මෙය මවිසින් මාක්ස්වාදය ගැන ලියාගෙන යන සටහන්වලින් කොටසකි. මීට කලින් ලියූ සටහන් කියැවීමෙන් මෙය අවබෝධය පහසු විය හැකියි. ජර්මන් විඥානවාදයේ (German Idealism) යොහාන් ගොට්ලීබ් ෆිෂ්ට, ෆ්‍රීඩ්රිච් විල්හෙල්ම් ජෝසෆ් වොන් ෂෙලින්ග් අතරට එකතුවන ඔවුන් ත්‍රිත්වයෙන් වඩාත්ම වැදගත්කමක් දිනාගන්නට සමත්වෙන්නා ගෙයොග් විල්හෙල්ම් ෆ්‍රීඩ්රිච් හෙගල් ය. පරම සත්තාවේ (ultimate reality) දර්ශනයන් පහදාගන්නේ මිනිස් මනස යැයි ද, ඉන්පසුව ඒ අනුව මිනිසුන්ට ජීවත්විය හැකි ...

ගෙයොර්ග් විල්හෙල්ම් ෆ්‍රීඩ්රිච් හේගල් ඉදිරිපත් කරන ලද දර්ශනය බොහෝ සෙයින් ද, හේගල්ට පසුව හේගල්ගේ දර්ශනය කරපින්නා ගත්, එනම් කාල් මාක්ස්ගේ තරුණ කාලයේ ජර්මනියේ ජනප්‍රියත්වයක් ලැබූ අනෙකුත් දාර්ශනිකයන් වෙතින් ද අදහස් කාල් මාක්ස් සිය මාක්ස්වාදය ගොඩනඟන්නට භාවිතා කරන ලද බව පෙනී යයි. රොමැන්තික යුගයේ වඩාත්ම වැදගත් දාර්ශනිකයා, හේගල් යැයි සැලකේ. රොමැන්තික යුගයේ ආරම්භයට හේතු වූ එක සාධකයක් නම් කාර්මික විප්ලවය ...

මාක්ස්වාදය කුමක්දැයි කියා නොදැන එය පිළිගන්නා අය සහ ප්‍රතික්ෂේප කරන අය ලොව බහුල වෙති. ඉතාමත් අවුල් සහගත වූ දර්ශනයක් සහ අර්ථ ශාස්ත්‍රයක් කාල් මාක්ස් ඉදිරිපත් කළ නිසා ඒ ගැන කාලයක් කැපකරමින් එය හදාරන ලද්දවුන් එදත් අදත් ලොව විරල වෙති. ලොවට ඉදිරිපත් කළ පසුව වැඩිකල් නොයා එය උගතුන් අතර ප්‍රතික්ෂේපයට පත්විය. දර්ශනයක් හැටියටත්, අර්ථ ශාස්ත්‍රයක් හැටියටත් එය විචාරාත්මකව පැහැදිලි කරමින් ...

ඇමෙරිකාවේ මැතිවරණ දිනය ලෙසින් සැලකෙන්නේ නොවැම්බර් මාසයේ පළමු සඳුදා දිනයට පසුව එන අඟහරුවාදා දිනයයි. කලින් වසරේ ජනාධිපතිවරණයකින් ජයග්‍රහණය කළ නායකයා ඒ වෙද්දී කොතරම් ජනප්‍රියදැයි කියන්නටත් හැකියාව ලැබෙන්නේ දේශය පුරා විවිධ තනතුරුවලට කොතරම් පිරිසක් ජනාධිපතිවරයාගේ පක්ෂයෙන් ජයග්‍රහණය ලබනවාද කියා දැකගන්නට හැකියාව ලැබීමෙනි. වර්ජීනියාවේ පාසැල් තුළ උගන්වන්නේ නැතැයි හිටපු ආණ්ඩුකාරයා දේශපාලන වේදිකාවල හඬගා කියන ලද විෂයයක් ඔහුගේ පරාජයට හේතු විය. ඔහු පරාජය ...

වෙළඳපොළ කාර්යක්ෂම ලෙසින් වැඩ කරන්නේ ලාබය නිසයි. ඕනෑම මිනිසෙක් ශ්‍රමයක් වෙහෙසන්නේ ලාබයක් අරමුණු කරගෙනයි. වේතන මාර්ගයෙන් ලබන මුදල් තමන්ගේ ලාබය සරල ලෙසින් පෙන්වන්නකි. මිනිසා යනු විවිධ විෂම වූ ආශාවලින් යුතු වූවෙකි. ඍජු හුවමාරුවෙන් පමණක් ඒ විවිධ මිනිසුන්ගේ විවිධ ආශා සපුරාලීම අසීරු වූවකි. සිප්පි කටු වැනි ද්‍රව්‍යයක් මුදල් ලෙසින් භාවිතය පටන් ගැනෙනුයේ වැඩි පිරිසක් අතර හුවමාරුව පහසු කිරීම සඳහා ය. ...

මහාචාර්ය ඩීඩ්‍ර නැන්සන් මැක්ක්ලොස්කි ලියූ පොත් සහ ලිපි අල්පයක් කියවා සහ ඉන්ටනෙට්වලින් ඇයගේ දේශන කිහිපයක් අසා තිබූ මට ඇයගේ සජීවි දේශනයක් අහන්නට මෑතක දී අවස්ථාවක් පෑදුණි. ඒ සවුත් ඩකෝටා ප්‍රාන්තයේ රැපිඩ් සිටී නගරයේ පසුගිය ජූලි මාසයේ පැවති නිදහස් උත්සවයේ (Freedom Festival) දී ය. අදහස් සහ තොරතුරු මහත් රාශියක් ඇය රසවත් ලෙසින් ඉදිරිපත් කළේ ප්‍රේක්ෂක අවධානය මනාව පවත්වා ගනිමිනි. බුර්ඡුවා ...

චීනය 1978 දී ත්, ඉන්දියාව 1991 දී ත්, අත්පත් කරගන්නට ඉඩදුන්නේ මහත් දීර්ඝ කාලාන්තරයක් පුරා ඔවුන්ගේ බුර්ඡුවාසියට අහිමි කරන ලද උදාරත්වය සහ නිදහස යැයි මහාචාර්ය ඩීඩ්‍ර එන්. මැක්ක්ලොස්කි තම “බුර්ඡුවා උදාරත්වය” (2010) නම් වූ පරිසිද්ධි සහ අදහස් පිරුණ පොතෙහි ලියන ලද්දා ය. බුර්ඡුවාසී යන වචනය ප්‍රංශ භාෂාවේ bourgeoisie යන්නේ පුළුල් අර්ථයෙන් ඇය භාවිතා කරන්නීය. එනම්, වෘත්තීමය පුහුණුව ලද නැතහොත් ...

ස්වීඩනය යනු වෙළඳපොළ ක්‍රමයට නිදහස් ඉඩකඩක් සපයන ධනවාදී රටකි. කෝවිඩ්-19 වසංගතය පැතිර යද්දී අනෙක් රටවල් මෙන් බියට පත්ව සියල්ල වසා නොදමන ලද රටකි. 2020 දී ආර්ථිකය අඩපණව ගියත් 2021 ජූලි මාසය වෙද්දී ස්වීඩනය වසංගතයට පෙර පැවති තත්ත්වයට එන්නට සමත්ව සිටින බව වාර්තා වේ. ජනතාව අතර රැකියාවට යන අවසරය ලැබෙන්නේ කාටද, විවාහ මංගල උත්සව කී දෙනෙකුට සහභාගි විය හැකි ද, ...

Frank Hollenbeck ලියූ Confusing Capitalism with Fractional Reserve Bank හි පරිවර්තනයකි. වර්තමාන ලෝකයේ පවතින විනාශකාරී වූ මුල්‍ය සහ ආර්ථික තත්වය ගැනත් නොනවැතී ඇතිවෙන බුබ්බුල හා අවපාත ඉතිහාසයටත් වරදකරුවා යැයි ධනවාදයට අවලාදය එල්ල වේ. ධනවාදයට ඇති සහාය ලෝකය පුරා අඩු වී යමින් පවතී. මෑතක දී පැවැත්වුන ගෝලීය මත විමසුමක දී පිළිතුරු දුන් අයගෙන් 25% ක් (2009 ට වඩා 2% ක ...

හේසල් ගේනර් නමැති අයර්ලන්ත ජාතික කතුවරිය මට මුණගැසුනේ අහම්බෙන්. ඒ අපේ මුහුදුබඩ ගම්පළාතේ පිහිටා ඇති කුඩා පොත් කඩයක දී. ඇයගේ නවතම කෘතිය නිකුත් කරන ලද බව කියන්නට යන පොත් චාරිකාවේ එක් නැවතුම්පලක් වූ මේ කුඩා පොත්හල මමත් නිතර ගොඩවැදෙන තැනකි. ඒ වනවිටත් කියවා තිබූ ඇයගේ ඒ නවතම පොත අතැතිව මා පොත්හලට ඇතුල් වූයේ අත්සන ලබාගැනීම කෙසේ වෙතත් ඇයව මුණගැසී ...

ආණ්ඩුවෙන් කරන එදිරිවාදිකම් ගැන සේ ම ව්‍යවසායකයා ආණ්ඩුව කරන දිරි ගැන්වීම් වල දී ද බිය විය යුතුයි. පුද්ගලික ණය සහතික කිරීම හෝ ආණ්ඩුවෙන් කෙළින් ම යම් ක්ෂේත්‍රයන් නංවාලන්නට දෙන ණය සහනාධාර ආණ්ඩුවක් කරන දිරි ගැන්වීම් වලට අයිති වෙයි. කාට හරි මුදල් ණයට දෙන අයෙක් යනු දැන් වියදම් කිරීමේ හැකියාව තිබුන ද එසේ කිරීම අත්හරින්නෙකි. එහි දී මුදල් ණයට දෙන්නා ...

වැරදි පිළිතුර සොයාගැනීම වෙනුවෙන් කියා වෙහෙසෙන අයෙක්ව ඔබ දැක ඇත්ද? නැත්නම්, ඔබ දැක ඇත්තේ ප්‍රශ්නයකට නිවැරදි පිළිතුර සොයාගන්නට වෙහෙසෙන අයව ද? ප්‍රශ්නයක් යනු නිවැරදි පිළිතුරක් සොයන්නකි. සමහර අවස්ථාවල දී නිවැරදි පිළිතුර වහාම සොයාගත යුතුයි. එවැනි අවස්ථාවක, එනම් පිළිතුර වහාම සොයාගත යුතු ප්‍රශ්නය නිරාකරණයට තොරතුරු දැනගැනීමට නොහැකි වෙද්දී අයෙකු කරන්නේ තමන් වඩාත්ම නිවැරදි යැයි දකින තොරතුරුවලින් ඒ සඳහා ආසන්නම වූ ...

ඒ සවුත් ඩකෝටා ප්‍රාන්තයේ රැපිඩ් සිටී නගරයේ මැද පිහිටන අනුස්මරණ උද්‍යානයේ (Memorial Park) ඇති බර්ලින් තාප්ප ස්මාරකයයි. 1989 නොවැම්බර් මාසයේ දී ජර්මන් ජනතාව විසින් කඩා දමන ලද, බ්‍රැන්ඩන්බර්ග් ගේට් සහ චෙක්පොයින්ට් චාලි අතර වූ බර්ලින් තාප්පයේ කොටස් දෙකක් එහි ප්‍රදර්ශනයට තබා ඇත. එතැන සිටගෙන සිටිය දී ඒ තාප්පය නිසා ශෝචනීය තත්ත්වයන්ට මුහුණ දෙන්නට සිද්ධ වූ අය ගැන මම සිහි ...

දරුවන්ට උගන්වන පාඩම් ගෙදරටම ගෙනෙද්දී, ගුරුවරුන් උගන්වන හැටි දැනගන්නට දෙමව්පියන්ට අවස්ථාවක් පෑදිණ. දරුවන් ඉගෙන ගන්නේ මොනවාදැයි කියා වැඩි අවධානයක් යොමු නොකළ දෙමව්පියන්ට පවා ඔවුන්ගේ පාඩම් අහන්නට ලැබිණ. ළමා වයසේ වැඩි කාලයක් අධ්‍යාපනයට යොදවන හැදියාව අතිශයෙන්ම ඉහළ ගොස් ඇත. ඒත් ලබාගන්නා දැනුම ඇත්තෙන්ම ඉහළ මට්ටමකින් යුතුද? අනුන් හදන ප්‍රතිපත්තිවලට කොටුවී පමණක් අධ්‍යාපනය ලබාගන්නට සිද්ධ වී ඇති රටවල දරුවන් මෙන්ම ඔවුන්ගේ ...

මේ කියන ආකාරයේ ශුද්ධකරණය අහන්නට ලැබෙන්නෙ අපිට සෝවියට් ඉතිහාසය නැත්නම් මාඕ කාලයේ චීනයෙන්…ඊට පස්සෙ කාම්බෝජය වැනි රටවල් වලින්. දේශපාලන පක්ෂයේ සිටින ප්‍රතිවිරෝධී අදහස් ඇති අයගේ පටන් විවිධ ආකාර වලින් සමාජයක ඒ ඒ ජන කොට්ඨාශයක් ඉලක්ක කරගෙන ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් හිමිහිට උදුරා ගැනීමක් සිද්ධ වූ ආකාරය අපිට ඉතිහාසයෙන් පෙනී යනවා. ඒ ගැන අදහසක් ලබාගන්නට, තවමත් කියවලා නැති අයට කොමියුනිස්ට්වාදයේ කළු පොත ...

බ්‍රිතාන්‍යයේ අගමැතිවරයා වන බොරිස් ජොන්සන් දේශපාලනයේ දක්ෂිණාංශ හෙවත් ටෝරි පක්ෂය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්නා වෙයි. ඇමෙරිකාවේ ජෝ බයිඩන් ඩෙමොක්‍රැටික් පක්ෂයේ වඩාත්ම වමට බර වූ අයවළුන් හා අත්වැල් බැඳගෙන සිටියි. බෙන්ජමින් නතන්යාහු තව දුරටත් ඊශ්‍රාලයේ අගමැතිවරයා නොවේ. G7 හමුවේ දී එකතු වූ “නායකයන්” නව දෙනාම චීනයට තරවටුවක් කරන්නට මොහොතක් පෙනී සිටියහ. ලෝක ඉතිහාසයේ විවිධ අවදි විවිධ පැතිකඩ වලින් කියැවීමට අතිශය කැමැත්තක් ඇති ...

මේ දිනවල G7 රටවල්, එනම් ඇමෙරිකාව, කැනඩාව, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, බ්‍රිතාන්‍යය, ජපානය සහ ඉතාලිය සමඟ යුරෝපා සංගමයේ නියෝජිතයන් ද එකතුව එම රටවල් අතර සමාගම් බදු මට්ටම් ගැන දුස්සන්ධානයක නියැළෙති. පෞද්ගලික සමාගම් අතර මිල ගණන් ගැන එවැනි සංවාදයක හෝඩුවාවක් හෝ දැනුනොත් ඒවායේ සේවය කරන අය සහ අයිතිකරුවන්ව දඟගෙයි දමන්නට හැකියාව නීතියෙන් ඇත. ඒත් ආණ්ඩු අතර සිද්ධ වන්නට අර අඳින මෙවැනි දුස්සන්ධාන සංවාදයක් ...

වතුර යනු ජීවත්වෙන්නට නැතිවම බැරි වූවක් වෙද්දී වතුරට වඩා දියමන්ති මිල ඉහළ ඇයි? මෙය දියමන්ති-වතුර විරුද්ධාභාසය (diamond-water paradox) නමින් ජනප්‍රිය වූවකි. එය මේ නමින් සඳහන් නොකර ඇඩම් ස්මිත් සිට සම්භව්‍ය අර්ථ ශාස්ත්‍රඥයන් විසින් කාලයක් තිස්සේ විසඳා ගන්නට උත්සාහ ගන්නා ලද විරුද්ධාභාසයකි. දියමන්ති වලට වඩා වතුර නැතිවම බැරි වෙද්දී, ඇයි මිනිසුන් දියමන්ති වලට මේ තරම් මුදලක් ගෙවන්නටත්, වතුර වලට ඩිංගක්, ...

කැලිෆෝර්නියාවේ මහජන අධ්‍යාපනය සඳහා ප්‍රමිති උපදෙස් සපයන කමිටුව එම ප්‍රාන්තය තුළ උගන්වන ගණිතය සඳහා නව නීති සංශෝධනයක් ඉදිරිපත් කර තිබේ. මැයි සහ අගෝස්තු මාස වල දී රැස්වීම් පවත්වා මෙම වසර අවසානයේ දී ප්‍රාන්ත අධ්‍යාපන මණ්ඩලය විසින් ඒ නීති අපරානුමතයට ඔවුන් සූදානමින් සිටිති. ඔවුන් “සාධාරණ ලෙසින් ගණිතය උගන්වන මාර්ගයක්: ගණිතය ඉගැන්වීමේ දී වර්ගවාදය කඩා බිඳ දැමීම” නම් වූ අත්පොතක් ඒ ...