒ රා ලැබුනේ යන්න කීමට තරම් ප්‍රගුණ කර ඇත. එක්තරා ආකාරයකට බටහිර රටක wine රස බලන්නන් තරමට රස ප්‍රගුණ කල වෘර්තිය මට්ටමේ නොවුනත් 'රා රස' බලන්නන් ලංකාවේදී සොයා ගත හැක. රා ගැන සදහන් කිරීමේදී byte එක ගැන සඳහන් නොකරොත් එය අඩුවකි. බොහෝ රා පොළවල් වල කටගැස්ම ලෙස දෙනු ලබන්නේ තම්බපු මයියොක්කා හා කොච්චි මිරිස් සම්බෝලය ය. රා නැතිව  උනත් මේ කටගැස්මේ රස බැලු කෙනෙකු  එය 'දිව්‍ය අමෘර්තය' පරාද බව නොකියන්නෝ කවරහුද?

මා මේ ගීතයේ වඩාත් ආසම පද පෙළ 'අහසින් වඩින පින ලැබිලයි උඩ සක්මන් කරන්නේ- පෙළහර පාන්නයි තිස් පැය ගුවනේ සැරිසරන්නයි' යන පද කිහිපයටය. අහසින් වඩින්න පින ලැබෙන්නේ ධ්‍යාන ලැබූ ඇත්තන්ටය. පෙළහර පන්නේද මනස දියුනුකරගත් මුණිවරුන්ය. එසේ නැති නම් දෙවිවරුන්, බුදුවරුන්ය. රා මදින්නා මෙලෙස විශේෂ වූ බලයක් ලැබුවෙක් නොවේ.අතුරේ යනමින් මේ කරන රැකියාව එලෙස පින් බලය නිසා හෝ මනස දියුණු කරගත් නිසා හෝ ලැබුණු දායාදයක් නොවේ. අතුරේ යමින් කරන පෙළහර හුදෙක් රැකියාව නිසාය. සමහරුන්ට රා මදින්නා දෙවියෙකු වුවද,ගස් දෙකක් එකින් සම්බන්ධ මරමින් දිවෙන ලණු පොටවල් දෙකක ගමන් කරමින්  ඔහුගේ නැති බැරි කම නිසාවෙන් මේ අනුහස් ඔහුට ලැබී ඇත.

ගස් මදින්නන් ගැන විවිධ කතා මා අසා ඇත. මේ කතා වල සත්‍ය අසත්‍ය තාවය කෙසේ වෙතත් එය රසවත්ය. වරෙක අතුරේ ලනු පොටක් කැඩී එල්ලෙමින් සිටි මදින්නෙකු රා සොයා පැමිණි විදේශිකයෙකු බේරා ගත් සිද්දියක් මගේ මතකයේ ඇත. තවත් මදින්නෙක් ඔහු නගින පළමු ගසේ රා කලය බි හිස් කර අනෙකුත් ගස් වලට යන කතාවක් ද මට මතකය. එලෙස පළමු රා කලය පෙරා බිම සඳහා ඔහු දිගට වැඩුණු උඩ රැවුල යොදා ගත බව කියයි. ඇත්තෙන්ම සිදුව ඇත්තේ පියවි සිහියෙන් අතුරේ ගමන් කිරීමට ආත්ම ශක්තියක් නොමැතිව රා වලින් මත වී අනෙකුත් ගස් වලට අතුරා දිගේ ගමන් කිරීමට. සුනිල් එදිරිසිංහයන්ගේ ගීතය වගේම රා සහ ඒ හා සම්බන්ධ සියළු කරුණු කාරනා රසවත්ය.

facebook හි ගීයක වරුණ කණ්ඩායම සඳහා ලියන ලදී.